به گزارش پایگاه فکر و فرهنگ مبلغ، بی‌احترامی به والدین، بی‌احترامی به نعمت‌های الهی است؛ چرا که پدر و مادر واسطه‌ی وجود انسان‌اند و زحمات بی‌دریغ آنان، نعمتی عظیم از سوی خداوند است.
بنابر روایت ابنا، بی‌احترامی به والدین، حتی در حد «اُف»، از منظر قرآن گناهی بزرگ و نابخشودنی است که ریشه در ناسپاسی، غرور و غفلت از جایگاه والای پدر و مادر دارد.
در این مقاله، با تکیه بر آیه ۲۳ سوره اسراء ، به بررسی عمیق حرمت «اُف» گفتن به والدین می‌پردازیم؛ رفتاری که در نگاه قرآن، مرز آغاز بی‌ادبی و سقوط اخلاقی است.
جایگاه پدر و مادر در قرآن
در آیه ۲۳ سوره اسراء، خداوند پس از فرمان به توحید، بلافاصله به احسان به والدین دستور می‌دهد:
"وَقَضیٰ رَبُّکَ أَلّا تَعبُدوا إِلّا إِیّاهُ وَبِالوالِدَینِ إِحسانًا ۚ إِمّا یَبلُغَنَّ عِندَکَ الکِبَرَ أَحَدُهُما أَو کِلاهُما فَلا تَقُل لَهُما أُفٍّ وَلا تَنهَرهُما وَقُل لَهُما قَولًا کَریمًا"(1)
در این آیه، خداوند نه تنها فرمان به نیکی به والدین می‌دهد، بلکه حتی کوچک‌ترین نشانه‌ی ناراحتی، یعنی گفتن «اُف»، را نیز ممنوع می‌سازد. این شدت نهی، نشان‌دهنده‌ی عظمت مقام والدین و حساسیت بالای دین نسبت به احترام به آنان است.
چرا «اُف» گفتن چنین گناه بزرگی است؟
- «اُف» کوچک‌ترین اظهار ناراحتی است؛ اما همین نشانه‌ی ظاهراً بی‌اهمیت، در واقع آغازگر بی‌ادبی، ناسپاسی و بی‌مهری است.
- بی‌احترامی به والدین، بی‌احترامی به نعمت‌های الهی است؛ چرا که پدر و مادر واسطه‌ی وجود انسان‌اند و زحمات بی‌دریغ آنان، نعمتی عظیم از سوی خداوند است.
- «اُف» گفتن، نشانه‌ی غرور و خودبزرگ‌بینی است؛ گویی فرزند خود را برتر از والدین می‌بیند و از خدمت به آنان خسته می‌شود.
روایات اهل بیت (ع) درباره حرمت «اُف»
امام صادق (ع) می‌فرماید:
«اگر خداوند چیزی کمتر از "اُف" می‌دانست، آن را نیز نهی می‌کرد. "اُف" گفتن، پایین‌ترین مرتبه‌ی بی‌احترامی است.»(2)
این روایت نشان می‌دهد که «اُف» گفتن نه تنها گناه است، بلکه مرز ورود به وادی نافرمانی و عقوق والدین است.
چگونه از «اُف» گفتن پرهیز کنیم؟
- یادآوری نعمت وجود والدین: هر بار که احساس خستگی یا ناراحتی کردیم، به زحمات بی‌پایان آنان بیندیشیم.
- تمرین صبر و فروتنی: خدمت به والدین، میدان تربیت نفس و تمرین تواضع است.
- گفتار کریمانه: قرآن می‌فرماید: «وَقُل لَهُما قَولًا کَریمًا»؛ یعنی با آنان با ادب، احترام و محبت سخن بگویید.
عاق والدین؛ پیامدهای دنیوی و اخروی
- در دنیا: بی‌برکتی در عمر، فقر، ذلت و تنهایی از آثار دنیوی عقوق والدین است.
- در آخرت: پیامبر (ص) فرمود: «بوی بهشت بر کسی که عاق والدین باشد، حرام است.»
نتیجه‌گیری
«اُف» گفتن، اگرچه در ظاهر کلمه‌ای کوچک است، اما در منطق قرآن، مرز سقوط اخلاقی و آغاز ناسپاسی است. احترام به والدین، نه فقط وظیفه‌ای انسانی، بلکه عبادتی الهی است که بی‌توجهی به آن، انسان را از رحمت خدا دور می‌سازد. بیاییم با زبان نرم، نگاه مهربان و خدمت بی‌منت، دل‌های پدر و مادر را شاد کنیم؛ که رضای خدا در رضای آنان است.
پی نوشت:
1- اسرا-23
2- وسائل الشیعه، ج21،ص421