به گزارش پایگاه فکر و فرهنگ مبلغ، آیات ۶ تا ۱۳ سوره رعد، بخشی از آیاتی است که به بیان سنت‌های الهی، نشانه‌های قدرت خداوند و شیوه مواجهه دشمنان با پیامبران می‌پردازد. این آیات ضمن هشدار به منکران، مؤمنان را نسبت به دشمنی آشکار و پنهان مخالفان آگاه می‌سازد. در واقع، شناخت شیوه‌های دشمن، برای پایداری در مسیر حق ضروری است و این آیات، تصویر روشنی از چهره دشمنان ارائه می‌دهد.
درخواست عجولانه عذاب؛ تاکتیک دشمنان
بنابر روایت فارس، در آغاز، خداوند به رفتار مشرکان اشاره می‌کند: وَیَسْتَعْجِلُونَکَ بِالسَّیِّئَةِ قَبْلَ الْحَسَنَةِ... (آیه ۶)دشمنان پیامبر، به جای آن‌که از او طلب رحمت و خیر کنند، عجولانه خواستار عذاب و مجازات بودند. این رفتار نشان‌دهنده روحیه تمسخر، لجاجت و انکار حقایق است. دشمن همواره برای تخریب جایگاه حق، از حربه استهزاء و چالش‌های غیرمنطقی استفاده می‌کند.
غفلت از عذاب‌ها و سرنوشت گذشتگان
آیه ادامه می‌دهد که خداوند امت‌های پیشین را به‌سبب ظلمشان نابود کرد. این یادآوری تاریخی، هشداری است به دشمنان که اگر مسیر مخالفت با حق را ادامه دهند، گرفتار سرنوشت اقوام گذشته خواهند شد. دشمن‌شناسی در اینجا یعنی درک اینکه لجاجت و غرور دشمن، او را به همان سرنوشت گذشتگان سوق می‌دهد.خداوند؛ بخشنده و در عین حال سخت‌گیردر همان آیه آمده است: "وَإِنَّ رَبَّکَ لَذُو مَغْفِرَةٍ لِلنَّاسِ عَلَی ظُلْمِهِمْ وَإِنَّ رَبَّکَ لَشَدِیدُ الْعِقَابِ".
این بیان نشان می‌دهد که خداوند در برابر دشمنان فرصت می‌دهد تا شاید بازگردند، اما اگر در دشمنی پافشاری کنند، کیفر سخت در انتظار آنان است. یکی از شگردهای دشمن، سوءاستفاده از حلم و صبر الهی است؛ ولی مؤمن باید بداند که این فرصت‌ها پایان‌پذیر است.
آیات الهی و نابینایی دشمنان
در آیات ۷ تا ۹، خداوند به نشانه‌های بزرگ هستی اشاره می‌کند. دشمنان، با وجود دیدن این آیات روشن، از پذیرش حق روی‌گردانند. حتی درخواست معجزه می‌کنند تا بهانه‌ای برای انکار تازه بیابند. قرآن یادآور می‌شود: وظیفه پیامبر تنها بیم‌دهی است و هر قوم و امتی هدایتگری دارد. دشمنان با ایجاد شبهه در رسالت، می‌خواهند اصل پیام را تضعیف کنند.علم بی‌پایان خداوند؛
نقطه شکست دشمن
در آیات بعد، به علم مطلق خداوند اشاره می‌شود: "اللَّهُ یَعْلَمُ مَا تَحْمِلُ کُلُّ أُنثَی..." (آیه ۸)این حقیقت که خداوند از همه جزئیات، از رحم مادر گرفته تا کوچک‌ترین تحولات زمین آگاه است، نشان می‌دهد که دشمنان هرچقدر هم نقشه بکشند، در برابر علم و قدرت الهی بی‌ارزش‌اند. دشمن‌شناسی مؤمنان باید بر این باور استوار باشد که هیچ حرکت دشمن از علم خدا پنهان نمی‌ماند.
سلطه مطلق خدا بر هستی
آیه ۹ تأکید می‌کند: "عَالِمُ الْغَیْبِ وَالشَّهَادَةِ الْکَبِیرُ الْمُتَعَالِ" دشمنان گمان می‌برند می‌توانند در پنهان، علیه حق توطئه کنند؛ اما خداوند از نهان و آشکار آنان باخبر است. این آگاهی به مؤمنان آرامش می‌بخشد که توطئه‌ها هرگز از کنترل الهی خارج نمی‌شود.
فرشتگان نگهبان؛ سد در برابر دشمن
در آیه ۱۱، خداوند می‌فرماید: "لَهُ مُعَقِّبَاتٌ مِّن بَیْنِ یَدَیْهِ وَمِنْ خَلْفِهِ یَحْفَظُونَهُ مِنْ أَمْرِ اللَّهِ"یعنی برای انسان فرشتگانی گماشته شده‌اند که او را از پیش رو و پشت سر حفظ می‌کنند. دشمن ممکن است برای نابودی مؤمنان نقشه بکشد، اما حفاظت الهی مانع از موفقیت آنان می‌شود؛ البته تا وقتی که انسان خود، مسیر تباهی را انتخاب کند.
راه پیروزی بر دشمن
ادامه آیه ۱۱ یکی از اصول بنیادین دشمن‌شناسی را آشکار می‌کند: "إِنَّ اللَّهَ لَا یُغَیِّرُ مَا بِقَوْمٍ حَتَّی یُغَیِّرُوا مَا بِأَنْفُسِهِمْ".
دشمن می‌کوشد ملت‌ها را به غفلت، فساد و اختلاف بکشاند. اگر مردم خودشان مسیر حق را رها کنند، زمینه سلطه دشمن فراهم می‌شود.
بنابراین شناخت دشمن به‌تنهایی کافی نیست؛ بلکه باید اصلاح درونی و مقاومت اجتماعی صورت گیرد و این امر نیازمند این است که ملت‌ها خودشان بخواهند که از شر و سلطه دشمن نجات پیدا کنند و برای رسیدن به این آرمان تلاش کنند، اینگونه خدا یاریشان می‌کند و این راهکار پیروزی بر دشمن است، هر دشمنی و با هر میزان صلاح و تجهیزات. اما تا خودشان نخواهند و اقدامی نکنند، نخواهند خدا هم کاری برای آنها نمی‌کند.
قدرت مطلق خدا در برابر توطئه دشمنان
آیه ۱۳ با بیان صحنه‌های طبیعی چون رعد و برق، قدرت خدا را یادآوری می‌کند. رعد خدا را تسبیح می‌گوید و صاعقه‌ها دشمنان را در هم می‌شکند. این تصویر نشان می‌دهد که قدرت الهی در برابر دشمنان بی‌پناه، همچون صاعقه مهیب و کوبنده است.
آیات ۶ تا ۱۳ سوره رعد، دشمنان حق را افرادی لجوج، تمسخرکننده، غافل از تاریخ و بی‌توجه به نشانه‌های الهی معرفی می‌کند. آنان توطئه می‌کنند اما علم و قدرت خدا، طرح‌هایشان را بی‌اثر می‌سازد. مؤمنان باید بدانند که حفاظت الهی مشروط به اصلاح و پایداری خودشان است؛ اگر جامعه دچار انحراف شود، زمینه سلطه دشمن فراهم خواهد شد. از این رو، دشمن‌شناسی تنها یک شناخت بیرونی نیست، بلکه با خودشناسی و اصلاح درونی پیوندی عمیق دارد.