به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین، به نقل از جماران، گروهی از استادان و حقوقدانانِ جهانیِ مدافع حقوق بشر، اسرائیل مرتکب آپارتاید شده است و دولت ترامپ عمداً انتقاد از سیاست‌های دولت اسرائیل را با یهودستیزی یکسان جلوه می‌دهد و به دانشگاه‌ها فشار می‌آورد.
«اسرائیل آپارتاید را اجرا می‌کند» — این جمله محوری گزارش تازه‌ای است که توسط چهار استاد برجسته حقوق بشر از دانشگاه‌های کرنل، بوستون، کلمبیا و ییل منتشر شده است. این استادان و کنشگران حقوق بشری که سال‌ها در حوزه عدالت بین‌المللی، حقوق بشر و مقابله با سرکوب دولتی فعالیت داشته‌اند، در گزارشی مستند و حقوقی تأکید کرده‌اند که سیاست‌ها و اقدامات اسرائیل علیه مردم فلسطین، به‌روشنی مصداق جنایت آپارتاید است. آنان ضمن اشاره به هزاران کشته و کودک قربانی در غزه، خواستار توجه جامعه جهانی به این جنایت علیه بشریت شده‌اند، حتی اگر این ایستادگی به بهای آزار، تهدید یا اخراج آنان از محیط‌های دانشگاهی تمام شود.
ما گروهی از استادان دانشگاه و کنشگران حقوق بشر هستیم که در زمینه فلسطین و اسرائیل تدریس و تحقیق می‌کنیم. در طی سال‌ها، هزاران کلاس درباره حقوق بشر، حقوق بین‌الملل و سرکوب‌های دولتی برگزار کرده‌ایم. در کارنامه خود، از محکومان به اعدام در مالاوی دفاع کرده‌ایم، کار اجباری را در برزیل مستند ساخته‌ایم، از زنان میانمار در مسیر تحقق برابری جنسیتی حمایت کرده‌ایم، مبارزات مردم صحراوی برای خودمختاری در صحرای غربی را ثبت کرده‌ایم و از خانواده‌های مهاجران ناپدیدشده در آمریکا دفاع کرده‌ایم.
به‌عنوان مدافعان حقوق بشر، وظیفه ما افشای سوءاستفاده از قدرت توسط دولت‌ها، در هر جا و هر شکل آن است — و این مسئولیت، دولت اسرائیل را نیز دربرمی‌گیرد.
انتقاد علنی از اسرائیل برای دانشگاهیان آمریکایی همواره دشوار بوده است، اما اکنون این اقدام می‌تواند به بهای از دست رفتن جایگاه حرفه‌ای فرد تمام شود. دولت ترامپ عمداً انتقاد از سیاست‌های دولت اسرائیل را با یهودستیزی یکسان جلوه می‌دهد و به دانشگاه‌ها فشار می‌آورد تا دانشجویان معترض را تنبیه و استادان منتقد کشتار فلسطینی‌ها را اخراج کنند. این رویکرد، فضای دانشگاهی را به شدت محدود کرده و آزادی علمی را مورد تهدید مستقیم قرار داده است. همچنین، این سیاست تلاشی است برای خاموش کردن هرگونه صدای مخالف با سیاست خارجی ایالات متحده در قبال اسرائیل.
اسرائیل تاکنون بیش از ۵۲ هزار فلسطینی را در جریان حمله به غزه به قتل رسانده است که براساس برآوردها، حدود ۱۵ هزار نفر از آنان کودک بوده‌اند. در سال ۲۰۲۴، ما گزارشی مشترک منتشر کردیم که در آن نتیجه گرفتیم اقدامات اسرائیل با تعریف بین‌المللی «نسل‌کشی» مطابقت دارد. روز پنج‌شنبه نیز گزارش دوم ما منتشر شد که نشان می‌دهد اسرائیل علیه مردم فلسطین مرتکب اعمال آپارتاید شده است.
اگرچه اغلب، آپارتاید با تجربه تاریخی آفریقای جنوبی شناخته می‌شود، اما در تعریف حقوقی، آپارتاید به‌عنوان «جنایت علیه بشریت» شامل اقدامات غیرانسانی مبتنی بر سلطه نژادی و سرکوب نظام‌مند در هر نقطه از جهان است. بر اساس یافته‌های ما، رفتار اسرائیل با فلسطینیان — از جمله کشتار گسترده، بازداشت‌های خودسرانه، شکنجه، و تحمیل نظام قضایی‌ای تبعیض‌آمیز که به فلسطینیان حقوقی به‌مراتب کمتر از شهروندان اسرائیلی ساکن همان منطقه اعطا می‌کند — با معیارهای تعریف‌شده آپارتاید در «کنوانسیون بین‌المللی سرکوب و مجازات جنایت آپارتاید» مصوب سال ۱۹۷۳ سازمان ملل، هم‌خوانی کامل دارد.
