وزیر امور خارجه عراق در گفت و گو با شرق الاوسط درباره روند اتفاقات منطقه نظرات خود را ارایه داده است.
شما به تازگی با مجموعه ای وزرای خارجه و مقام‌هایی از ناتو و اتحادیه اروپا دیدار کردید. به نظر شما، آیا هیچ نقطه نظر روشنی از سوی غرب در خصوص بحران سوریه و آینده این کشور هست؟
متاسفانه، به واسطه دیدار‌هایم در اروپا، در شورای امنیت و با سایر دولت‌های عربی، هرگز برایم روشن نیست که آیا اساساً رویکرد روشنی در خصوص نحوه حل‌وفصل بحران سوریه یا توقف خرابی‌ها و خونریزی‌ها وجود دارد یا خیر. مهمترین دلیل، فقدان اراده برای تعامل با این مساله است. البته این بسته به وضعیت اقتصادی و سیاسی در بسیاری از این کشور‌ها هم دارد.
منظورتان از «بسته به وضعیت اقتصادی و سیاسی در بسیاری از این کشور‌ها هم دارد» چیست؟
منظور این است که در ایالات متحده بحران اقتصادی هست و دولت خواهان این است که از هر آنچه منجر به گرفتار شدن در مداخله نظامی یا بشر دوستانه خارجی باشد اجتناب ورزد در مورد اروپایی‌ها هم باید گفت که آنها بدون آمریکایی‌ها نمی‌توانند تصمیمات و اقدامات مهم اتخاذ کنند. کشور‌هایی هم که در منطقه از وضعیت سوریه متاثر هستند هم توان رهبری ندارند. «گروه» وجود دارد اما رهبر ندارد تا این دوره گذار یا آشتی سیاسی را هدایت کند. افزون بر این، بحران سوریه روز به روز بدتر می‌شود و هیچ‌کس (نه اپوزیسیون و نه دولت) کنترلی بر وضعیت ندارد. این همان خطری است که ما از همان آغاز درگیری نسبت به آن هشدار دادیم. اکنون همه چشم انتظار ژنو -2 هستند و آن را محصول و میوه اجماع نظر بین‌المللی میان روسیه و آمریکا می‌دانند. با این حال، ارتباطات و مراودات ما نشان می‌دهد که احتمال کمی برای برگزاری این کنفرانس در این ماه یا ماه بعدی وجود دارد. در اروپا برخی هستند که پیشنهاد داده‌اند که این کنفرانس در حاشیه جلسه مجمع عمومی سازمان ملل در سپتامبر برگزار شود. احساس می‌کنیم که این مساله می‌تواند به شدت از اهمیت این دیدار بکاهد.
آیا این پیشنهادی جدی است؟
این ایده مطرح شده است. اگر این نشست به همین صورت برگزار شود، یکی از نشست‌های کوتاه در حاشیه مجمع عمومی خواهد بود
غرب می‌داند که عراق از ایران خواسته که انتقال سلاح از طریق مرز‌‌های هوایی را متوقف سازد اما آنها معتقدند که یک انعطاف‌پذیری و همراهی‌ای هست که می‌تواند این رویه‌های نظارتی را دور بزند.
مساله غرب این است که آنها فکر می‌کنند یک پل هوایی نظامی میان تهران و دمشق هست که از طریق عراق عبور می‌کند. این مورد پذیرش من نیست. من ظرفیت جلو‌گیری از این را ندارم. اگر آنها می‌خواهند آن را متوقف سازند، وارد میدان شوند.
بشار اسد به تازگی بیانیه‌ای را منتشر کرده که نشان می‌دهد حکومت او خطرناک‌ترین و حساس‌ترین دوران زمامداری را پشت‌سر گذاشته و از خطر جسته است این بدین معناست که او تمایلی به راه‌حل سیاسی ندارد و ژنو - 2 را هم چندان جدی نمی‌گیرد.
