به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین، روز سه‌شنبه یکم مهر ۱۳۵۹ یک روز پس از آغاز رسمی جنگ عراق علیه ایران و حمله میگ‌های عراقی به چند پایگاه هوایی کشور، ابوالحسن بنی‌صدر، رئیس‌جمهور وقت طی یک مصاحبه مطبوعاتی که با حضور خبرنگاران داخلی و خارجی برگزار شد، جزئیات تازه‌ای از درگیری‌های بین ایران و عراق را تشریح کرد. در ادمه بخش‌هایی از این گفت‌وگو را به نقل از کیهان مورخ دوم مهر ۱۳۵۹ می‌خوانیم:
بنی‌صدر در ابتدای این مصاحبه به مسئله ادعای ارضی دولت عراق و تجاوز دیروز جنگنده‌های این کشور به خاک ایران گفت: ادعای دولت عراق این است که ما قرارداد ۱۹۷۵ الجزیره را رعایت نکرده‌ایم؛ بنابراین قوای مسلح او تجاوز به خاک ما را لازم دیده‌اند.
هواپیماهای عراقی دیروز به فرودگاه‌ها و پایگاه‌های هوایی ما حمله کردند و امروز نیز این حمله ادامه دارد. حملات زمینی نیروی عراق از دیروز شدت گرفته و امروز نیز در نقاط تازه‌ای به حمله دست زده است. از نظر نظامی چیزی عاید عراق تا این لحظه نشده و بسیاری چیزها را هم از دست داده است. ازجمله نیروی هوایی عراق، کارآیی نظامی خود را به طور قطع از دست داده و اگر به او دولت‌های وابسته و یا ابرقدرت‌ها کمک نرسانند، به‌تنهایی قادر نخواهد شد به جنگ تجاوزکارانه ادامه دهد.
بنی‌صدر افزود: آن چیز که از نظر ما بیانگر اصالت انقلاب اسلامی ماست این است که تصورات اجراکنندگان این طرح باطل از آب درآمد و نیروهای مسلح ما با توانایی تمام در مقابل تجاوز مقاومت کردند و امیدواریم که این مقاومت را تا حد ناتوان کردن کامل نیروهای متجاوز همچنان ادامه بدهیم. ما موافق اعتقاد خود با تجاوز موافق نیستیم و خود نیز قصد نداشته و نداریم به هیچ کشوری تجاوز کنیم اما موافق همان اعتقاد نیز نمی‌توانیم به اندازه یک وجب از خاک کشورمان را در تصرف بیگانه ببینیم. آن چیز که دولت بعثی عراق نمی‌داند این است که مردم ایران فرهنگ و سنتی دارند در دفاع از میهن‌شان و این فرهنگ و سنت ارزش اول است و هرگونه برخوردی و اختلافی وقتی پای استقلال کشور به میان آید، کنار می‌رود و مردم ما یکدل و یکپارچه از میهن‌شان دفاع می‌کنند. در حال حاضر این دفاع، یک دفاع مقدسی است از اسلام و انقلاب اسلامی و از میهن اسلامی ملتی که قرن‌ها در شرایطی زیسته است که دیگر نمی‌خواهد به آن شرایط بازگردد.
