زهرا تالانی:هرچند که حسینی نقوی، سخنگوی کمیسیون امنیت ملی مجلس طرح را پیشنهاد دولت می خواند اما پروین هدایتی معاون سرمایه‌های اجتماعی مرکز امور زنان و خانواده، به ایسنا می گوید: درلایحه تنظیمی از سوی دولت موضوع افزایش شرط سنی دریافت گذرنامه برای دختران مجرد و کسب اجازه ولی قهری یا حاکم شرعی مطرح نبوده است و دولت محدودیتی در صدور گذرنامه برای زنان مجرد بالای 18 سال یا افرادی که به حکم دادگاه رشید شناخته شده‌اند پیش بینی نکرده است.
وی تاکید می کند که در حال حاضر کمیسیون مجلس حسب وظیفه و حقوق قانونی خود در حال بررسی لایحه می‌باشد و تمام صاحبنظران نیز می‌توانند در این مرحله نظرات خود را از طریق شماره 33440070 به کمیسیون مربوطه ارسال کنند.
ولی قهری کیست؟
این طرح، در صورت تصویب، زنان مجرد زیر 40 سال را برای گرفتن گذرنامه و خروج از کشور ملزم به کسب اجازه از ولی قهری خود می کند، اما در قانون مدنی جمهوری اسلامی اسلامی اشاره به ولایت ولی قهری برای زنان مجرد زیر 40 سال نشده است.
طبق قانون مدنی کشور "ولی قهری" حق و تکلیفی است که قانون گذار برای اداره‌ی اموال صغیر، مجنون به پدر و جد پدری واگذار می کند. بر اساس قانون بین پدر و جد پدری از نظر ولایت متساوی است، یعنی هر دو در یک ردیف قرار دارند. در صورتی که صغیر ولی خاص (پدر و یا جد پدری) نداشته باشد و وصی هم برای او تعیین نشده باشد دادگاه برای او قیم تعیین می کند که حاکم شرع است.در مورد فرزندان تامین وسایل زندگی آنان به عهده پدر است که این تکلیف انفاق نامیده می شود و از سوی دیگر اداره امور مالی فرزند شامل اختیارات اموال و حقوق مالی و تصمیم گیری در مورد مسایل مهم طفل نیز بر عهده پدر است که در اصطلاح قانونی به آن ولایت قهری می گویند.بنابراین کودک تا زمانی که به سن رشد برسد دختر 9 سال و پسر 15 سال تمام تحت ولایت پدر و جد پدری است به عبارت دیگر پدر و جد پدری نسبت به کودک حق ولایت دارند.
در مورد ولایت قهری در قرآن مجید چنین آمده است:"اموالی را که خدا اقوام زندگانی شما قرار داد به سفیهان ندهید و از آن اموال روزی بدهید آنها را بپوشانید و با آنها سخن سخن پسندیده بگوئید. یتیمان را آزمایش کنید تا به حد نکاح برسند پس اگر آنها را رشید یافتید مالشان را به خودشان بدهید و از روی اسراف و مبادرت قبل از بلوغ آنها اموال را نخورید و هر کس غنی است، پس خود را نگهدارد و هر کس فقیر است به مقدار شایسته بخورد پس آنگاه که مال هایشان را پرداختند شاهد بگیرید و خداوند کافی است از حیث محاسبه" سوره نساء آیه 5 و6
تفاوتهای زنان و مردان
از طرفی فراکسیون زنان مجلس هم به هیات رییسه مجلس نسبت به اصلاح طرح ضرورت موافقت ولی قهری یا حاکم شرع برای صدور گذرنامه برای دختران زیر40 سال پیشنهاداتی داده و قرار است این پیشنهادات یا در کمیسیون امنیت ملی مجلس یا در صحن علنی مطرح شود.شهلا میرگلوبیات نایب رئیس فراکسیون زنان، درباره این مصوبه به ایلنا می گوید: مطابق پیشنهاد فراکسیون زنان مجلس، نباید این مصوبه تنها با توجه به سن دختران اعمال شود، بلکه دخترانی که با هدف نامشخصی قرار است به خارج از کشور سفر کنند، باید مشمول این مصوبه شوند.
وی با بیان اینکه این مصوبه مشکلی از نگاه زنان مجلس ندارد می افزاید: ما تنها درصدد اضافه کردن تبصره یی هستیم که در این مصوبه لازم است. اینکه زنان و دختران ما با چه هدفی از کشور خارج می شوند تقریبا مشخص است. برخی از دختران پذیرش تحصیلی دارند، برخی برای کنفرانس های علمی می روند، برخی زنان تاجر و بازرگان هستند و برای معاملات تجاری از کشور خارج می شوند، برخی از دختران هم برای دیدن خانواده هایشان می روند در این موارد هم دعوتنامه یی وجود دارد و مدارکی مشخص. اما برخی سفرها درهیچ کدام از این موارد نمی گنجد و این گروه بخش کوچکی از زنان را تشکیل می دهند.
