مجید جویا: هرچند نشنالجئوگرافیک را بیشتر به عکسهای زیبای منتشر شده از طبیعت میشناسیم، اما این همه کار این نهاد نیست. در حقیقت سابقه حمایت مالی انجمن نشنالجئوگرافیک (که این مجله هم جزو مایملک آن است) ازپژوهشگران، مهندسان و متخصصان فناوری به سال 1888 برمیگردد. این مجله به تازگی سلسله عکسهایی در مورد برخی از پیشرفتهای عملی و فناوری را که با حمایت مالی این انجمن در حال انجام است یا در سالهای گذشته به سرانجام رسیده، منتشر کرده که با هم میبینیم.
1- تجربه عکاسی نشنالجئوگرافیک عمدتا در پاسخ به نیازهای علمی شکل گرفته است، به خصوص در زیر آب. اموری کریستوف نشنال جئوگرافیک و گروه مهندسین عکاسی همراه وی، هنگامی که در کنار باب بالارد و همکارانش در موسسه اقیانوس شناسی وودز هول (مالک زیردریایی الوین که در شکل بالا میبینید) کار میکردند، فرایندهای عکاسی موجود در زیردریایی را بهبود بخشیده و سیستمهای تصویر برداری جدیدی را طراحی کردند که نقشی حیاتی در کشف منافذ گرمابی آبهای عمیق و جوامع زیستی ناشناخته اطراف آنها بازی کرد.
2- دانشمندانی که ارتباط حلقهها را در نمونههای درخت بریستول کان (یکی از قدیمیترین درختان امریکا) پیدا میکنند، مدیون کار پیشگامانه ایای داگلاس هستند، اخترشناسی که در دهه 1920/1300 دریافت که حلقههای درختان میتوانند ابزاری برای تعیین عمر دقیق آنها باشند. با پیگیری توالی حلقههای قدیمیتر و جدیدتر، و عمدتا با استفاده از بخشهایی از تیرهای سقف که درخرابههای بومیان قدیمی امریکا یافت میشوند، او یک تقویم قابل اعتماد باستانشناسی تدوین کرد که تا صدها سال پیش را دربر میگرفت. امروزه اما، کتاب وقایع نگاری حلقههای درختان را میتوان تا 10 هزار سال پیش ورق زد.
3- طبیعت شناسی به نام ویلیام بیب (سمت راست) تصمیم گرفت که به جای اتکا به چیزهای مشکوکی که از تورهای ماهیگیری به دست میآیند، مخلوقات اعماق دریا را در محیط زیست طبیعی خودشان بررسی کند. در سال 1934/1313، بیب و مهندسی به نام اوتیس بارتون (سمت چپ) وارد قسمت داخلی یک محفظه مشاهده دو تنی فولادی شدند که باتیسفر نام داشت و تبدیل به اولین انسانهایی شدند که به عمق یک مایلی اقیانوس رفته بودند. در انجا، آنها حیات زیر دریا را از طریق یک دریچه میدیدند.
4- داریو پیومبینو ماسکالی، به عنوان یک زیست باستان شناس موسسه مومیاییها در بالزانو، مدتهای طولانی بر روی اجساد مومیایی شده که در کلیسا و سردابههای زادگاهش سیسیل پیدا شده بودند، تحقیق و بررسی کرد. او اکنون در نهایت دریافته که مومیایی کنندههای باستانی جادوی خود را داشتهاند: آنها یک ترکیب قوی از مواد شیمیایی را به داخل شریانهای جسد تزریق میکردند؛ ترکیبی که شامل فورمالین کشنده باکتری، سالیسیلیک ضد قارچ، و به ویژه نمکهای روی بود، که فرایند سنگ شدن را تسریع میکند.
5- لاکپشتهای غول آسای جزایر گالاپاگوس شاید سلانه سلانه راه بروند، ولی استفن بلیک کشف کرده که آنها اصلا تنبل نیستند. با تجهیز این خزندگان با برچسبهای مسافت سنجی جیپیاس، و سپس ربط دادن زمان بندی گوارش با حرکات آنها، بلیک نشان داد که لاکپشتها جزو فعالترین بذر افشانهای مجمع الجزایر هستند، و به گفته او «باغبانهای گالاپاگوس».
6- کاپیتان آلبرت استیونز (سمت راست)، فقط به عنوان یک راه چاره برای روز مبادا تصمیم گرفت که کلاههای ایمنی فوتبال امریکایی را از یک مدرسه محلی قرض بگیرد. در روز 11 نوامبر 1935، او و سرهنگ ارویل اندرسون سوار اکسپلورر 2 شدند، که یک کابین پر از وسایل بود که به یک بالن 26 طبقه وصل شده بود که قرار بود آنها را از محل پروازشان در داکوتای جنوبی تقریبا 22.5 کیلومتر تا استراتوسفر بالا ببرد. این صعود سرگیجه آور، رکورد صعود یک وسیله سرنشین دار را برای آنها به ارمغان اورد که تا 21 سال بعد و شروع برنامههای فضایی شکسته نشد.
7- دیواره با فناوری خیلی بالای HIPerSpace که 287 میلیون پیکسل را روی نمایشگر خود نشان میدهد، یک ابزار به درد بخور برای آلبرت لین، دانشمند و پژوهشگر دانشگاه سن دیگوی کالیفرنیا است. تلاشهای او برای یافتن مقبره چنگیز خان، که جایی در مغولستان پنهان شده است، بدون استفاده از حتی یک بیلچه انجام میشود. در عوض، لین از روشهای جدید غیر تهاجمی (که شامل تصویر برداری ماهوارهای، رادارهای نفوذ کننده در عمق زمین، و حسگرهای از راه دور میشوند) استفاده میکند، تا مکان این آرامگاه مخفی را پیدا کند.
