براساس گزارش سازمان بهداشت جهانی WHO، سیگار تا سال 2030 سالانه حدود هشت میلیون نفر قربانی میگیرد که سه چهارم این میزان مرگ و میر، در کشورهای بادرآمد پایین و متوسط رخ خواهد داد. تلاشهای بینالمللی از سوی سازمان بهداشت جهانی به منظور کنترل مصرف سیگار، در قالب عوامل تأثیرگذار زیر انجام شده است.
حفاظت از افراد در برابر دود سیگار افرادی سیگاری:
اولین اقدام در این حوزه، وضع قوانین ممنوعیت سیگار کشیدن در مکانهای عمومی بود. در سالیان نخست اعمال این قوانیم در مطالعهای که از سوی سازمان بهداشت جهانی انجام شد نیویورک، نیوزیلند، ایرلند، کالیفرنیا و اروگوئه به عنوان موارد موفق در پذیرش این قوانین از سوی مردم بودند که از بین آنها ایرلند بالاترین درصد پذیریش قوانین را به خود اختصاص داده است.
ارائه روشهای مؤثر برای ترک سیگار:
مشاوره رودررو با افراد از جمله سیاستهای تأثیرگذار به کار گرفته شده برای کمک به ترک مؤثر سیگار در بین مردم بوده است. همچنین در اختیار قرار دادن امکانات ارزان ترک سیگار مانند آدامسهای مخصوص نیز در این زمینه مؤثر بودهاند.
هشدار نسبت به خطرات استعمال سیگار
فرهنگسازی از طریق رسانهها و آموزش و پرورش از یگر اقدامات مؤثر در این زمینه بوده است. تاکنون تلاش متعددی در این راستا صورت گرفته است؛ تشکیل کمپین «برای زندگی بدون دخانیات» در سال 2005 از سوی اتحادیه اروپا و کمپین 31 میلیون پوندی دولت انگلیس از جمله این تلاش محسوب میشوند.
ممنوعیت تبلیغات سیگار و جلوگیری از محرکهای استعمال سیگار
یکی از روشهای بسیار تأثیرگذار در این سالها آگاهی بخشی به افراد سیگاری و بهویژه نوجوانان با به کارگیری تبلیغات ضدسیگار بوده است. در طی این سالها تلاش شده با تبلیغات بصری (تصاویر نه چندان دلنشین روی پاکت سیگار) عوارض سیگار به مردم هشدار داده شود. هشدارهای تصویری بهخصوص برای افراد بیسواد و کودکانی که خانواده آنها سیگاری هستند، بسیار مؤثر است. باید توجه داشت که درج عباراتی چون سیگار بیخطر، کمخطر و ملایم به شدت ممنوع شده است؛ چرا سیگار بهطور کلی زیانبار است.
افزایش مالیات تولیدکنندگان سیگار
بی شک یک از اصلیترین و اثرگذارترین سیاستهای کنترل مصرف سیگار، ممنوعیت تبلیغات سیگار در کلیه رسانههای تصویری و خبری است. سازمان بهداشت جهانی با بررسی گروهی از کشورهایی که برجامع بودن قوانین ممنوعیت تبلیغات و اجرای کامل آن تأکید داشتهاند از کاهش هفت درصدی استعمال سیگار در این کشورها خبر داده است. این قوانین هرگونه فعالیت تجاری، بازاریابی و بهخصوص فعالیتهای اسپانسری مسابقات ورزشی را شامل میشود یکی از کشورهایی که در این زمینه قوانیم بسیار سختگیرانهای دارد، استرالیاست. سیگارها در استرالیا به صورت پاکت سیگار هشدارهای بزرگ گرافیکی ضدسیگار کشیدن درج شده و نام برند تنها با حروف کوچک روی پاکت چاپ میشود. هرگونه کار گرافیکی که تأثیری در زیبایی یا جذابیت پاکت سیگار داشته باشد در استرالیا ممنوع است در ضمن در این کشور برای سیگار مالیات سنگینی درنظر گرفته شده است.
سازمان بهداشت جهانی بر اهمیت نقش دولتها و سازمانهای بهداشتی کشورها در کنترل مصرف سیگار بسیار تأکید داشته است، بهطوری که تدوین قوانین بازدارنده واردات و صادرات سیگار و اعمال محدودیتهای فروش و در دسترس بودن سیگار برای مصرفکننده را در اولویت میداند. مطالعهای که در بین سالهای 1980 تا 2005 در آفریقای جنوبی صورت گرفته است به خوبی نقشافزایش مالیات را در میران مصرف سیگار نشان میدهد.
ایجاد محدودیت در دسترسی و ممنوعیت سیگار کشیدن در اماکن عمومی
عربستان در سال 2001 توانست جایزه شهر بدون سیگار را برای شهرهای مقدس مکه و مدینه به خود اختصاص دهد. این مطالعه نشان میدهد که این کشور به خوبی توانسته است با اعمال قوانین بازدارند در واردات سیگار و ایجاد محدودیت در دسترسی به آن و مصرف در اماکن عمومی و همچنین آگاهی بخشی در مورد خطرات استعمال سیگار، میزان مصرف را به شدت کاهش دهد. نقطه قابلتوجه در این مطالعه به نقش عامل مذهب در این موفقیت مرتبط است؛ بهطوری که عربستان با تأکید بر ناشایست بودن استعمال سیگار در این دو شهر مقدس تا حد زیادی توانست مصرف سیگار را از چه از سوی شهروندان و چه از سوی زائران کنترل کند.
30123