در طول 48 ساعت گذشته، چند نفر از هموطنان عزیزم در دیار استهبان سراسیمه و نگران با نگارنده تماس گرفته و ضمن ارایه گزارشی از رخداد آتشسوزی مهیب در رویشگاه اُرس و نواحی اطراف آن در دامنههای کوه تودج، اعلام داشتهاند که تک و تنها و دست خالی از عهده مهار آتش برنیامده و این بهشت چندهزارساله دارد شتابان به برزخی سیاهاندود و سوخته بدل میشود. متأسفانه مقامات محلی هم نتوانستهاند به خوبی مسأله را مدیریت کرده و با بسیج مردم و نیروهای نظامی در کوتاهترین زمان ممکن از سرایت آتش به ذخیرگاه جنگلی 50 هکتاری و بسیار ارزشمند اُرس (سرو کوهی) جلوگیری کنند؛ واقعهای که سبب شده تا برخی از پایههای موجود در این ذخیرهگاه که عمری بیش از 1000 سال داشتهاند هم متأسفانه بسوزند و نابود شوند. شدت خسارتهای وارده به حدی است که ظاهراً خط آتشی به طول 600 متر در حال پیشروی بوده و تاکنون بیش از 500 هکتار از رویشگاه 5 هزار هکتاری منطقه که در آن علاوه بر گونههای مرتعی، دارای درخت و درختچههایی از جنس اُرس، بنه، بادام کوهی، ارژن و نیز برخی گونههای دست کاشت و مثمر چون گلابی، بادام و انگور است، طعمه حریق شده و نابود گشتهاند.
خوانندگان این سطور حتمن به یاد دارند که در گزارش حریق 14 تیرماه در مراتع رینه، هشدار دادم که به دلیل بارندگی نسبتاً مطلوب بهاری در اغلب مناطق کشور و رشد خوب گونههای علفی یکساله، اینک با گرمتر شدن هوا و خشک شدن علفهای یکساله، آسیبپذیری عرصههای طبیعی نسبت به رخداد آتشسوزی در بیشینهی خود قرار دارد و اگر یگانهای حفاظت در سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری کشور، سازمان حفاظت محیط زیست و ستاد حوادث غیرمترقبه وزارت کشور هشیارانه عمل نکنند و گوش به زنگ نباشند، ممکن است با سالی مصیبتبار از منظر شدت رخداد آتشسوزی در عرصههای طبیعی مواجه باشیم. خبر بد امّا این است که در فاصله 13 روز گذشته، دست کم 10 رخداد آتشسوزی گسترده در مناطق مختلف در شمال، غرب و جنوب کشور رخ داده و چند هزار هکتار از مراتع و جنگلهای هیرکانی، زاگرس، ارسباران و ایران و تورانی در آتش سوختهاند؛ ماجرایی که بار دیگر بیم تکرار کابوس سال 1389 را زنده میکند، سالی که بیش از 40 هزار هکتار از جنگلهامان را در اثر آتشسوزیهای گسترده از دست دادیم.
بار دیگر هشدار میدهم ... نه ... خواهش میکنم!
برای حفظ رویشگاههای ارزشمند و اندک جنگلی ایران زمین که فقط 7 درصد خاک وطن را پوشش میدهد، باید به تجهیز یگان هوایی و کارآمد اطفاء حریق در سازمانهای متولی اقدام کرده تا در صورت وقوع آتشسوزی در مناطق صعبالعبور، بتوانند در کوتاهترین زمان ممکن به منطقه رسیده و آتش را مهار کنند. این برای ما ننگ است که دو سازمان جنگلها و مراتع و حفاظت محیط زیست بگویند از اعتبار و مجوز لازم برای تجهیز یگان هوایی برخوردار نیستیم، در حالی که در نکوداشتهای سالانه گوناگون و رزمایشهای مختلف شاهد پرواز همزمان دهها فروند چرخبال و هواپیما هستیم.
به موازات این مسأله باید به کمک تشکلهای مردمنهاد در حوزه محیط زیست نسبت به آموزش مردم محلی برای آشنایی با شیوهی درست مواجهه با آتشسوزیهای طبیعی اقدام کرده و از آنان بخواهیم تا در کمترین زمان ممکن خود را به عرصه آتش گرفته رسانده و اجازه گسترش آتش سوزی را ندهند تا مأمورین مربوطه برسند.
جا دارد در اینجا از هموطنان عزیز و دلسوزم که هنوز هم در منطقه و با کمترین امکانات ممکن میکوشند تا حریق را مهار کنند، یاد کرده و برایشان آرزوی سلامتی و شادکامی و خدا قوت کنم؛ مردانی چون سید جواد حسینینژاد، رسول حاجی باقری و دیگر اعضای انجمن محیط زیستی پیشگامان خورشید، سرو کوهی و ...
باشد که در دو ماه آینده، با هشیاری و تجهیز بهتر و بیشتر، بتوانیم از خسارتهای بیشتر به رویشگاههای جنگلی و مرتعی خود ممانعت به عمل آوریم.
انشاالله
همه چیز در باره آتش سوزی در جنگلهای ایران:
- آقای محمدی زاده لطفاً به تماشای آتش در گلستان بروید!
- با مهم ترین وسیله مهار آتش آشنا شوید!
- پارک ملی گلستان برای سومین روز در آتش می سوزد
- در سال 1389 خطر ترسالی کمتر از خشکسالی نیست!
- جنگلهای مریوان همچنان در آتش می سوزند! چرا؟
- هفت روز پس از محمدی زاده، پارک ملی گلستان هنوز دارد می سوزد!