مرتضی نعمت زاده(کارشناس خاورمیانه) - قطعا تغییر و اصلاحات امری اجتناب ناپذیر است.نه تنها در مورد سوریه بلکه در مورد بسیاری از کشورهای خاورمیانه که در حال حاضر به نوعی درگیر انقلابات دمکراسی خواهی مردم هستند و قطعا این تغییرات به همه کشورها سرایت خواهد کرد.
حتی این امکان وجود دارد سونامی تغییرات از منطقه خاورمیانه عبور و به سایر کشورها نیز برسد. بنابراین تغییر در مورد سوریه نیز امری اجتناب ناپذیر است.اما اینکه دامنۀ این تغییر تا کجا خواهد رفت،در مورد سوریه هنوز موضوع شفاف نیست و نمی توان پیش بینی درستی در این مورد ارائه داد.دلیل همین عدم شفافیت اینست که غربی ها ترجیح می دهند دامنۀ تغییرات در این کشور محدود و آرام باشد و تنها تغییراتی را در نظام حکومتی ایجاد کند و به سقوط بشار اسد منجر نشود. در شرایطی که دامنۀ تغییرات هنوز شفاف نشده، غربی ها نیز موضع محافظه کارانه را در مورد تغییرات در سوریه دارند.
در حوزۀ خارجی نیز بعید به نظر می رسد که سوریها سیاست خود را در قبال کشورهای خاورمیانه تغییر دهند، چرا که مهمترین پشتوانه و مشروعیت نظام سوریه و بشار اسد در غیاب نظام دمکراتیک در این کشور موضع گیریهای انقلابی در قبال اسراییل است. 16346