مجید جویا: چندین ساعت قبل از اینکه یک کرم حلقوی به نام سائنورهابیتیس الگانس بمیرد، موجی از نور آبی رنگ در سراسر بدن این کرم جریان مییابد. اکنون، برای اولین بار مکانیزمهای زیست شناختی که منجر به مرگ این نوع کرم حلقوی میشوند، مطالعه شدهاند و مشخص کرده که منبع این موج آبی مرگ کجا است؛ جایی که به ذهن کسی نرسیده بود.
حدس پژوهشگران این بود که انفجار یک نور آبی فلوئورسان در کرم سی.الگانس به خاطر رنگدانهای به نام لیپوفوسین است، که وقتی پروتئینها و چربیها توسط اکسایش نابود میشوند، تشکیل می شود؛ اتفاقی که در پستانداران هم با افزایش سن و پیر شدگی رخ میدهد.
به گزارش نیوساینتیست، برای بررسی این امر، دیوید جیمز از مرکز سلامت سن در یونیورسیتی کالج لندن و همکارانش، کرم سی الگانس را در معرض محیطهای به شدت اکساینده قرار دادند، که باید سطوح لیپوسن را افزایش میداد و در پی آن سطوح رنگ فلئورسان افزایش پیدا میکرد. نتیجه این که چنین رنگی تولید نشد.
پس از آن، گروه جیمز در ساعتهای پایانی زندگی این کرمها، آنها را زیر یک میکروسکوپ قرار داد. آنها مشاهده کردند که مرگ سلولی در همه موارد، از یک نقطه مشخص در بدن کرم روده شروع به انتشار میکند.
هجوم کلسیوم
بررسی بیشتر نشان داد که وقتی این سلولها در روده میمیرند، کلسیم آزاد میکنند. کلسیم در اطراف سلولها به شدت افزایش مییابد، و سبب مرگ سلولی بیشتر و آزاد کردن یک ماده شیمیایی به نام اسید آنترانیلیک از ساختارهای کوچکی به نام لیزوزومها میشود. این اسید وقتی که به اطراف سیتوپلاسم سلولی (که اسیدیته کمتری از داخل لیزوزومها دارد) میرسد، فلئورسان تولید میکند.
مطالعه این فرایند شاید منجر به خلق نگرش جدیدی در مورد مرگ انسانها شود. جمز میگوید: «در یک سکته یا حمله قلبی، سلولها در اثر انسداد ذخایر خونی میمیرند. آنها در محاصره سلولهای (هنوز) زنده باقی میمانند، و این ناحیه تخریب شده میتواند شروع به کشتن سلولهای زنده اطراف خود بکند. اگر ما بتوانیم درک کنیم که چطور این گسترش مرگ در کرمهای سی الگانس کار میکند، ما ممکن است روزی بتوانیم فرایند تخریبی شبیه این را در بیماران انسانی خود کاهش دهیم».
53271