هادی نیلی: صندوق بین‌المللی پول گزارش داده است که سالانه حدود 180 هزار ایرانی تحصیلکرده به امید زندگی و یافتن موقعیت‌های شغلی بهتر از کشور خارج می‌شوند. این صندوق رقم خروج حدود 180 هزار نخبه تحصیلکرده از ایران، به معنی خروج سالانه 50 میلیارد دلار ارز از کشور است.
این در حالی است که طبق آمارهای رسمی، سالانه یک میلیون و دویست هزار نفر از کل دانشگاه‌های کشور فارغ‌التحصیل می‌شوند. به‌این‌ترتیب نسبت خروج فارغ‌التحصیلان از کشور به کل آنان، 15 درصد است.
بر اساس گزارش جدید صندوق بین‌المللی پول، ایران رتبه اول را در آمار مهاجرت نخبگان از میان 91 کشور در حال توسعه یا توسعه نیافته دنیا کسب کرده است.
طبق این آمار هم‌اکنون بیش از 250 هزار مهندس و پزشک ایرانی و بیش از 170 هزار ایرانی با تحصیلات عالیه در آمریکا زندگی می‌کنند و طبق آمار رسمی اداره گذرنامه، در سال 87 روزانه 3/2 نفر با مدرک دکترا، 15 نفر با مدرک کارشناسی ارشد و صدها نفر با مدرک کارشناسی از کشور مهاجرت کرده‌اند.
روز گذشته نیز در میزگرد «فرار مغزها؛ چالش یا فرصت» در دانشگاه امیرکبیر، اعلام شد که 90 نفر از 125 دانش‌آموزی که در سه سال گذشته در المپیاد شرکت کردند از کشور خارج شده‌اند.
دکتر صادقی عضو هیأت علمی دانشگاه صنعتی امیرکبیر در این میزگرد ضمن ارائه این آمار، یادآوری کرد: کشور کانادا در سال 1999 ظرفیت کل دانشگاه‌های خود را 180 هزار نفر اعلام کرد، این در حالی است که در همین سال220 هزار نفر متقاضی خروج از ایران شده بودند.
این عضو هیأت علمی دانشگاه امیرکبیر با اشاره به اسکان حدود 4 میلیون ایرانی در خارج از کشور، بیان کرد: از مجموع هر صد هزار ایرانی که در آلمان زندگی می‌کنند، در سال‌های گذشته حدود دو هزار جلد کتاب منتشر شده است این در حالی است که از دو میلیون ترک مهاجر به آلمان، تنها صد جلد کتاب به چاپ رسیده است.
در ادامه این میزگرد، دکتر نائبی عضو هیأت علمی دانشگاه صنعتی شریف با بیان اینکه برای روبه‌رو شدن با این مشکل باید دستگاه‌ها و مسئولین کشور فکری کنند، افزود: البته رفت و آمدهای دانشجویان و آشنا شدن آنها با محیط، یک فرصت است.
او با بیان اینکه دانشجویان یا فارغ‌التحصیلان ابتدا باید فرصت شغلی داشته باشند، اظهار کرد: در درجه بعد باید شغل متناسب با رشته تحصیلی دانشجو ایجاد شود که متأسفانه ما شاهدیم که فرهیختگان ما در شغل‌هایی که رضایتشان را جلب نمی‌کنند، مشغولند.
او در عین حال تصریح کرد مهاجرت و آمدوشد علمی، یک پدیده طبیعی در همه کشورهای جهان است و بسیاری از دانشمندان کانادا به آمریکا مهاجرت می‌کنند و یا بسیاری از کشورهای اروپایی به سمت آمریکا مهاجرت می‌کنند. اما اضافه کرد: مهاجرت در کشورهای در حال توسعه طبیعی است، ولی این به ضرر کشورهای توسعه نیافته است.
این عضو هیأت علمی دانشگاه گفت: تفاوت ما با کشورهای پیشرفته و آمریکا، تفاوت در دانشگاه و علم نیست، تفاوت ما در صنعت و تکنولوژی است. او توضیح داد: در دانشگاه‌ها تکنولوژی وجود ندارد بلکه در صنعت موجود است و شرکت‌های صنعتی هم تکنولوژی خود را راحت در اختیار همه قرار نمی‌دهند.
نائبی یادآوری کرد: برای توسعه صنعتی باید استراتژی توسعه صنعتی داشته باشیم. ما باید روشن کنیم با توجه به قابلیت‌های خود، در کدام زمینه می‌خواهیم اصل توجه را متمرکز کنیم.
او گفت: ما در یک برهوت صنعتی قرار داریم در حالی که علم و دانش تحصیل‌کردگان ما بسیار زیاد است. در این باره باید ابتدا خصوصی‌سازی را جدی بگیریم.