سوریه وعده داد که با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی برای تحقیقات در این کشور همکاری کامل را ارایه دهد.
خبرگزاری آسوشیتدپرس با اعلام این خبر به نقل از اسناد محرمانه‌ای که مدعی است در اختیارش قرار گرفته است افزود: آمادگی ناگهانی سوریه برای همکاری، ظاهرا تلاشی برای نقش بر آب کردن تلاش‌های تحت رهبری آمریکا برای ارجاع دمشق به شورای امنیت سازمان ملل است.
از سال 2008 تا کنون آژانس بین‌المللی انرژی اتمی تلاش کرده است به حقایقی در خصوص تاسیساتی در سوریه که در سال 2007 توسط جنگنده‌های صهیونیستی بمباران شد دست یابد. رژیم صهیونیستی و آمریکا مدعی‌اند که تاسیسات بمباران شده در دیرالزور، یک تاسیسات هسته‌یی در حال ساخت بوده است اما سوریه این ادعا را تکذیب می‌کند.
در گزارش فصلی مدیرکل آژانس که هفته گذشته میان اعضای شورا به گردش درآمد، ذکر شده است که آژانس " برآورد می‌کند که ساختمان تخریب شده یک راکتور هسته‌یی بوده است" این یافته آژانس باعث درخواست واشنگتن و متحدینش برای گزارش سوریه به شورای امنیت در نشست آتی شورای حکام آژانس بین‌الملی انرژی اتمی شد.
اما در عوض ظاهرا باعث شد تا سوریه تصمیم به همکاری بگیرد.
در یادداشتی محرمانه که روز جمعه برای اعضای شورای حکام ارسال شده یوکیا آمانو، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به نقل از مقامات آژانس هسته‌یی سوریه عنوان کرد که " ما آماده‌ایم به طور کامل با آژانس در خصوص تحقیقاتش از سایت مورد نظر همکاری کنیم"
آمانو افزود که تصمیم در نامه‌ای به تاریخ روز پنجشنبه دو روز پس از انتشار گزارش آژانس درباره سوریه نیز لحاظ شده است.
اما واشنگتن به اعمال فشار ادامه می‌دهد. این کشور پیش‌نویس قطعنامه‌ای را ارایه کرده است تا در نشست 5 ژوئن (16 خرداد) شورای حکام به رای گذاشته شود که اگر تصویب شود سوریه به دلیل نقض معاهده منع اشاعه تسلیحات هسته‌یی (ان.پی.تی) به شورای امنیت ارجاع خواهد شد.
این پیش‌نویس که در اختیار آسوشیتدپرس قرار گرفته است "با نگرانی جدی" به خودداری سوریه از پذیرفتن بازرسی‌های تکمیلی بازرسان آژانس از تاسیسات بمباران شده که اولین بازرسی سال 2008 انجام شد اشاره می‌کند و در آن آمده است که در نتیجه این اقدام، شورا ، تصمیم می‌گیرد ناپایبندی سوریه به تعهداتش در قبال ان.پی.تی را به شورای امنیت گزارش کند.
اقدام اخیر سوریه تلاش‌های غرب برای رساندن این موضوع به شورای امنیت را پیچیده خواهد کرد. واشنگتن می‌گوید که همچنان به تداوم تلاش در این راستا متعهد است.
در نامه‌ای که هیات نمایندگی آمریکا در آژانس روز جمعه برای اعضای شورا فرستاد و نسخه‌ای از پیش‌نویس قطعنامه درباره سوریه نیز به آن پیوست شده ، آمده است: ما مطلعیم که دولت سوریه نامه‌ای برای آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در خصوص تقاضای بلندمدت آژانس برای دریافت همکاری کامل سوریه، فرستاده است.
این نامه می‌افزاید که "از چنین همکاری در واقع استقبال می‌شود اما هیچ تاثیری بر یافته مربوط به ناپایبندی سوریه به تعهداتش در قبال ان.پی.تی ندارد". در این نامه "اقدام شورا" در این خصوص درخواست شده است.
نامه آمریکا به امضای رابرت ای.وود، معاون رییس هیات آمریکایی در آژانس رسیده است. این نامه و دیگر اسناد توسط دیپلمات‌هایی که به دلیل ماهیت این موضوع خواستند نام‌شان فاش نشود، در اختیار آسوشیتدپرس قرار گرفت.
تعهد سوریه به همکاری با آژانس به این کشور اجازه خواهد داد تا کشورهای غیرمتعهد را به رای دادن علیه هرگونه قطعنامه آژانس در خصوص مداخله‌ی شورای امنیت سازمان ملل ترغیب کند. اگر سوریه به شورای امنیت ارجاع شود، شورا گزینه‌هایی از انجام ندادن هرگونه اقدام تا تصویب قطعنامه‌هایی را دارد که پایبندی این کشور به آژانس را خواستار شوند.26151