ملاقات با سفیر شوروی
بنی‌صدر در بخشی دیگر از سخنانش به یادداشت دولت امارات متحده و ملاقات خویش با سفیر شوروی اشاره کرد و گفت: امروز یادداشتی از دولت ایالات متحده برای من آورده‌اند و در ملاقاتی که سفیر روسیه با من کرد، بیانی همراه آورده بود که هردو دامن خود را پاک و بری از این تجاوز اعلام می‌کردند و مدعی بودند هیچ‌گونه کمکی به متجاوز نکرده‌اند و به هیچ رو در این تجاوز دست‌شان در کار نیست و موافق بیانی که سفیر روسیه تسلیم من کرد آن دولت به دولت عراق گفته است که با این حرکت تجاوزی موافق نیست. بیان یک چیز است عمل یک چیز دیگر. ما می‌خواهیم در عمل ببینیم که کمکی به دولت متجاوز عراق نمی‌شود و من حالا در این فرصت و قبل از این فرصت نیز به نمایندگان این دولت‌ها یادآور شده‌ام که از امروز به بعد، پس از حمله موفقیت‌آمیز نیروی هوایی ما به پایگاه‌های عراق و پس از این‌که متجاوز از ۳۵ فروند هواپیمای میگ عراقی و غیره سقوط کرده است، نیروی هوایی عراق اگر به کارآید، بر ما این معنا روشن می‌شود که این نیرو را دیگران در اختیار او گذاشته‌اند. ما البته می‌دانیم که ملت عراق در صورتی که این تجاوز صدام حسین ناکام شود خود را از شر این رژیم آزاد خواهد کرد؛ بنابراین از نظر ما که تنها مقابله با این تجاوز دفاع مقدس از آرمان‌های انقلابی و میهن‌مان است و کمکی نیز هست برای رهایی مردم عراق از بدترین رژیم‌هایی که این ملت در تاریخ به خود دیده است.
۱۴۰ هواپیمای ما از مرزها گذشتند و پایگاه‌های عراق را درهم کوبیدند
دکتر بنی‌صدر سپس به سوالات خبرنگاران پاسخ گفت. وی در پاسخ به اولین سوال در مورد چگونگی عبور هواپیماهای عراقی از مقابل رادارهای ایران گفت: این‌که هواپیماها می‌توانند بگذرند، می‌توانند بگذرند ولو رادارها نشان بدهند. چنان‌که امروز در موج اول حمله هوایی ما متجاوز از ۱۴۰ هواپیما شرکت کرد و از مرزها گذشتند و پایگاه‌های عراق را درهم کوبیدند و به سلامت به پایگاه‌های خودشان برگشتند. بنابراین وجود رادار مانع عبور نمی‌شود. نشان می‌دهد که این‌ها هستند.
بنی‌صدر در مورد حمایت دولت‌های دیگر از عراق گفت: احتمالا ممکن است برخی کشورها امید به صدام حسین داده‌اند و اطلاعاتی هم در اختیار آنان گذاشته‌اند. آن چیزی که مهم است در این مسئله این است که ما چگونه عمل کردیم که این حمله ناکام شد. همان‌طور که اطلاع دارید در این حمله تنها دو هواپیمای غیرنظامی، البته یکی نظامی باربری بود و یکی غیرنظامی، از بین رفت. علت ناکامی این حمله این بود که ما از یک ماه و نیم پیش به طور روزمره در جریان این توطئه گسترده قرار داشته‌ایم و اطلاعات ما نسبت به حمله آن‌ها دقیق بود و اتفاقا ما همین دیروز [۳۱ شهریور ۵۹] موفق شدیم تعداد خیلی زیاد از هواپیمای آن‌ها را ساقط کنیم. این خود نشان می‌دهد که آن‌ها شاید تصور این را نمی‌کردند که از پیش برای پذیرایی از آنان آمادگی وجود داشته است.
تقلید از موشه دایان
بنابراین ما نسبت به جنگ هوایی که آن‌ها می‌خواستند مثل سال ۶۷ به تقلید از موشه دایان ما را غافلگیر بکنند، غافلگیر نشدیم و در جنگ دریایی هم که می‌خواستند ما را غافلگیر کنند، آن‌ها غافلگیر شدند و چهار ناحیه خیلی مهم خودشان را از دست دادند و گمان می‌کنم شما اگر دیشب قیافه فرماندهان نظامی را می‌دیدید و آن را مقایسه می‌کردید با قیافه‌شان در ساعت سه و چهار بعدازظهر دیروز می‌دیدید که چقدر قیافه‌ها باز و راضی است از این‌که این هجوم به نتیجه نرسید و آماده بودند برای ضربه زدن و ضربه‌شان را هم با موفقیت زدند و درنتیجه ما از آن‌چه گذشته راضی هستیم.
