نسرین وزیری: حجت‌الاسلام حسن روحانی هنگامی وارد سالن شهید بهشتی شد که سرود ملی کشور پخش می‌شد. وی در احترام به این سرود در جای خود ایستاد و پس از اتمام آن پشت تریبونی قرار گرفت که حسین فریدون، برادر وی دقایقی پیش از ورودش، متن سخنرانی اولیه رئیس جمهور را روی آن قرار داده بود.
محمدرضا صادق که به نظر میرسد از این پس مسئول امور رسانه‌های دولت باشد، در حالی در ردیف اول مهمانان سالن جای گرفته بود که شیخان و سعید پورعزیزی، دو چهره‌ای که این مسئولیت را در دولت‌های احمدی‌نژاد و خاتمی برعهده داشتند، کنار وی نشسته بودند. دیگر حاضران در ردیف اول این مراسم، حسین فریدون، محمد نهاوندیان (مسئول دفتر رئیس جمهور)، الیاس حضرتی (مدیرمسئول روزنامه اعتماد) و پورعزیزی (مدیرمسئول روزنامه بهار) بودند.
مجری این برنامه سخنانش را با تبریک پیروزی روحانی، عید سعید فطر و روز خبرنگار آغاز کرد.
حاشیههای این نشست را در ادامه بخوانید:
* نخستین لبخند روحانی در این نشست خبری آنجا بر چهره وی نشست که تعریف میکرد مهمانان خارجی مراسم تحلیفش در دیدار با او گفتهاند که انتخابات ریاست جمهوری ایران شور و نشاطی در میان ملت‌های آنها و امید به صلح و ثبات در منطقه آفریده است. لبخند دوم وی زمانی بود که مجری برنامه، هم از خبرنگاران خواست که تنها یک سؤال بپرسند و هم ابراز امیدواری کرد که رئیس‌جمهور کوتاه پاسخ بدهد. این در حالی بود که تعداد درخواست سؤالات به 80 عدد رسیده بود و زمان باقی مانده از جلسه حدود یک ساعت بود. این یعنی هر رسانه کمتر از یک دقیقه زمان برای طرح سؤال داشت که خود گویای محال بودن طرح تمامی سؤالات بود.
* وقتی خبرنگار ایسنا -خبرگزاری دانشجویان ایران- چند سؤال پیاپی را از روحانی پرسید، او با لبخند گفت ظاهراً یک سؤال بود اما باطنش چند سؤال داشت! در حالی که مجری برنامه از روحانی می‌خواست که به قاعده این برنامه متعهد باشد و فقط به یکی از این سؤالها پاسخ دهد، روحانی با لبخند گفت دانشجو را نمی‌توان بدون جواب گذاشت و به این ترتیب فضایی فراهم آمد تا روحانی ذکر خیری هم از وزیر پیشنهادی علوم بکند.
* «تبریک احیای امید به صندوق‌های رأی» پیام خبرنگار روزنامه اعتماد به رئیس‌جمهور بود که برون‌رفت از بن‌بست در مذاکرات هستهای را این‌گونه پرسید: حال که چرخ زندگی مردم درست یا غلط به چرخ‌های سانتریفیوژ گره خورده است، شما چه برنامه عملی برای خروج از بن‌بست به‌جز تغییر ادبیات جهان در قبال ایران دارید؟ «سرلوحه کار گفت‌وگو باشد نه تهدید» هم پاسخ روحانی به سؤالی بود که او آن را «مهم» خواند. وی حین پاسخ به این سؤال به دست‌نوشته‌هایش هم مراجعه میکرد که گویای قابل پیش‌بینی بودن این سؤال برای وی بود.
* در حالی که برخی رئیس‌جمهور را به دلیل رویکرد صادقانه‌اش با مردم متهم می‌کنند که از همین ابتدای کار گلایه دارد که نمی‌توان کار کرد؛ روحانی در طول نشست خبری‌اش تأکید کرد که الان زمان گلایه نیست و هنوز فرصت باقی است که دست به دست هم به سوی تعامل پیش برویم. وی در عین حال گفت: به خوبی می‌دانم که چه مشکلاتی پیش روی دولت می‌باشد و قطعاً با صداقت با مردم سخن می‌گویم. وی توصیه کرد که راجع به وزرای کابینه‌اش صادقانه قضاوت شود نه اینکه چون کسی وزیر نشده، فشار بیاورند. در ادامه روحانی با لبخند گفت امیدوارم هیچ‌وقت لازم نباشد که گلایه‌ها را برای مردم باز کنیم.
* «بدترین شیوه این است که تند و بلند حرف بزنند و خیلی آرام کار کنند» این بخشی از سخنان روحانی در مورد روابط دیپلماتیک ایران بود که هم انتقادی به گذشته داشت و هم نگاهی به آینده و در ادامه‌اش گفت: ان‌شاءا... اگر زنده باشیم و مسائل دیگری هم رخ دهد، در نشست‌های خبری بعد درباره آن سخن می‌گوییم.
