سیدصادق روحانی: قطعنامه ضدایرانی شورای حکام اگرچه بدون اجماع اما با 32 رای موافق، دو رای مخالف و یک رای ممتنع به تصویب رسید. کوبا و اکوادور به این قطعنامه رای منفی دادند و اندونزی نیز به این قطعنامه رای ممتنع داد. پیش نویس این قطعنامه را غربی‌ها تهیه کرده بودند که در اجلاسیه های مختلف چهار بار تعدیل شد. مواردی که از پیش نویس حذف شده است به این قرار است:
1- پرونده ایران مجددا به شورای امنیت سازمان ملل ارجاع شود
2- اعضای شورای حکام اقدام آمانو علیه ایران را تایید کنند
3- شورای حکام ماهیت برنامه هسته یا ایران را نظامی اعلام کند
4- یک ضرب الاجل برای همکاری ایران با آژنس در زمینه ابعاد احتمالی نظامی تعیین شود.
با این وجود شورای حکام از ایران خواست تا برای بازرسان آژانس امکان دسترسی به تاسیسات هسته‌ای خود را فراهم کرده و با آژانس همکاری به عمل آورد. همچنین، آژانس خواستار پاسخگویی ایران به نگرانی‌ها درباره آنچه که از آن به عنوان گسترش تسلیحات هسته‌ای یاد کرد، شده است.
علی اصغر سلطانیه، نماینده دائم ایران در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی بلافاصله پس از تصویب این قطعنامه سیاسی اظهار داشت که این قطعنامه باعث افزایش عزم ایران در پیگیری حقوق هسته‌ای خود خواهد شد و جمهوری اسلامی ایران حتی برای یک ثانیه برنامه هسته‌ای خود را متوقف نخواهد کرد.
وی خطاب به آمانو تاکید کرد که "گزارش شما در باره برنامه هسته‌ای ایران تردیدها درباره حل موضوع هسته‌ای ایران را افزایش داد."
این نخستین باری نیست که در آژانس بین المللی انرژی اتمی قطعنامه‌ای علیه ایران صادر می‌شود. از سوی دیگر اهمیت این قطعنامه ها بیشتر از آنکه در محتوای خود قطعنامه باشد در این است که این قطعنامه‌ها زمینه‌ای برای صدور قطعنامه علیه ایران در شورای امنیت سازمان ملل متحد است. تا کنون با استناد به قطعنامه های شورای حکام آژانس بین المللی انرژی اتمی پنج قطعنامه تحریمی علیه ایران در دولت های نهم و دهم صادر شده است.
|
تحریم های سازمان ملل
|
||
|
تاریخ
|
شماره قطعنامه
|
شرح
|
|
23 دسامبر 2006
|
1737
|
این قطعنامه از همه اعضای سازمان ملل می خواست مانع از عرضه، فروش یا انتقال هر گونه مواد و تجهیزاتی به ایران شوند که ممکن است کاربرد نظامی داشته باشد. همچنین اعضا ملزم به توقیف دارایی 22 شرکت و فرد مرتبط با برنامه اتمی ایران شدند.
|
|
24 مارس 2007
|
1747
|
این قطعنامه اعضای سازمان ملل را از خرید جنگ افزارهای تهاجمی از ایران منع می کرد و از آنها می خواست برای فروش چنین تجهیزاتی به ایران "هوشیار و خویشتندار" باشند. همچنین از اعضا و موسسات مالی جهان خواسته شد از هر گونه تعهد مالی تازه با ایران، به جز برای موارد بشر دوستانه یا توسعه انسانی، پرهیز کنند. در این قطعنامه، اسامی 18 شرکت، فرد و بانک مرتبط با پرونده اتمی و برنامه موشکی ایران به فهرست سیاه اضافه شد.
|
|
3 مارس 2008
|
1803
|
این قطعنامه از اعضا می خواست هنگام ارائه ضمانت نامه، اعتبارنامه یا بیمه نامه برای شرکت های ایران هوشیار باشند. همچنین درخواست شد فعالیت کشورهای عضو سازمان ملل با بانکهای ایرانی فعال در خاکشان "داوطلبانه محدود شود."اما قطعنامه 1803 اعضا را مکلف می کرد همکاری خود با بانکهای ملی و صادرات را به دلیل آنچه تسهیل مالی برنامه اتمی و موشکی ایران و سازمان های تروریستی منطقه خوانده می شد، قطع کنند. این دو بانک این اتهام را رد کردند.به موجب این قطعنامه، 13 نفر و 12 شرکت ایرانی، مشمول توقیف دارایی و منع سفر شدند.دست آخر، این قطعنامه به اعضا اجازه می داد در صورت داشتن "دلیلی معقول" محموله های هوایی و دریایی را که مقصد یا مبدا آنها ایران بوده، بازرسی کنند.
|
|
29سپتامبر 2008
|
1835
|
این قطعنامه حاوی تحریمهای اقتصادی یا سیاسی جدیدی علیه ایران نیست، با این حال از تهران خواسته است «فوراً و بی‌درنگ» مفاد قطعنامه‌های قبلی شورای امنیت که تعلیق غنی‌سازی در صدر آنها قرار دارد را به اجرا بگذارد.
