به گزارش خبرآنلاین وبگاه «الخنادق» در گزارشی نوشت: در روزهای اخیر، روزنامه «ایندیپندنت عربی» جزئیات تازه‌ای از هویت سازمان انگلیسی را منتشر کرد که مأموریت آموزش سیاسی «احمد الشرع» ملقب به «ابو محمد الجولانی» سرکرده گروه هیئت تحریر الشام را بر عهده داشته است. این سازمان همان نهادی است که «رابرت استیفن فورد» سفیر سابق آمریکا در سوریه در ویدئویی که از سوی «شورای روابط خارجی بالتیمور» در یوتیوب منتشر شد، به‌طور غیرمستقیم از آن یاد کرده بود، اما نامی از آن نبرده بود. این ویدئو که حاوی جزئیات عملیات پنهانی برای انتقال الجولانی از میدان‌های جنگ و تروریسم به دنیای سیاست بود، واکنش‌های گسترده‌ای را در محافل سیاسی و رسانه‌ای جهان برانگیخت.
به نوشته ایسنا فورد در آن ویدئو توضیح داده بود که یک مؤسسه انگلیسی غیر دولتی که در زمینه حل‌وفصل درگیری‌ها فعالیت دارد، از وی در سال ۲۰۲۳ – یعنی تقریباً یک سال و هشت ماه پیش از سقوط احتمالی نظام بشار اسد – دعوت کرده بود تا در فرآیند «بازپروری» الجولانی شرکت کند. هدف از این برنامه، آماده‌سازی وی برای ورود به عرصه سیاسی پس از سال‌ها فعالیت در گروه‌ها و سازمان‌های تروریستی بود.
نام این مؤسسه اکنون مشخص شده است؛ «اینترمیدیت» (Intermediate) یک نهاد مدنی مستقر در انگلیس که توسط «جاناتان پاول» مشاور امنیت ملی انگلیس و از نزدیکان «تونی بلر» نخست‌وزیر اسبق انگلیس اداره می‌شود. پاول زمانی که مدیرعامل این سازمان بود، از رابرت فورد خواسته بود تا در پروژه بازپروری الجولانی مشارکت کند. وی که از نخستین مسؤولان غربی بود که در نخستین روزهای روی کار آمدن الجولانی با او دیدار داشت، توانست از رهبر تحریر الشام تعهداتی مهم – به‌ویژه در زمینه عدم تهدید امنیت رژیم صهیونیستی – دریافت کند.
تحلیلگران و کارشناسان مسائل غرب آسیا معتقد هستند که پاول احتمالاً همان فرد کلیدی است که هدایت‌کننده تلاش‌های غرب و جهان عرب برای عادی‌سازی روابط با الجولانی بوده است، به‌ویژه پس از آنکه سیاست خارجی آمریکا در دوران ریاست‌جمهوری ترامپ به‌سوی انزواطلبی بیشتر متمایل شد.
هرچند مقامات سوری جدید، ادعاهای مطرح‌شده از سوی فورد را رد کرده‌اند، اما پایگاه خبری عبری «I۲۴» در گزارشی عنوان کرده است که سازمان‌های اطلاعاتی انگلیس و آمریکا، از مدت‌ها پیش با الجولانی در تماس بوده و او را به‌عنوان بازیگر اصلی برای آینده سوریه انتخاب کرده بودند.
بر اساس این گزارش، حتی حمایت مالی گسترده‌ای از الجولانی صورت گرفته، به‌طوری‌که در یک گزارش نظامی آمریکا، از تخصیص ۱۰۰ میلیون دلار در ادلب برای تثبیت اقتصادی مناطق تحت کنترل وی، پیش از سقوط نظام بشار اسد، یاد شده است.
در رابطه با جاناتان پاول، باید به کتاب او تحت عنوان «گفت‌وگو با تروریست‌ها: چگونه به درگیری‌های مسلحانه پایان دهیم» اشاره کرد؛ اثری که پس از مذاکرات صلح میان انگلیس و ایرلند شمالی به رشته تحریر درآمد و در آن، دیدگاه دولت انگلیس در قبال وضعیت سوریه و دیگر بحران‌های مشابه، به‌خوبی منعکس شده است.
پاول در این کتاب، گروه‌های تروریستی را «گروه‌های مسلح غیردولتی با حمایت سیاسی قابل توجه» تعریف کرده و تروریسم را «تاکتیکی» می‌داند که هم دولت‌ها و هم گروه‌ها و حتی افراد ممکن است از آن استفاده کنند. این تعریف زمینه‌ای برای لندن فراهم می‌آورد تا با چهره‌هایی چون الجولانی وارد مذاکره شود، به‌ویژه از طریق سازمان‌هایی چون «اینترمیدیت» که با ادعای فعالیت مدنی، در عمل به عنوان ابزار دیپلماسی پنهان و اطلاعاتی عمل می‌کنند.
جاناتان پاول که سابقه ۱۰ ساله ریاست دفتر نخست‌وزیری در دوران تونی بلر را دارد، خود را فردی متخصص در «بازسازی کشورهایی که دچار فروپاشی یا ضعف ساختاری شده‌اند» معرفی می‌کند. او حتی تنها مقام غربی است که احتمال گفت‌وگو با داعش را نیز مطرح کرده و گفته است «روزی این مذاکرات نیز انجام خواهد شد»؛ چراکه به باور او «گفت‌وگو از انزوا مؤثرتر است».
