به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین، در این مراسم که با حضور چشمگیر اهالی فرهنگ همراه بود، در همه سخنرانی‌ها و پیام‌های خوانده شده، از محمد زهرایی به عنوان عاشق کتاب یاد شد.
در ابتدا پیام علی جنتی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی خوانده شد که به دلیل شرکت در جلسه هیئت دولت، نتوانسته بود در این مراسم حاضر شود. در پیام علی جنتی، مدیر فقید انتشارات کارنامه از تبار فرهیختگانی یاد شده بود که «گوهر گرانقدر عمر را تنها در راه تعالی فرهنگ این مرز و بوم مصروف ساخته‌اند». در ادامه پیام وزیر ارشاد آمده بود: «اهتمام 50 ساله این اندیشمند متعهد به نشر آثار ارزنده ادبی و هنری در خاطره همه فرهنگ‌دوستان ثبت و ضبط است و از این پس جای این بزرگمرد در میان ناشران خلاق و خدوم کشورمان همواره خالی خواهد بود.»
در ادامه این مراسم، پیام سیدمحمد خاتمی، رئیس جمهور اسبق کشورمان خوانده شد. در این پیام آمده بود: «جناب آقای محمد زهرایی که خدایش رحمت کند، یکی از چهره‌های ارزنده فرهنگ و ادب و نشر معارف و آثار فرهنگی، رخ در نقاب خاک کشید. از خداوند متعال برای آن عزیز غفران و رحمت الهی آرزو می‌کنم. داغ ایشان بر دل اصحاب فرهنگ و هنر و اهالی نشر سوزان‌تر است. برای همه دوستداران ایشان و بخصوص خانواده محترمشان شکیبایی و تندرستی و بهروزی آرزو می‌کنم.»
سپس، محمود آموزگار، پیام اتحادیه ناشران و کتاب‌فروشان تهران را خواند که در آن از محمد زهرایی به عنوان ناشری یاد شده بود که با نیم قرن کار بر سطح کیفی کتاب افزود و میزان توقع مخاطب را بالا برد.
احمد مسجدجامعی، عضو شورای شهر تهران، دیگر سخنران این مراسم بود که در باره جایگاه فرهنگی محمد زهرایی گفت: «هنر او پر کردن شکاف‌ها و پیوند نسل‌ها و رشته‌ها بود. او کتاب را به عنوان پایه فرهنگ انتخاب کرد و برای اجرای کارش صنعت را به خدمت گرفت. زهرایی هنر را در گسترده‌ترین صورت خودش به حوزه کتاب آورد.»
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی دولت اصلاحات ادامه داد: «زهرایی هرگز از سختی‌ها نمی‌گفت. همیشه دنبال یک راه حل بود و ذهنی خلاق داشت. او یک ناشر و شخصیت فرهنگی معیار بود و برای همین می‌توان از مکتبی به نام «مکتب زهرایی» سخن گفت. او هیچ‌گاه از حوزه کتاب فاصله نگرفت و نشر را در همان شکل خصوصی‌اش ادامه داد و عمری را به پای آن گذاشت.»
مسجد جامعی پیشنهاد کرد: «ما جوایزی داریم که به نام شخصیت‌های هنری و ادبی پایه‌گذاری می‌شود. زهرایی هم شخصیتی مدنی است و ما می‌توانیم او را با جایزه‌ای به همین نام ماندگار کنیم. ما می‌توانیم دوسالانه‌ای به نام او طراحی کنیم و کسانی را که به این مسیر می‌روند، شناسایی و تقدیر کنیم.»
در این مراسم همچنین عبدالرحیم جعفری، یکی از ناشران پیشکسوت کشورمان با اشاره به درگذشت محمد زهرایی گفت: «او دوست و رفیق دلسوز و انسانی باشرف بود. ظاهری آرام داشت، اما در باطن متلاطم بود. کارش در اوج افتخار بود و سخاوتمندانه معلومات و تجربیات خود را در حوزه نشر در اختیار کسانی می‌گذاشت که تازه به این حرفه روی آورده بودند. او به معنی واقعی عاشق کتاب بود و در میان ناشران خلاقیت و نبوغ زیادی داشت.»
در ادامه، علی میرزایی، مدیر نشر نگاره آفتاب با اشاره به اینکه فقدان محمد زهرایی برای صنعت نشر ایران به سختی قابل جبران است، تاکید کرد: «او نه یک کتاب‌ساز که عاشق راستین کتاب بود و دریغا که جایش خالی است. مرگ زهرایی مرگی بود که خسران اجتماعی داشت؛ مرگ انسانی که در جامعه ما تأثیرگذار بود و با کارش نرد عشق می‌باخت و می‌توانست حداقل تا 20 سال دیگر در خدمت این سرزمین باشد.»
مدیرمسئول مجله نگاه نو ادامه داد: «از وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، از شورای شهر تهران و از شهرداری درخواست می‌کنم بنیادی فرهنگی و هنری به نام او ایجاد کنند، زیرا این کمتری کاری است که می‌توان برای جبران مافات کرد.»
نورالدین زرین‌کلک، هنرمند و استاد پیشکسوت انیمیشن ایران، سخنران بعدی این مراسم بود که با اشاره به اینکه زهرایی مقام نشر را تا درجه هنر بالا برد، افزود: «چیزی که سبب شد او به نشر به دیده هنر بنگرد، عشق به کار بود. زهرایی در تمام عمر عاشق کتاب ماند و همیشه به دنبال کسب رضایت معشوق بود.»
در پایان این مراسم، بعد از خواندن نماز میت توسط حاضران، پیکر محمد زهرایی برای خاک‌سپاری در قطعه هنرمندان راهی بهشت زهرا (س) شد.
در مراسم تشییع پیکر محمد زهرایی، چهره‌های فرهنگی چون کامران فانی، محمدرضا شفیعی کدکنی، عبدالحسین مختاباد، علی‌اصغر محمد‌خانی، ضیاء موحد، نجف دریابندری، قطب‌الدین صادقی، بهمن فرمان‌آرا، احمد مسجدجامعی، محمود آموزگار، هادی خانیکی، هرمز همایون‌پور، علی موسوی گرمارود‌ی، کامبیز درمبخش، منوچهر حسن‌زاده، محمدجواد مظفر، اکبر ایرانی، سهیل محمودی، سیدمحمدعلی ابطحی، نادر قدیانی، رضا امیرخانی و... حضور داشتند.
عکس‌ها: ایسنا
58245