دولت سوریه ابتکار عمل نظامی را به دست گرفته است. این ابتکار عمل پیش از القصیر آغاز شد. نقطه عطف در منطقه درعا بود؛ اکنون حمص و حلب هم محاصره شده‌اند. دولت سوریه هیچ واکنش بین‌المللی به حملات ارتش مثل سلاح‌ها شیمیایی و سایر ابزار‌ها ندید. به طور مثال واشنگتن در اردن موشک‌های پاتریوت نصب کرد و جت‌های اف - 16 هم با خود به این کشور آورد. اما برای دولت سوریه کاملا روشن بود که مداخله نظامی رخ نخواهد داد و این اقدامات ژستی بیش نخواهد بود در ارزیابی من، روزی که روس‌ها و آمریکایی‌ها بر سر ژنو - 2 به توافق رسیدند، این تصور مطرح شد که اسد تا سا ل2014 در قدرت خواهد بود یا لااقل تا پایان دوران ریاست جمهوری‌اش حضور خواهد داشت.
این برداشتی ضمنی بود، نبود؟
بله، این برداشتی ضمنی بود بحث میان این دو کشور درباره دوران پس از ریاست جمهوری اسد بود.
آنچه ما می‌دانیم این است که آمریکا از روسیه قول نگرفت که اسد در سال 2014 دوباره شرکت نکند.
این بحث همچنان هست این ابهامی سازنده است. ما بر این باوریم که وضعیت سوریه تنها به وسیله سوری‌ها حل خواهد شد و اینکه مداخله خارجی هم رخ نخواهد داد. نمی‌توانم آینده را پیش‌بینی اما فکر نمی‌کنم داخله خارجی اتفاق بیفتد مگر اینکه مساله وحشتناکی رخ دهد مثل قتل عام های گسترده یا استفاده گسترده از سلاح‌های شیمیای. حتا در این وضعیت پاسخی که بسیاری از مردم منتظر آن هستند روشن نیست.
عواقب تحولات مصر چیست؟ راه‌حل این وضعیت چیست؟
قدرت باید به زودی به دست مقام‌های غیر نظامی داده شود. اتحادیه آفریقا عضویت مصر را تعلیق کرد. اروپا و آمریکا نسبت به آنچه در این کشور رخ داده نگران هستند باید چارچوب کوتاه مدتی به وجود آید که قدرت به دولتی غیر نظامی منتقل شود در غیر این صورت اسلامگرایان کوتاه نخواهند آمد و این خطرناک خواهد بود. ما شاهد حوادثی دردناک خواهیم بود. ببینید در صحرای سینا چه رخ داد و در برابر پادگان گارد ریاست جمهوری در قاهرهو سایر جاها چه رخ خواهد داد. باید به خاطر داشته باشیم که در سال 1991 و پس از آنکه اانتخابات لغو شد در الجزایر چه رخ داد که بسیاری از سازمان‌های اسلامگرا به خشونت روی آوردند معتقدم مصری‌ها می‌توانند از این آزمون موفق بیرون آیند.
در عراق بحث ریاست جمهوری و بحث کردستان همچنان هست. راه‌حل چیست؟
ما به دلیل بیماری جلال طالبانی دچار خلا در ریاست جمهوری در بغداد هستیم. همچنین خلا قانونی هم هست اما به دلیل وضعیت طالبانی و شخصیت او هیچ‌کس به دلایل اخلاقی مترصد این مساله نخواهد شد.
اما این مساله دارای اهمیتی ملی است
به لحاظ منطقی باید آلتر ناتیوی یافت چراکه رئیس‌جمهور بیش از 6 ماه است که در بستر بیماری افتاده است. اما به دلیل شخصیت و نفوذ او هیچ‌کس به این مساله نپرداخته است.
پس بحث جایگزینی برای پرزیدنت طالبانی تا پایان دوران او در ماه فوریه مطرح نخواهد شد؟
این بهترین مسیر است چراکه کسی این پست را نخواهد پذیرفت در حالی که او همچنان زنده است. به عقیده ما، این بهترین راه‌حل است.
49301