*«من کسی نیستم که در شرایط فشار تصمیم بگیرم» این پاسخ قاطع روحانی به تمامی شایعاتی بود که مدعی اعمال فشار به وی برای تعیین وزرای کابینه‌اش بودند. رئیس‌جمهور سخنانش را با این جمله کامل کرد که «دولت شرکت سهامی نیست که سهم هر گروه در آن میزان مشخصی باشد». وی در ادامه پاسخ به این سؤال آنچنان با صدای بلند و رسا گفت «از تمام وزرایی که پیشنهاد داده‌ام با قاطعیت دفاع خواهم کرد» که اگر در یک میتینگ انتخاباتی این حرف را زده بود، حتماً با تشویق حضار روبه‌رو می‌شد. روحانی همچنین با کنایه گفت دوستان و یاران من در انتخابات به بنده فشاری نیاورده‌اند اما برخی که مسیر دیگری داشتند، می‌خواستند فشار بیاورند که دیدند نشد.
* خبرنگار ریانوستی در مورد اعلام آمادگی و همکاری روسیه برای ساخت نیروگاه‌های اتمی دیگر علاوه بر بوشهر سؤال کرد و روحانی با لبخند به او گفت: این سؤال بود یا خبر؟!
* پاسخ دیپلماتیک روحانی را در مواجهه با سؤال خبرنگار CBS شاهد بودیم که از او پرسید: «در حاشیه نشست سازمان ملل در نیویورک با اوباما دیدار و مذاکره می‌کنید؟» روحانی لحظاتی را به سکوت گذراند که نشان می‌داد انتظار چنین سؤالی را نداشته، اما بلافاصله پس از آن با زیرکی گفت: هنوز برای این سفر برنامه‌ریزی نکرده‌ایم. از این رو جواب به این سؤال باشد برای بعد.
* پاسخ دیپلماتیک دیگر روحانی را خطاب به خبرنگار واشنگتن پست شنیدیم که گفت: «ابراز خشنودی شما زیاد بود!» این خبرنگار درباره اهتمام روحانی برای حضور دیپلمات‌های آمریکایی در آینده جهت ایجاد روابط کنسولی دو کشور سؤال کرده بود. به گفته روحانی این مسئله مربوط به آینده بسیار دور است و بستگی به ادبیات و منطق آمریکا دارد که اگر رفتارشان با ایران براساس منطق باشد، گفت‌وگو هم امکان‌پذیر است.
* پاسخ دیپلماتیک دیگر روحانی در پاسخ به نیویورک تایمز بود که خطاب به او گفت: شما در این نشست خبری چندین بار برای مذاکره با آمریکا ابراز تمایل کردید...! روحانی هم با تعجبی توأم با لبخند خطاب به این خبرنگار آمریکایی گفت: من ابراز تمایل نکردم بلکه گفتم برای حفظ منافع ملی کشورم می‌توان مذاکره هم کرد.
* پاسخ دیپلماتیک دیگر روحانی را خطاب به خبرنگار چینی شنیدیم که به او گفت: مگر قرار بود حق هستهای ما قابل مذاکره باشد؟ این خبرنگار در سوال خود گفت که به نظر میرسد شما هم نمی خواهید درباره حق هستهای ایران مذاکره کنید!
وعده به مردم
* انتصاب رئیس سازمان برنامه و بودجه در هفته آینده و ارائه گزارش‌های اقتصادی مرتب از سوی وی به مردم، تنها وعده کوتاه‌مدت روحانی به هموطنانمان در نخستین نشست خبری‌اش بود. وعده دیگر وی مربوط به ارائه گزارش آماری در تمامی حوزه‌ها از سوی اعضای کابینه و همکارانش در دولت در 100 روز آینده بود.
* روحانی در بخشی از سخنانش خطاب به مردم مؤکداً نسبت به عمل به قول‌هایش تأکید کرد و گفت: به قولی که به شما دادم، عمل می‌کنم و اگر روزی به اشتباه یا به عمد به وعده‌هایم عمل نکنم، عذرخواهی خواهم کرد.
دغدغه خبرنگاران؛فریاد اعتدال خواهی و تدبیر روحانی
* خبرنگاران از یکساعت قبل از شروع مراسم، در سالن شهید بهشتی انتظار حضور رئیس جمهور را میکشیدند و در تلاش بودند تا در نوبت طرح سوال از رئیس جمهور قرار داشته باشند. «همین که آمده‌اید اینجا ...» این پاسخ دست‌اندرکاران امور رسانه‌ای دولت جدید در مواجهه با سؤالات خبرنگاران برای درخواست نوبت طرح سؤال بود. جمله‌ای که ادامه نداشت ولی این مفهوم را تداعی میکرد که «به همین حضور دلخوش باشید، نوبت سؤال باشد برای بعد» درخواست‌ها و سفارش‌ها و لابی‌ها که بیشتر شد، پاسخ به خبرنگاران هم کوتاه‌تر شد: «در نوبت هستید، خیال‌تان راحت...» اما کمتر کسی خیالش راحت شد.
