تاریخ انتشار: ۲۶ آبان ۱۳۸۸ - ۱۶:۴۲

این روزها در ایالات متحده آمریکا و بسیاری از کشورهای اروپای غربی، از نخبگان ایرانی برای صدور مجوز تحصیل یا اشتغال، تعهد می‌گیرند که از ارتباط علمی و صنعتی با زادگاه خود پرهیز کنند.

آمار مهاجرت نخبگان از کشور هر روز افزایش می‌یابد، با این حال برخی مسئولان سیاسی صدای زنگ خطر را ناشنیده گرفته و این وضعیت را عادی می‌دانند. سخنگوی وزارت امورخارجه یکی از این افراد است. رامین مهمان‌پرست می‌گوید: «خروج نخبگان از کشور را باید از زاویه‌ای دیگر دید. ایران کشوری جوان است و به طور حتم یکی از خواسته‌های جمعیت جوان کشور، ادامه تحصیل است. با شتاب رشد جمعیت جوان، خیلی وقتها امکانات داخلی پاسخگو نیست و برخی نخبگان برای تحصیل و فعالیت و اشتغال به خارج از کشور می‌روند. این فرار مغزها نیست. حتی در بسیاری از مواقع خودمان خواستار اعزام نیروهای صنعتی و فنی به خارج از کشور هستیم تا آنچه لازم است را بیاموزند و در آنجا حضوری فعال داشته باشند.»

سخنگوی وزیر امورخارجه کشورمان ادامه می‌دهد: «برای توسعه امور تجاری لازم است برخی هموطنانمان به خارج از کشور بروند و این اصلاً فرار مغزها نیست.» البته بر خلاف نظر مهمان‌پرست، اکثر نخبگان ایرانی برای فعالیت صنعتی و علمی به کشورهای اروپایی و آمریکایی مهاجرت می‌کنند که ارتباط مستقیمی با مباحث تجاری ندارد.

این روزها در ایالات متحده آمریکا و بسیاری از کشورهای اروپای غربی، از نخبگان ایرانی برای صدور مجوز تحصیل یا اشتغال، تعهد می‌گیرند که از ارتباط علمی و صنعتی با زادگاه خود پرهیز کنند. با این حال سخنگوی وزارت امور خارجه، ارتباط عاطفی و خانوادگی این افراد را کافی دانسته و می‌گوید: «فرار مغزها زمانی رخ می‌دهد که افرادی که از کشور خارج می‌شوند ارتباط خود با کشور را قطع کنند و فرهنگ و کشور و مردم خود را ترک کنند. این در صورتی است که ایرانیان وقتی در خارج کشور هستند، ارتباط خود را با فرهنگ و مردم کشورشان قطع نمی‌کنند.»

طبق آمار صندوق بین‌المللی پول، سالانه بین ۱۵۰ تا ۱۸۰ هزار نفر از ایرانیان تحصیل کرده برای خروج از کشور اقدام می‌کنند و ایران از نظر فرار مغزها در بین ۹۱ کشور در حال توسعه و توسعه نیافته جهان، مقام اول را از آن خود کرده‌است.

مهمان‌پرست در پاسخ به این که آیا افزایش آمار خروج نخبگان از کشور را تأیید می‌کنید یا خیر می‌گوید: «اگر افزایشی هم وجود داشته باشد به دلیل رشد جمعیت جوان کاملاً روندی طبیعی است.»

سخنگوی وزارت امورخارجه آمار فرار مغزها از ایران را جنگ روانی خوانده و می‌گوید: «اگر کشور دیگری جز ایران به صدور خدمات فنی و مهندسی اقدام کند آن را حضور متخصصان در جوامع پیشرفته می‌نامند ولی اگر این اقدام از سوی ایران صورت گیرد به فرار مغزها تعبیر می‌شود. مثلاً ترکیه در آلمان چندین میلیون تبعه دارد اما از آن به عنوان فرار مغزها تعبیر نمی‌شود.»

سازمان ملل متحد، آمار صادرات خدمات فنی و مهندسی را بر اساس قراداد شرکت‌ها ارزیابی می‌کند و هیچ گاه حضور افراد با ملیت متفاوت در یک کشور را صادرات این نوع خدمات تلقی نمی‌کند. همچنین سطح تخصص کارکنان ترک در اروپا نسبت به نخبگان ایرانی مهاجر، در وضعیت بسیار متفاوتی قرار دارد.

منبع: خبرآنلاین