8- زیردریایی انقلابی Diving Saucer (به معنای نعلبکی شیرجه زننده) ژاک ایو کوستیو، که توان خود را از هیدروجت تامین میکرد و میتوانست تا 300 متر در تاقچههای قارهای اقیانوس پایین برود، در سال 1959/1338 رونمایی شد و اولین زیردریایی تحقیقاتی قابل مانور بود. این زیردریایی با دریچههای بازدید خود و آرایهای از دوربینهایی که شبیه به چشم و شاخک حیوانات بودند، چهرهای به خود گرفته بود که حتی مخترع آن فکر میکرد که هنگامی که از دنیای تاریک اعماق آب بیرون میآید شبیه به «یک جانور دو کپهای بزرگ یا یک خرچنگ عجیب است».
9- هارولد اگرتون مخترع، تنها دوربینها را به اعماق آب نفرستاد، او همچنین یک شیوه دیگر «دیدن» در ژرفا را برای ما به ارمغان آورد. در دهه 1960/1340، او در حال آزمایش فرستندههای صوتی در استخر پژوهشی امایتی بود. شهرت «تصاویر صوتی» اسکن جانبی او در سال 1973/1352 و با اکتشاف یک زره پوش غرق شده متعلق به دوران جنگهای داخلی امریکا در کیپ هتراس به حد اعلای خود رسید. و در دهه 1980/1360 هم آنها به تشخیص مکان کابین شاتل فضایی چلنجر کمک کردند که در بستر دریا در سواحل فلوریدا سقوط کرده بود.
10- به عنوان بخشی از تحقیقات بر روی نحوه ارتباط شیرماهیها، ایزابل کاریر برخی اوقات گلههای آنها را تعمدا میترساند. با پخش صداهای ضبط شده موتور هواپیماها یا موتور قایقها، به صورت ناگهانی و با صدای بسیار بلند، او تلاش میکند تا دریابد که چنین صداهای کر کنندهای چگونه میتوانند، برای مثال صدای یک توله ترسیده را که مادرش را میخواند، در بیاورند.
11- یک توالی از خورشیدگرفتگی، منظره آشنایی برای جی پاساشف اختر شناس است، که بیش از 50 مورد آنها را در سراسر جهان تماشا کرده است. او با استفاده از تلسکوپهای پیچیده و سیستمهای تصویر برداری، بر روی جزئیاتی از تاج خورشید تمرکز کرده که دقیقتر از تمام چیزهایی هستند که تا پیش از این در معرض دید دانشمندان قرار داشتند. پاساشف نتایج خود را با دادههای به دست آمده از فضاپیماهای مخصوص و همچنین به طرز روز افزونی با مشاهدات سیارات خارج منظومه شمسی که از مقابل ستارگان دور دست عبور میکنند، تطبیق داده است.
12- مارتین نویا تلاش میکند تا به یک پرسش قدیمی پاسخ دهد: کاربرد دندان نیش نهنگ قطب شمال؛ یک دندان بهینه شده که گفته میشود یادآور شاخ اسب تک شاخ است؛ چیست؟ او نظریهای را مطرح کرده بر این مبنی که یکی از کاربردهای ان احساس تغییر یونها در آب دریا است که با تشکیل و ذوب شدن یخها مرتبط هستند، و میتوانند یک نشانگر محتمل برای تغییرات آب و هوایی باشند. برای کشف این امر، اعضای گروه حسگرهایی را به دندانهای چند نهنگ وصل کردند و برای به دست آوردن مقادیر قرائتةای الکتروانسفالوگرافی، الکترودهایی را زیر پوست قرار دادند؛ که کاری چالش برانگیز در دریاهای قطبی است.
13- هارولد اگرتون، مخترع عکاسی سریع از بارقه نور، تابستانهای خود را در تمام دهه 1950/1330 و 1960/1340 در عرشه کالیپسوی ژاک کوستیو گذراند، و ابزارهای خود را در معرض شرایط سخت آبهای آزاد قرار داد. به رغم اینکه سیمها برخی اوقات اتصالی میکردند و محفظهها خرد میشدند، او از هر فصل با مدلهای جدیدتر و قابل اعتمادتری باز میگشت، و فناوری استروبوسکوپ را به علوم اقیانوسی وارد میکرد.
14- مایکل لومباردی و گروه غواصانش که در اعماق پایینتر از 130 متری کار میکنند، در حال کاوش صخرههای بسیار متنوع مرجانی عمق آب در جزیره آندروس باهاما بودهاند. به رغم این که این سومین سد مرجانی بلند جهان است، به دلیل اینکه درست در لبه گودالی قرار دارد که زبان اقیانوس نامیده میشود، تا حد زیادی کاوش نشده مانده است. عکسها و ویدیوهای با کیفیت بالای تهیه شده توسط اعضای گروه، اولین نگاهها به یک زیست بوم ناشناخته و کاوش نشده را به نمایش میگذارند؛ زیست بومی که، در کنار نکات جالب توجه دیگری که برای دانشمندان دارد، میتواند منبعی برای داروهای نو هم باشد.
53271