* اعتراض به وقت محدود این برنامه و سؤالات مکرری که پرسیده نشده بود، برای دقایقی نظم این نشست خبری را به هم زد. خبرنگارانی فریاد می‌زدند که چرا فقط رسانه‌های خارجی و اصلاح‌طلب سؤال می‌پرسند؟ تدبیر روحانی در پاسخ به این اعتراضات این بود که باید ساز و کاری پیش‌بینی کنیم تا از این پس در نشست‌های خبری چنین اعتراضاتی به وجود نیاید. وی از همکارانش خواست تا در این زمینه جلسه‌ای بگذارند و ساز و کار لازم را بیاندیشند چرا که قطعاً در یک نشست خبری نمی‌توان به 80 سؤال پاسخ داد. با این حال خبرنگار روزنامه آرمان با صدای بلند گفت روزنامه‌های مستقل اصلاح‌طلب بزرگ‌ترین حامی شما بودند. چرا به آنها امکان سؤال ندادید؟ روحانی هم با لبخند گفت این را هم در آن جلسه بررسی خواهند کرد.
*در ادامه این نشست خبرنگار نابینایی که مدیرمسئول روزنامه ایران سپید بود، با فریاد خطاب به روحانی گفت آقای رئیس‌جمهور آیا در تکراری بودن سؤالات هم اعتدال رعایت شد؟ اگر این اعتدال است که ما افراط را بیشتر می‌پسندیم. من یک نابینا هستم و در نشست خبری پیشین شما گفتم که احمدی‌نژادی هم هستم و الان هم خطاب به شما می‌گویم که اعتدال به معنی مسامحه و کوتاه آمدن از اصول نیست. اعتدال یعنی مثل من بوقلمون صفت نباشند و رنگ عوض نکنند و چوب لای چرخ دولت نگذارند. من به عنوان یک احمدی‌نژادی به دولت شما خدمت می‌کنم و خواهش می‌کنم که به اسم اعتدال سر اعتدال را نبرید. افرادی در این نشست، خبرنگاران را به صلوات فرستادن تحریک می‌کردند اما این فرد نابینا کوتاه نیامد و همچنان با فریاد به سؤال خود ادامه داد و گفت: «نابینایان مورد ظلم واقع شدهاند چه برنامه‌ای برای رفع این ظلم دارید؟» چند نفر وی را به آرامش دعوت کردند و روحانی در پاسخ به او گفت ضمن احترام به شما و سؤالتان باید بگویم که شیوه طرح سؤال شما قابل احترام نیست. اولین گام در اعتدال، رعایت قانون است. این سخنان وی با تشویق حاضران همراه شد.
*محمدرضا صادق که در جریان انتخابات و پس از آن نقش سخنگویی و برقرار کننده ارتباط دکتر روحانی با رسانهها را بر عهده داشت و به نظر می رسد برگزار کننده جلسه‌ای باشد که ساز و کار طرح سؤال خبرنگاران از رئیس‌جمهور را بررسی خواهد کرد، در پایان این نشست خبری در حلقه خبرنگاران گرفتار آمد و مورد اعتراض پیاپی آنها بود. اعتراض به اینکه چرا به رسانه‌های آمریکایی بیشتر زمان داده شد و رسانه‌های عرب‌زبان در اقلیت بودند؟ چرا توقع پخش مستقیم سخنرانی رئیس‌جمهور از رسانه‌های خارجی می‌رود اما به همه آنها فرصت داده نمی‌شود؟ چرا هیچ خبرنگار اصول‌گرایی امکان طرح سؤال نیافت؟ چرا فقط به خبرگزاری‌ها و دو، سه روزنامه فرصت داده شد و هیچ سایت خبری طرح سؤال نکرد؟ پاسخ او هم کوتاه بود و البته خبرنگاران را قانع نکرد. او از محدودیت زمان و درخواست 330 رسانه برای حضور در نشست خبری رئیس‌جمهور سخن می‌گفت و اینکه علیرغم عدم فرصت طرح سؤال، محدودیتی برای حضور خبرنگاران ایجاد نشده و حتی رسانه‌هایی که در دولت قبل به جلسات رئیس‌جمهور دعوت نمی‌شدند، در این نشست حضور داشتند. به گفته وی، این اعتراضات ظرف سه، چهار نشست آینده نیز ادامه خواهد داشت تا اینکه ساز و کار درستی سنجیده شود.
/2929