مردم امروز تابستان را به روزهای بلند و گرمش میشناسند؛ اما در سالهایی نه چندان دور، تابستان بیشتر به شبهای زیبا و پرستارهاش شناخته میشد. با فرارسیدن شب، مردم برای خواب به پشتبام خانههایشان میرفتند، چشم به مخمل مرواریددوز بالای سرشان میدوختند و آنقدر ستاره میشمردند تا پلکشان سنگین شود و بخوابند.
با پیشرفت فناوری و رواج تجهیزات تهویه مطبوع و روشنایی و وسایل صوتی تصویری و ...، مردمان شهر کمکم این طبیعت زیبا را فراموش کردند؛ خیلیها تا دیروقت بیدار میماندند و بهجای باز کردن پنجره یا دراز کشیدن در حیاط، خود را به نسیم خنک کولر میسپردند. اما کار به همینجا پایان نیافت و روشناییهای روزافزون شهر آنقدر آسمان را شلوغ کردند که دیگر جایی برای ستارگان و طبیعت زیبای آسمان شب باقی نماند و بدینترتیب، پدیدهای که امروز از آن به آلودگی نوری یاد میشود، گریبانگیر زندگی شهری شد. حتی در شهرهای کوچک هم نمیشد آسمان را به خوبی دید، چه رسد به شهرهای بزرگتر و کلانشهرهایی که هرگز روی تاریکی به خود نمیبینند. این چنین شد که آسمان زیبای شبانگاه به طبیعتی فراموششده تبدیل شد.
اما هیچ وقت برای آشتی با طبیعت دیر نیست. مرداد امسال شاهد دو رویداد نجومی مهم هستیم که هریک به تنهایی برای علاقمند کردن شما کافی است. نخستین آنها شهابباران برساووشی بود، بارانی از شهابهای پرنور که در شامگاه 22 و بامداد 23 مرداد به اوج خود رسید و اگر از مکانی مناسب به رصد آن مشغول میشدید، میتوانستید در هر ساعت بین 40 تا 60 شهاب زیبا را به چشم ببینید. البته گزارشهای رسیده حاکی از آن بود که در ایدهآلترین شرایط رصدی میشد 120 شهاب در ساعت مشاهده کرد. اگر میخواهید در مورد این شهابباران و چگونگی رصد آن بیشتر بدانید، مقاله امیر حسنزاده را در اینجا بخوانید. ضمن آنکه مجموعهای از تصاویر زیبای گرفتهشده از این شهابباران را در اینجا میتوانید مشاهده کنید.
رویداد دوم این ماه، رویت هلال شوال در روز است. از آنجاکه رویت هلال در غروب شنبه 28 مرداد امکانپذیر نیست، رصدگران از شامگاه جمعه به رصد میروند، تجهیزات رصدی و تلسکوپهای خود را تنظیم میکنند تا بتوانند با هدایت ابزار به موقعیت پیشبینیشده ماه، آن را در نور روز مشاهده کنند. هرچند این نخستین بار نیست که این کار در کشور ما انجام میشود، اما جزو معدود مواردی است که فقط به اتکای رویت هلال در روز میتوان درمورد آغاز ماه شوال و تاریخ عید فطر اظهارنظر کرد. پرونده این هفته خبرآنلاین که روز پنجشنبه 26 مرداد منتشر میشود، به بحث درمورد این موضوع میپردازد.
مردادماه برای خیلیها زیباترین ماه رصدی آسمان است، بخصوص به این دلیل که شبها خیلیسرد نیست و آسمان هم به ندرت ابری میشود. هرچند در پایان این ماه قرار داریم، اما تعطیلات پایان مرداد و اول شهریور که ماه هم هنوز در وضعیت هلال قرار دارد، فرصت مناسبی است تا با طبیعت زیبای آسمان شب آشتی کنید. این فرصت را از دست ندهید.