رئیس‌جمهور در پاسخ به سوال دیگری در مورد این‌که هواپیماهای ایران نقاط اقتصادی و غیرنظامی عراق را بمباران کرده است و نیز تهاجم نیروهای عراق به خاک ایران گفت: دولت عراق کی راست گفته است تا الان بگوید. مشخصه دولت عراق دروغ‌گویی است؛ بنابراین جوابی نداریم. نسبت به این ادعای عراق ما تاسیسات اقتصادی را مال آقای صدام حسین نمی‌دانیم که بخواهیم انتقام از او بگییم و آن‌ها را بزنیم. ما تاسیسات نظامی را هدف قرار دادیم.
البته بخصوص که آن دولت از راه جنایتکاری ممکن است به تاسیسات مهم اقتصادی ما حمله بکند در آن صورت ما آن تاسیسات را که از جهت ادامه رژیم بعث عراق اهمیت داشته باشد متقابلا خواهیم زد.
شرایط ترک مخاصمه
رئیس‌جمهوری در بخش دیگر از سخنانش به شرایط ترک مخاصمه بین ایران و عراق و نیز نتایج مذاکرات و میانجیگری‌ها اشاره کرد و گفت: از ناحیه فلسطین ابوولد و سفیر او نزد من آمدند و نامه‌ای هم از شورای انقلاب فلسطین آوردند و گفتند که به دعوت صدام حسین به بغداد رفته‌اند، او گفته است که «ما قصد کاری نداریم، همان‌قدر که اراضی که در قرارداد الجزیره به ما تعلق داشته پس بگیریم دیگر کاری نخواهیم کرد.» البته دروغ‌شان ان‌شاءالله رو شد و من به جناب سفیر گفتم که حرف‌های آقای صدام حسین مرا به یاد اطمینان اسرائیل به ناصر می‌اندازد که گفته بود (از طریق سفیر شوروی) ما حمله نخواهیم کرد. این است که این‌ها همان طرح گسترده را اجرا خواهند کرد.
تعداد میگ‌هایی که این‌ها از دست داده‌اند خیال می‌کنم که قیمتش بیشتر از آن چیزی است که گفته شده بود و شما خواهید دید که حرف من صحیح است. با این حال حرف ما از اول این بوده و این است برای این‌که وضع در مرزهای غربی ما عادی بشود، باید دولت عراق به تجاوزات خود پایان بدهد.
رئیس‌جمهوری همچنین در پاسخ به سوال دیگری در مورد سفر معاون نخست‌وزیر عراق به شوروی گفت: بدیهی است که در این‌گونه مواقع این‌گونه اشخاص سفر می‌کنند برای جلب حمایت. خود سفر می‌گوید که محتاج حمایتیم. چنان‌که ما به جایی سفر نکردیم. ما به مردم‌مان متکی هستیم. به خدا هم باور داریم چون مطمئنیم خدا ما را یاری خواهد کرد، و مردم از انقلاب خودشان حمایت خواهند کرد و متجاوز را سرکوب می‌کنند. آن‌چه که مهم است از نظر ما دولت‌هایی هستند که این‌ها را می‌پذیرند. همان‌طوری که به سفیر روسیه گفتم کمک به این دولت متجاوز از نظر ما یک دشمنی است که فراموش کردنش برای نسل امروز ممکن نیست.
از رئیس‌جمهوری در مورد ادعای دولت عراق مبنی بر ورود نیروهای این کشور به خاک ایران پرسیده شد. بنی‌صدر پاسخ داد: صبح امروز من از فرماندهان نظامی خواستم که ارزیابی خود را نسبت به توانایی نظامی عراق به من اظهار کنند. آن‌ها به من گفتند که دولت عراق با ظرفیت بالای نظامی خود حمله کرده‌اند و اگر این‌طور باشد باید بگوییم که به زودی ارتش عراق مهار خواهد شد و ما امیدواریم که در آن صورت شما بتوانید از مرزها دیدن کنید و میزان پیشرفت آن‌ها را از خاک ایران ببینید. در هر حال ما و همه مردم مصمم‌اند تا بیرون راندن متجاوز از خاک ایران ادامه بدهند.