وی ادامه می دهد:در چند سال اخیر محدودیت خروج دختران از کشور برداشته شده است: اما برخی افراد از این وضعیت سوءاستفاده کردند، همین امر برای نظام مشکلاتی را به وجود آورد و وجهه دختران را خدشه دار کرده است، بنابراین تصمیم گرفته شد شرایط به گونه یی فراهم شود تا دخترانی که قصد سوءاستفاده ندارند بتوانند بر اساس شرایط و ضوابطی از کشور خارج شوند.
وی در پاسخ به اینکه آیا این محدودیت درباره مردانی با اهداف نامشخص سفر هم وجود دارد، ادامه می دهد: باید بپذیریم که یکسری اختلافات دینی بین زن و مرد وجود دارد، محدودیت های شرعی که برای زنان هست برای مردان وجود ندارد. آقایان می توانند با جاری کردن صیغه محدودیت هایشان را برطرف کنند ولی زنان نمی توانند. درست است که آقایان باید خیلی مسائل را رعایت کنند اما محدودیت زنان را ندارند. این محدودیت ها نه در کشور ما که در کشورهای دیگر هم وجود دارد. قوانینی شرعی و عرفی بر ما حاکم است که ما به عنوان زن مسلمان ملزم به رعایت آنها هستیم.
وی همچنین در پاسخ به اینکه این محدودیت برای زنان مجرد گذاشته شده و قطعا محدودیت شرعی ای که زنان متاهل در این زمینه دارند برایشان نیست، ادامه می دهد:من به عنوان یک پزشک معتقدم فیزیولوژی بدن زن و مرد فرق می کند، این تفاوت ها باعث می شود که برای زنان محدودیت بیشتری قائل شویم و این به نفع زنان است. ما همه جا گفته ایم که به حقوق زنان باید بیشتر از حقوق مردان احترام گذاشت، زنان نیاز به حمایت های بیشتری دارند تا مردان. اینکه مردان در کشورهای دیگر چه می کنند و برخی سفرها به برخی کشورها چه عوارضی به دنبال دارد به خودشان مربوط است. اما درباره زنان کشور اسلامی این قضیه تفاوت دارد.
چرا زنان حق رای دارند؟
مصوبه کمیسیون امنیت ملی به خودی خود اعتراض وکلاو جامعه شناسان را برانگیخته است. به اعتقاد آنها، تصمیم گیری برای زنان تا 40 سالگی صرفا به خاطر مجرد بودن شان توسط ولی قهری، دور از عدالت و آنچه در قانون به برابری زن و مرد اشاره شده است. اما اینکه هدف زنان از سفر در کجا معلوم می شود و چه سازمانی صلاحیت تشخیص اهداف و درست و نادرست خروج این گروه از زنان از کشور را دارد، معلوم نیست.
توران ولی مراد دبیر ائتلاف اسلامی زنان در این زمینه بخ خبرآنلاین می گوید:امروز زنان با رای خود رئیس جمهور، نمایندگان خبرگان رهبری، نمایندگان مجلس قانونگذاری و نمایندگان شورای شهر را انتخاب می کنند. رای همین زنان است که در مرحله دوم رهبر نظام و وزرا را انتخاب می کند. به همین ترتیب رای زنان در تمام ارکان نظام نقش تعیین کننده دارد. سوال این است که نمایندگان کمیسیون امنیت ملی که البته به تقاضای دولت پاسخ داده اند، چه گونه نظر داده اند که همین زنان در تعیین سرنوشت و حفظ سلامت رفت و آمد خود به خارج از کشور صغیر دیده می شوند و محتاج اجازه یک ولی قهری؟
وی ادامه می دهد:همین نگرش به زن به عنوان موجود نیازمند قیم است که اجازه خشونت جنسی به کودکان زیر سن بلوغ را می دهد. و ازدواج کودک زیر سن بلوغ را با اجازه ولی مجاز و قانونی می کند. این دختر زیر سن بلوغی که می تواند به عقد ازدواج یک مرد کامل بالغ درآید و همین قانون آسیب های در اثر این ازدواج را هم دیده و مجازاتش را هم تعیین کرده، حتی مرگ او هم در اثر همین ازدواج در همین لایحه دیده شده، چه گونه است که این دختر تا 40 سالگی صغیر محتاج قیم می شود به گونه ای که نمی تواند مصلحت خود را تشخیص دهد و سلامت خود را حفظ کند؟ این تعیین سن چهل سالگی بر چه اساسی در این لایحه پیشنهادی کمیسیون امنیت ملی آمده است؟
45232