95 سال پیش در چنین روزی ( 16 آوریل 1917) ولادیمیر ایلیچ اولیانف معروف به لنین بعد از 10 سال تبعید در سوئیس به کشورش بازگشت. رهبر انقلابیون بلشویک روسیه به همراه تعدادی از طرفدارانش وارد پتروگراد شد و زمینه های انقلاب اکتبر روسیه و سقوط حکومت تزاری را رقم زد.
نبود آزادی های سیاسی و اجتماعی، نابسامانی اوضاع اقتصادی، فشار شدید پلیس تزاری، ظلم و جور مالکان و سودجویی کارخانه داران در آغاز قرن بیستم سبب گردید تا به تدریج نارضایتی مردم در شهرهای مختلف بالا گیرد. در این اوضاع و احوال دو عامل سبب شورش کارگران و دهقانان و پیدایش یک انقلاب سراسری در روسیه گردید.
اولین عامل، شکست روسیه از ژاپن در سال 1905 بود که قدرت و حیثیت تزار را به شدت متزلزل ساخت. عامل دوم قتل عام کارگرانی بود که در روز یکشنبه ای از ماه ژانویه همان سال برابر بهبود شرایط کار دست به یک راهپیمایی آرام زده بودند. بر اثر این کشتار، شورش های وسیعی آغاز گشت. سوسیال دمکراتها، انقلابیون سوسیال و دمکراتهای مشروطه طلب از مخفی گاههای خود بیرون آمدند و یا از تبعید بازگشتند تا رهبری شورش را به دست گیرند. از آن پس شمار اعتصابات و ناآرامی در شهرهای بزرگ روسیه افزایش یافت. زیر فشار مردم، تزار مجبور به عقب نشینی گشت و در نهایت بیانیۀ معروف خود موسوم به "بیانیۀ اکتبر" را صادر کرد که در این بیانیه تزار وعده داده بود قانون اساسی و آزادی مدنی به ملت اعطا کند. بدین ترتیب اوضاع اندکی آرام شد. اما وعده های تزار دیری نپائید و او باز هم دست به سرکوب زد. رهبران انقلابیون در آن زمان یا به اروپا گریختند و آنها که ماندند یا مخفی شدند و یا زندانی و محکوم به تبعید به سیبری. با بروز جنگ جهانی اول و تضعیف دولت سلطنتی، تزار نیکلای دوم متعاقب اوج گیری انقلاب کناره گیری کرد و دولت کرنسکی زمام امور را بدست گرفت.
دولت کرنسکی نتوانست بر اوضاع آشفتۀ روسیه پس از خلع تزار مسلط شود زیرا هم جنگ با آلمان را ادامه می داد و هم می خواست اوضاع داخلی را سامان بخشد. نابسامانی اوضاع، وضعیت را برای انقلابیون حرفه ای نظیر لنین آماده کرد.
لنین در این هنگام در سوئیس به سر می برد و به آلمانها به روسیه بازگشت. او نظرات خود و یارانش را به شرح ذیل اعلام کرد؛
الف-صلح فوری با دول متحد و پایان بخشیدن به جنگ
ب-تقسیم اراضی مالکان در میان زارعان
ج-انتقال مالکیت کارخانه ها و معادن از سرمایه داران به کمیته ای مرکب از کارگران هر کارخانه
لنین با طرح شعارهای مناسب نظیر صلح، زمین، نان به جلب حمایت سربازان، دهقانان و کارگران پرداخت.
ویکی پدیا/ 16 آوریل 2012
ترجمه: زهرا خدایی
49263