پاول سازمان اینترمیدیت را در سال ۲۰۱۱، پس از پایان دوره نخست‌وزیری بلر، تأسیس کرد. یکی از هم‌بنیان‌گذاران این نهاد، «مارتین گریفیث» دیپلمات انگلیسی و نماینده پیشین سازمان ملل در امور یمن و هماهنگ‌کننده کمک‌های اضطراری این سازمان تا ژوئیه ۲۰۲۴ بوده است.
نکته مهمی که تردیدها درباره ماهیت اطلاعاتی این سازمان را تشدید می‌کند، تعریفی است که خود این سازمان از فعالیتش ارائه می‌دهد. اینترمیدیت اعلام کرده است که تمرکز آن بر «حل‌وفصل پیچیده‌ترین و خطرناک‌ترین درگیری‌های جهان است که سایر سازمان‌ها قادر به ورود به آن نیستند». در وب‌سایت رسمی این سازمان آمده است که «گروهی از برترین کارشناسان مذاکره و گفت‌وگو در جهان را در اختیار دارد و با تیمی کوچک و منعطف فعالیت می‌کند تا خلأ موجود در میدان میانجی‌گری را پر کند». همچنین ادعا شده است که «با اتکا به تجربه‌های دیپلمات‌های ارشد، راه‌حل‌هایی مبتنی بر مذاکره محرمانه ارائه می‌دهد» و «به‌عنوان پلتفرم ارتباطی میان طرف‌های درگیر در سراسر جهان فعالیت می‌کند».
در چنین شرایطی، منطقی است که بدون حمایت امنیتی و حقوقی از سوی دولت‌های متبوع، ورود چنین سازمانی به بحران‌های مانند سوریه می‌تواند آن‌ها را در معرض پیگرد قانونی قرار دهد. بنابراین، آنچه این سازمان درباره ماهیت خود منتشر کرده و همچنین اطلاعاتی که در گزارش‌های غربی آمده، به وضوح نشان می‌دهد که فعالیت آن در سوریه و ارتباط با الجولانی، بسیار فراتر از یک پروژه مدنی ساده بوده است.
براساس گفته منابع خارجی، آشنایی پاول با سوریه به قبل از مارس ۲۰۱۱ بازمی‌گردد. برادر او، «لرد چارلز پاول» یکی از اعضای هیئت امنای مؤسسه سعید است؛ بنیادی که توسط «وفیق سعید» بازرگان سوری-انگلیس در ژانویه ۲۰۱۱، تأسیس شده و دیداری میان وی و الجولانی در کاخ ریاست‌جمهوری دمشق برگزار شده است.
اما در این میان، نام دیگری نیز مطرح شده است و آن «رزان سفور» است. در جریان نخستین سفر الجولانی به ریاض در ماه فوریه ، حضور رزان سفور به‌عنوان تنها زن در هیئت همراه به‌ویژه در دیدار با «محمد بن سلمان» ولیعهد عربستان، توجه بسیاری را به خود جلب کرد.
بر اساس اطلاعات منتشرشده، رزان سفور یک فعال سوری متولد شهر حمص و دارای تابعیت انگلیس است که در دهه ۱۹۸۰ خانواده‌اش به این کشور مهاجرت کردند. مدرک کارشناسی ارشد تاریخ را از دانشگاه مطالعات شرقی و آفریقایی لندن (SOAS) دریافت کرده است؛ دانشگاهی که به همکاری با سازمان اطلاعات خارجی انگلیس (MI۶) شهرت دارد.
پدر وی، ولید سفور، از نوامبر ۲۰۱۲ به عنوان سفیر ائتلاف مخالفان سوری در انگلیس منصوب شد. وی از مخالفان سرسخت دولت بشار اسد و همچنین مخالف حکومت مصر و عبدالفتاح السیسی است و به اخوان‌المسلمین گرایش دارد.
او همچنین به‌عنوان پژوهشگر در مرکز مطالعات جهانی TRT فعالیت داشته و در رسانه‌هایی نظیر «العربی الجدید»، «Middle East Eye» و «اخبار الدوحة» نقش‌آفرینی کرده است. همچنین در زمان برگزاری جام جهانی ۲۰۲۲ قطر، مسؤولیت پوشش رسانه‌ای در این نهادها را برعهده داشته است. وی اخیراً به عنوان مشاور در ریاست‌جمهوری سوریه، در ساختار جدید تحت رهبری الجولانی، معرفی شده است. رزان سفور مسلط به زبان‌های عربی، ترکی و انگلیسی است.
مجموعه این اطلاعات، تصویر کاملی از تلاش‌های پیچیده و برنامه‌ریزی‌شده قدرت‌های غربی برای بازسازی چهره الجولانی تحت نام احمد الشرع و نقش‌آفرینی وی در آینده سیاسی سوریه ارائه می‌دهد؛ پروژه‌ای که با حمایت شبکه‌ای از نهادهای امنیتی، دیپلماتیک و رسانه‌ای در حال اجرا است و می‌تواند بازتاب‌های حقوقی و سیاسی مهمی در پی داشته باشد.
311311