به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین، از بامداد 25 مرداد که کودتای اول دربار علیه دولت دکتر محمد مصدق شکست خورد، شهرهای ایران به ویژه تهران به مدت چهار روز شاهد حوادث متعددی بودند که خیلی سریع و پشت سر هم روی دادند.
یکی از مهم‌ترین اتفاقاتی که 26 مرداد روی داد، حضور مردم و هواداران احزاب سیاسی در میدان‌های مهم تهران برای پایین کشیدن مجسمه‌های محمدرضا پهلوی و پدرش بود. این اقدام در کنار مقاله‌های تندی که روزنامه‌های تهران آن روز علیه سلطنت محمدرضا پهلوی منتشر کردند، همگی نشان از اوج‌گیری درگیری‌ها داشت.
سرنگونی مجسمه رضا شاه در میدان توپخانه تهران / 26 مرداد 32
غلامحسین ملک عراقی که نزدیک به 7 دهه سابقه عکاسی دارد و از سال 1329 تا همین چند سال پیش با مطبوعات همکاری داشته، یکی از شاهدان و ثبت کنندگان اتفاقات 26 مرداد 1332 بوده است.
او در باره آن روز می‌گوید: «از صبح زود حضور مردم در میدان‌های اصلی شهر مثل توپخانه و بهارستان نشان از اتفاقی بزرگ می‌داد. بسیاری از احزاب و گروه های سیاسی در بیانیه‌هایی اعلام کرده بودند دیگر محمد رضا پهلوی را به عنوان شاه به رسمیت نمی‌شناسند و برای همین مردم می‌خواستند مجسمه های او و پدرش را سرنگون کنند.»
این عکاس پیشکسوت ادامه می‌دهد: «با این حال از بیم اغتشاش و از آن جا که دولت دکتر مصدق بیش و پیش از هر چیز بر اجرای قانون و حفظ نظم تاکید داشت، نیروهای پلیس و ارتش دستور یافتند تا با تجمعات برخورد کنند. تمام آن روز من با دوربین عکاسی در خیابان‌ها و میدان‌های تهران می‌گشتم و از اتفاقات عکس می‌گرفتم.»
درگیری‌ها در میدان حسن آباد / 26 مرداد 32
ملک عراقی به یاد می‌آورد: «آن روز هیچ کدام از طرفداران دربار در خیابان‌ها حضور نداشتند. مردم هم سوار بر ماشین، کامیون، دوچرخه یا پای پیاده از این نقطه به آن نقطه شهر می‌رفتند و سعی در پاک کردن نشانه های باقی مانده از سلطنت پهلوی داشتند.»
او با اشاره به درگیریهای پراکنده 26 مرداد سال 32 در تهران می‌افزاید: «پلیس آن روز سعی در آرام کردن مردم داشت و از آن‌ها می‌خواست به خانه های خود بازگردند. با این حال هواداران گروه‌ها و احزاب سیاسی مخالف شاه، بعد از پایین کشیدن مجسمه‌ها و تابلوهای نصب شده بر سر در ساختمان‌های مربوط به حکومت پهلوی، در خیابان‌ها به تظاهرات پرداختند که منجر به درگیریهای پراکنده با پلیس شد.»
درگیری های 26 مرداد 32 در تهران
این عکاس با سابقه مطبوعات پس از 60 سال که بار دیگر به تماشای عکس‌های خود از آن روزها می‌نشیند، با افسوس می‌گوید: «اگر همه گروه‌های سیاسی آن زمان معتدل‌تر بودند، بهتر تصمیم می‌گرفتند و درست‌تر عمل می‌کردند، تاریخ معاصر ایران راهی دیگر جز آن چه را طی کرد، می‌پیمود و دموکراسی در کشور نهادینه می‌شد.»
غلامحسین ملک عراقی یکشنبه 27 مرداد مهمان کافه خبر می‌شود تا در باره مجموعه عکس‌های سیاسی، اجتماعی و طبیعی خود که بیش از 30 هزار قطعه است، پاسخ گوی پرسش‌ها ما و کاربران خبرآنلاین شود.
عکس‌ها: غلامحسین ملک عراقی
58245