|
|
9 ژوئن 2010
|
1929
|
این قطعنامه ضمن تشدید مجازات های پیشین، از اعضا می خواست که مانع از انتقال فناوری موشکی به ایران شوند. همچنین فروش مواد و تجهیزات اتمی به جمهوری اسلامی ممنوع شد.مشخصا سپاه پاسداران و شرکت کشتیرانی جمهوری اسلامی هدف تحریمهای تازه قرار گرفتند.در نهایت این قطعنامه از اعضا می خواست اجازه ندهند شعب تازه بانکهای ایرانی در سرزمینشان دایر شود یا بانکها و موسسات مالی فعال در خاکشان با ایران معامله کنند.
|
البته پیش از این‌ها و در باره برنامه هسته ای ایران یک قطعنامه دیگر در تاریخ 23 دسامبر 2006 و با شماره 1696 به تصویب رسیده است اما آن قطعنامه یک قطعنامه توصیه‌ای بود و نه تحریمی.
آمریکا که خود نقش فعالی در تهیه و تصویب قطعنامه‌های ضد ایرانی شورای امنیت بازی می‌کند تا کنون تحریمهای یک جانبه زیادی را علیه ایران به اجرا گذاشته است که سه سری از آنها به بهانه پرونده هسته‌ای ایران بوده است.
|
تحریمهای آمریکا
|
|
|
تاریخ
|
شرح
|
|
25 اکتبر 2007
|
سه بانک ملی، ملت و صادرات و سپاه پاسداران و وزارت دفاع ایران به دلیل "مشارکت در تکثیر جنگ افزارهای کشتار جمعی" تحریم شدند.
|
|
24 ژوئن 2010
|
شرکت هایی که طی یک سال بیش از پنج میلیون دلار فراورده نفتی پالایش شده در اختیار ایران می گذارند، مجازات می شوند. بعلاوه اگر شرکتهای خارجی با بانکهای ایران یا سپاه فعالیت تجاری کنند، عملا از دسترسی به نظام مالی آمریکا محروم خواهند شد.
|
|
ماه مه 2011
|
بانک صنعت و معدن، به خاطر انجام معاملات دو بانک تحریم شده ملت و هاندلزبنک (بانک مشترک ایران و اروپا)، در فهرست سیاه گذاشته شد. آمریکا همچنین تهدید به تحریم بانک مرکزی ایران کرده، ولی به دلیل مخالفت سایر کشورها، اجرای این تهدید فعلا بعید به نظر می رسد.
|
اتحادیه اروپا نیز همسو با شورای امنیت سازمان ملل و آمریکا تا کنون چندین سری تحریم‌ها را علیه ایران به اجرا گذاشته است.
|
تحریمهای اتحادیه اروپا
|
|
|
تاریخ
|
شرح
|
|
19 آوریل 2007
|
همکاری با ایران برای صادرات و واردات تجهیزات غنی سازی اورانیوم و ساخت جنگ افزار هسته ای برای اعضا منع شد و شماری از افراد و شرکت های ایرانی دخیل در برنامه اتمی و موشکی جمهوری اسلامی مشمول توقیف دارایی و منع سفر به اتحادیه اروپا شد.
|
|
نوامبر 2009
|
چند مقام ایرانی از جمله علی اکبر صالحی، رئیس وقت سازمان انرژی اتمی ایران، به دلیل فعالیتهای هسته ای از سفر به کشورهای عضو اتحادیه اروپا منع شدند. البته پس از انتصاب صالحی به مقام وزیر خارجه ایران، این ممنوعیت در فوریه 2011، در میان بعضی از انتقادها، لغو شد.
|
|
26 ژوئیه 2010
|
فرودگاه های اروپایی از پذیرش پروازهای باری که مقصد یا مبدا آنها ایران بوده، منع شدند.
|
|
12 اوت 2010
|
کشورهای اروپایی از سرمایه گذاری مشترک با طرف های ایرانی در صنایع نفت و گاز ایران منع شدند. همچنین اعضای اتحادیه اروپا نمی توانند خدمات بیمه در اختیار دولت ایران بگذارند. همچنین خرید و فروش، کارگزاری یا مساعدت در صدور اوراق قرضه دولت، بانک مرکزی یا بانکهای ایرانی برای موسسات مالی اتحادیه ممنوع شده است.همکاری با ایران برای واردات و صادرات تسلیحات و تجهیزات غنی سازی اورانیوم یا دارای کاربرد دوگانه نظامی و غیرنظامی همراه با فروش و انتقال تجهیزات و فناوری مخصوص پالایش نفت یا مایع کردن گاز طبیعی به جمهوری اسلامی نیز ممنوع اعلام شد.
|
|
23 مه 2011
|
دامنه تحریمهای اتمی ایران گسترش یافته و بیش از یکصد فرد یا شرکت از جمله کشتیرانی جمهوری اسلامی مشمول تحریمهای ضد برنامه اتمی ایران شدند.
|
29219