نشست خبری نمایشگاه کتاب زیر سایه یک اتفاق / دری: تعداد ناشران تعلیقی بیشتر بود

زینب‌ کاظم‌خواه: نشست خبری بیست‌ و پنجمین نمایشگاه کتاب تهران صبح دوشنبه چهارم اردیبهشت برگزار شد، نشستی که به غیر از بهمن دری رئیس و داریوش رضوانی قائم مقام نمایشگاه،از حضور مدیران سایر کمیته‌ها در آن خبری نبود.

 دری معاون فرهنگی وزیر ارشاد در این نشست یک تنه به سئوال‌های خبرنگاران پاسخ گفت. سئوال‌هایی که محور بسیاری از آن‌ها مربوط به دلیل ممنوع بودن حضور  نشر چشمه در نمایشگاه کتاب امسال بود.

1396 ناشر، 50 هزار متر فضای مسقف
دری در ابتدای این نشست گزارشی از بخش‌های مختلف نمایشگاه ارائه داد و درباره متراژ نمایشگاه گفت که امسال 125 هزار متر مربع فضای نمایشگاهی در اختیار دارند که 50 هزار متر آن مسقف و بقیه در فضای باز است.

او همچنین در ادامه به ارائه آمار تعداد ناشرانی که در نمایشگاه امسال حضور دارند اشاره کرد؛ «در بخش عمومی امسال 1396 ناشر، در بخش دانشگاهی 610 ناشر، در بخش کودک و نوجوان 299 ناشر و همچنین در بخش آموزشی 146 ناشر حضور خواهند داشت.»

این ناشران در مجموع 207 هزار و 170 کتاب ارائه می‌کنند که به گفته دری صد هزار عنوان از این کتاب‌ها چاپ اول است. او همچنین گفت نوسانات ارز نه تنها لطمه‌ای به نشر نزده، بلکه 69 هزار عنوان کتاب در سال گذشته منتشر شده است.

دری در حالی از انتشار 69 هزار عنوان کتاب در سال گذشته خبر داد که پیش از این گفته بود صد هزار عنوان کتاب چاپ اول در نمایشگاه ارایه خواهد شد. این موضوع باعث شد تا یکی از خبرنگاران در مورد اختلاف عددی بین عناوین کتاب های چاپ اول نمایشگاه از او سوال بپرسد.  دری پاسخ داد:«این تعداد در واقع کتاب‌هایی هستند که ازسال‌های 88 به بعد منتشر شده‌اند، اما هنوز تجدید چاپ و یا عرضه نشده‌اند.»

ناشران 77 کشور در تهران 
بخش بین‌الملل نمایشگاه امسال شاهد حضور 1600 ناشر  از 77 کشور جهان است. این ناشران 26 هزار و 600 عنوان کتاب را در نمایشگاه بیست و پنجم ارائه می‌دهند.

دری از چند کشور نام برد که برای اولین بار در نمایشگاه کتاب امسال حضور دارند، برزیل، تاتارستان، الجزایر و اتحادیه ناشران مصر، اما از این میان کشور برزیل برای اولین بار نیست که در نمایشگاه کتاب حضور دارد این ناشر در بیست و چهارمین نمایشگاه کتاب تهران نیز حضور داشته است.

داریوش رضوانی قائم مقام و مدیر اجرایی نمایشگاه نیز در این نشست تذکراتی را درباره ایمنی نمایشگاه داد و یادآور شد امسال همه ناشران موظف هستند کپسول آتش‌نشانی در غرفه‌هایشان داشته باشند. او که در روز بازدید خبرنگاران از مصلا توضیحاتی را درباره متراژ نمایشگاه ارائه داده بود و همین توضیحات شبهاتی را برای خبرنگاران ایجاد کرده بود، در‌این‌باره توضیح داد.

او گفت: «فضای نمایشگاه 125 هزار متر مربع است که پنج هزار متر به این فضا اضافه شده است، نمازخانه، استراحتگاه و همچنین افزایش سالن یاس از هزار متر به 1400 متر از آن جمله است. این حرفی که من درباره افزایش فضا زده‌ام به این جهت بود که فضای مفید ما این‌قدر بوده و ما هنوز می‌توانیم فضاها را بیشتر کنیم.»