انتقال هواپیما به اردن
رئیس‌جمهوری در پاسخ به سوال دیگری در مورد انتقال هواپیماهای عراقی به اردن گفت: گفتند که عراق هواپیماهای خود را به اردن برده است، این‌که این هواپیماها نظامی است یا غیرنظامی بر ما هنوز معلوم نیست. در صورتی که هواپیماهای نظامی باشد این خود حجتی است بر ناتوانی عراق و دلیلی است بر موفقیت نیروی هوایی ما.
از رئیس‌جمهوری با اشاره به پیام رادیو تلویزیونی‌اش در مورد ابعاد توطئه آمریکا پرسیده شد، رئیس‌جمهور در پاسخ گفت: دشمن وقتی که در خیال خود برنامه‌ریزی می‌کند، طرحی که می‌ریزد این است که رژیم انقلابی را سرنگون کند و این کشور را مثل گوشت قربانی بین لاشخورها تقسیم کند.
رئیس‌جمهوری در مورد رابطه و یا همکاری ابرقدرت‌های آمریکا و شوروی در حمله عراق به ایران گفت: ظاهرا در این جهان امری واقع نمی‌شود مگر این‌که عوامل بسیاری در وقوع آن شرکت داشته باشند. دولت عراق دولتی نیست که در تهایی بتواند فکر تجاوز به سرش بزند. ناگزیر به دولت‌های بزرگ و نیمه بزرگ اقدام او ربط دارد. این‌که رژیم‌های بسیاری خواهان نابودی ما هستند برای ما محل تردید نیست. این‌که آن‌ها آرزو دارند و کمک می‌کنند که عراق در این تجاوز به ایران موفق بشود، باز هم برای ما محل تردید نیست. بنابراین نظر من مثبت است در این‌که ممکن است دولت‌هایی در این تجاوز به دولت عراق کمک کرده باشد. اما مدارک دقیقی داشته باشیم درباره این دولت یا آن دولت که در دست نداریم، غیر از دولت آمریکا که به نظر من سیاست تجاوزآمیزی را در مورد ایران تعقیب می‌کند.
بستن تنگه هرمز
بنی‌صدر در مورد سوالی در مورد بستن تنگه هرمز از جانب ایران و نیز حمله عراق به خرمشهر گفت: فاصله خرمشهر تا مرز عراق ۷۰۰ متر است، بنابراین طرفین می‌توانند از این فاصله یکدیگر را به آتش ببندند و به آتش هم می‌بندند بنابراین در تمام سواحل مشترک جنگ ادامه دارد. اما در مورد تنگه هرمز، تا موقعی که ما تنها با عراق طرفیم محتاج کار دیگری نیستیم، و اگر دیگران هم پا در میان گذاشتند آن وقت می‌شود یک وسیله عمومی، و در آن صورت این سوال را در همان موقع باید طرح کرد که ما در آن موقع چه خواهیم کرد.
رئیس‌جمهوری در مورد مقایسه ارتش ایران و عراق گفت: این مسئله را بهتر است شما در آن‌چه که واقع می‌شود ارزیابی کنید و الا اگر ما بگوییم توانایی‌های ما این است و ضعف‌های دشمن آن است این ارزیابی درستی نخواهد بود. شما همان‌طور که به طور روزمره می‌بینید که دو نیرو چگونه با هم در جنگند می‌توانید ارزیابی کنید.
سرنوشت گروگان‌ها
رئیس‌جمهوری در پاسخ به سوال دیگری در مورد تاثیر حمله عراق به ایران در مسئله گروگان‌ها گفت: ما یک ملت بالغ و رشیدی هستیم و در ارزیابی و قضاوت مسائل دور و نزدیک را در نظر می‌گیریم این‌طور نیست که یک حرکاتی در تصمیمات ما تاثیرات تعیین‌کننده بگذارد با این حال بسته به ابعادی که تجاوز پیدا می‌کند و روشن شدن نقشی که کشورهای دیگر در این مسئله دارند، خواهی نخواهی در تصمیم ما مردم موثر واقع خواهد شد.
۲۵۹