ما نخستین افرادی نیستیم که به این نتیجه رسیده‌ایم. سال گذشته، دیوان بین‌المللی دادگستری رسماً اعلام کرد که اسرائیل در حال نقض ممنوعیت بین‌المللی جداسازی نژادی و آپارتاید است. همچنین، سازمان عفو بین‌الملل، دیده‌بان حقوق بشر و سازمان حقوق بشری برجسته اسرائیل، بتسلم (B’Tselem)، هر یک به‌طور مستقل به این نتیجه رسیده‌اند که قوانین و سیاست‌های اسرائیل با معیارهای حقوقی تعریف‌شده برای آپارتاید منطبق هستند.
گزارش ما، علاوه بر ارائه یافته‌های این نهادها، ده‌ها منبع و تحلیل حقوقی دیگر را نیز بررسی می‌کند که همگی بر وجود نوعی اجماع جهانی دلالت دارند: اسرائیل مسئول ارتکاب جنایتی علیه بشریت است. در این گزارش همچنین بر وظایف جامعه بین‌المللی، دولت پیشین ایالات متحده (دولت ترامپ)، و دانشگاه‌ها — از جمله همان مؤسساتی که ما در آن‌ها فعالیت می‌کنیم — برای خودداری از حمایت و تقویت اقدامات غیرقانونی اسرائیل تأکید شده است.
با این حال، اهمیت آپارتاید اسرائیل زیر سایه حمله نسل‌کشانه آن به غزه پنهان مانده است؛ در حالی‌که این دو مسئله عمیقاً با یکدیگر پیوند دارند. همان نفرت نژادی که به آپارتاید دامن می‌زند، ریشه در همان منطق خشونت‌بار نسل‌کشی دارد.
زمانی که بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، جنگ علیه غزه را «نبرد میان فرزندان نور و فرزندان تاریکی، میان انسانیت و قانون جنگل» توصیف می‌کند، در حقیقت به کلیشه‌های نژادپرستانه‌ی تاریخی متوسل می‌شود. و زمانی که یوآو گالانت، وزیر دفاع وقت، فلسطینیان را «حیوانات انسانی» می‌نامد، با سلب انسانیت از آنان، قصد دارد جامعه جهانی را نسبت به رنج و سرنوشت مردم فلسطین بی‌تفاوت کند.
ما آگاهیم که گزارش‌های ما با واکنش‌ها، انتقادها و بحث‌های گسترده همراه خواهد بود — و از این امر استقبال می‌کنیم. دانشگاه‌ها، به‌ویژه دانشکده‌های حقوق، همواره بر بحث‌های انتقادی به‌عنوان ابزاری برای سنجش صحت و اعتبار ایده‌ها تأکید داشته‌اند. با این حال، اگر سیاست‌های دولت ترامپ به اجرا درآید، موضوع فلسطین به‌کلی از فضای بحث و گفت‌وگوی دانشگاهی حذف خواهد شد. با انتشار این یادداشت، خود را در معرض تهدید، آزار و حتی خطر از دست دادن شغل قرار داده‌ایم. اما اگر در برابر آنچه بر فلسطین می‌گذرد سکوت کنیم، چگونه می‌توانیم خود را مدافع حقوق بشر بدانیم؟
ساندرا اِل. بابکاک:استاد بالینی و مدیر کلینیک حقوق بشر بین‌الملل در دانشکده حقوق دانشگاه کرنل
سوزان ام. اکرم:استاد بالینی و مدیر کلینیک حقوق بشر بین‌الملل در دانشکده حقوق دانشگاه بوستون
توماس بکر:مدیر حقوقی و سیاست‌گذاری در شبکه دانشگاهی حقوق بشر و مدرس حقوق بشر در دانشکده حقوق دانشگاه کلمبیا
جیمز کاوالارو:مدیر اجرایی شبکه دانشگاهی حقوق بشر و استاد مهمان در مدرسه روابط بین‌الملل جکسون در دانشگاه ییل
216216