از ناشران تعلیقی تا ممنوعیت حضور 
بعد از صحبت‌های دری و رضوانی سئوالات خبرنگاران شروع شد. او در پاسخ به این پرسش که شنیده می‌شد، نشر چشمه، ثالث و پیدایش از ناشران تعلیقی هستند و در نمایشگاه امسال حضور ندارند، گفت: «سه ناشر نبودند بلکه تعداد ناشران تعلیقی بیشتر بود، آن‌ها سر و صدا نکردند و توانستند در نمایشگاه حضور پیدا کنند، اما از سه ناشر نام برده شده، مشکل نشر ثالث و پیدایش حل شده و این ناشران در نمایشگاه حضور دارد، اما نشر چشمه امکان حضور در نمایشگاه کتاب امسال را نخواهد داشت که دلیل این موضوع هم تخلفات مکرر این ناشر است چرا که تذکرات فراوانی دریافت کرده است. در رابطه با این نشر ما همه امکانات را فراهم آوردیم که این دوستان در نمایشگاه حضور پیدا کنند اما نشد زیرا چشمه تکرر تخلف داشته است.»

یکی از سئوالات همیشگی نشست خبری نمایشگاه کتاب به روال همیشه درباره مکان برپایی این نمایشگاه بود.  خبرنگاری از او پرسید چرا به رغم آماده بودن باغ کتاب نمایشگاه در این مکان برگزار نشد. معاون فرهنگی وزیر ارشاد توضیح داد:«ما نباید تنها امروز را ببینیم باید ده سال دیگر را هم دید، باغ کتاب مشکلاتی چون ایاب و ذهاب و ترافیک داشت. از این نظر امکان برگزاری نمایشگاه در این مکان نبود، باغ کتاب بیشتر مناسب نمایشگاه‌های تخصصی کتاب است. اگر از برگزاری چنین نمایشگاه‌هایی سر بلند بیرون آمد، می‌شود برای برگزاری نمایشگاه‌های بزرگ‌تر در این مکان فکر کرد.»

یکی از خبرنگاران هم درباره جمع‌آوری کتاب در نمایشگاه امسال پرسید که دری این سئوال را نشنیده گرفت و جوابی به آن نداد.  خبرنگار دیگری همین سئوال را تکرار کرد و دری گفت که قوانین نمایشگاه مدون است و همه ناشران باید آن را رعایت کنند و اگر ناشرای رعایت نکرد، اول به او تذکر شفاهی بعد کتبی و بعد از آن غرفه‌اش بسته و یا کتاب‌هایش جمع‌آوری می‌شود.

خبرنگاری درباره تبعیض در اجرای قانون برای ناشران پرسید و گفت که در نمایشگاه سال گذشته، کتابی را از انتشارات روزنامه کیهان خریده که در دهه شصت منتشر شده، اما  هیچ‌کس با این ناشر برخوردی نکرده است. دری در‌این‌باره گفت که مقررات نمایشگاه مثل همه نمایشگا‌ه‌های دیگر مدون است و ناشران باید آن ‌را رعایت کنند و در مورد این نشر اصلا این طور نبوده است.

تبعیضی که معاونت فرهنگی در دادن وام و یارانه به بعضی ناشران از جمله ناشران قمی قایل شده است، موضوع پرسش یکی دیگر از خبرنگاران حاضر در این نشست بود. او پاسخ داد: «به نظرم در استان‌هایی که بیشترین حجم کتاب را دارند باید این تسهیلات فراهم شود. در قم هزار ناشر داریم که از این بین 74 ناشر بیشترین کتاب‌های دینی را منتشر کرده‌اند، ما هم به این ناشران یارانه داده‌ایم، اما فرقی نمی‌کند، ممکن است ناشرانی در یزد یا مشهد هم باشند که ما به آن‌ها یارانه بدهیم.»

دری همچنین یادآور شد که ما از انتقادها استقبال می‌کنیم ناشری که سال گذشته بیشترین انتقادات را از ما داشت، در نمایشگاه حضور دارد و ما مانع حضور او نشدیم.

او درباره انتقاد یکی از رسانه‌ها که دعوت نشدن او به نشست امروز را به دنبال داشت، گفت: «باید به هر رسانه‌ای احترام گذاشت، اما این احترام باید متقابل باشد. خبرنگاران منتقد ما یک یا دو نفر نیستند. ما بسیاری از انتقادات را مورد توجه قرار می‌دهیم، ولی این انتقادها نباید از جاده انصاف خارج و به تسویه حساب شخصی تبدیل شود. ضمن این‌که ما لیست سیاه نداریم و هر خبرنگاری که می‌خواهد می‌تواند در نمایشگاه حضور داشته باشد.»