فتح اندلس در واپسین سال‌های قرن یکم هجری، نخستین ورود مسلمانان به خاک اروپا بود و البته، طلیعه فرهنگ و تمدن در قاره سبزی که در آتش جهالت قرون‌وسطی می‌سوخت. برای اروپاییان، چه باور کنند و چه نکنند، اندلس دروازه ورود دانش‌های گوناگونی بود که آن‌ها سخت محتاجش بودند. طولی نکشید که مسلمانان در این سرزمین اروپایی، بنای یکی از مهم‌ترین تمدن‌های تاریخ اروپا را گذاشتند و هنر و علم آن‌ها، اندلس را به ثروتمندترین بخش اروپای غربی تبدیل کرد.
این قدرت مادی، قدرت نظامی هم درپی‌داشت و نفوذ سیاسی مسلمانان را تا قلب فرانسه پیش برد؛ جایی که شارل مارتل با تمام قوا در برابر آن‌ها ایستاد و بالاخره مانع پیشروی‌شان به مناطق دیگر اروپا شد. تاسیس دولت اسلامی اندلس، زمینه‌ساز مهاجرت اهل هنر و دانش و شکل‌گرفتن حلقه‌های علمی فراوان در این سرزمین شد. صنعتگران مسلمان، به‌روزترین تجهیزات دنیا را در اندلس تهیه می‌کردند و کالاهای آن‌ها، به نوعی برند جهانی تبدیل شده بود.
اما این میراث سترگ، هنگامی که ستاره اقبال مسلمانان در اندلس افول کرد، وحشیانه، نابخردانه و با ناسپاسی بسیار، از سوی اروپاییان مسیحی و متعصب نابود شد و هزاران صنعتگر و دانشمند مسلمان یا زیر ضربات نظامی مسیحیان متعصب جان باختند یا به‌ناچار، راه مصر و دیگر سرزمین‌های اسلامی را پیش گرفتند.
۲۴۱۲۴۱