تهران در سال‌های گذشته، تغییرات بسیاری در حوزه‌های ارتباطی و زیرساخت‌ها داشت که ضروری است شیوه اداره آن، با روی کار آمدن شهردار جدید، به سمت مشارکت بیشتر توده مردم برود و روش کنونی تغییر یابد.
شهرها مهم‌ترین نهادها و دستاوردهای مدنی هستند که ساکن نمی‌مانند و در مدت چند سال هم تغییر می‌یابند که در هر مرحله از حیات خود، نیازهای جدید دارند.در شش سال گذشته، پایتخت و مردمانش نیازهای جدیدی پیدا کرده‌اند که شهردار جدید باید چهره خاصی باشد که بتواند آن‌ها را برآورده کند و خودش را با مردم وفق دهد.
انتخاب شهردار به هر حال فضای خاص خودش را دارد که این روزها طیف‌های مختلف گمانه‌زنی‌های خود را دارند و در رسانه‌ها، گزینه‌های مختلفی مطرح می‌شوند؛ اما این بحث‌ها به زودی پایان می‌یابد و پس از آن، همه موارد مدیریت شهری روال خودش را باز می‌یابد.
با اوضاع کنونی تهران، بهتر است که شهردار به گونه‌ای انتخاب شود که بتواند حلقه واسط فرهیختگان، کارشناسان و نخبگان با توده مردم باشد که دیگر نیازی نیست همه تخصص‌ها را خودش داشته باشد و به تنهایی برای همه مشکلات شهر چاره‌اندیشی و اقدام کند. این موضوع البته امکان مشارکت بیشتر مردم و نخبگان را در توسعه شهر فراهم می‌کند و سازمان‌های کارشناسی، نهادهای مردمی و شورایاری‌ها هم کارکرد مؤثر می‌یابند.
نباید در انتخاب شهردار فقط به رزومه عمرانی و فنی، مهندسی او توجه کرد و بهتر است به پیشینه فرهنگی، آموزشی و اجتماعی گزینه‌ها دقت شود تا اشخاصی سکان مدیریت شهر را به عهده بگیرند که بتوانند در کنار ساخت پل‌ها، معابر، بزرگراه‌ها و تونل‌ها، لبخند و عطوفت بیشتر برای شهروندان به ارمغان بیاورند.
در این شش سال و بر اساس بررسی‌های دقیق مشخص شد که پایتخت‌نشینان از نبود امنیت در سطح کلان، گلایه‌مندند که این موضوع هم شامل امنیت در عبور و مرور شبانه در سطح شهر است و هم شامل امنیت غذایی.مردم در تمامی مناطق جنوب شهر و قسمت‌هایی از پهنه‌های شرقی و مرکزی، گریبانگیر ناامنی شده‌اند تا جایی که اگر بخواهیم برای تلطیف هوا، فضای سبزی در این نواحی بسازیم، با مخالفت برخی ساکنان روبه‌رو می‌شویم که از رفت و آمدهای پرخطر در حاشیه فضاهای سبز و بوستان‌ها به شدت هراس دارند و نگران تردد زنان و کودکان هستند.
در بسیاری از نقاط شمالی تهران هم ساکنان از نبود امنیت به شورا شکایت می‌کنند و مباحثی در زمینه اعطای تراکم در معابر کم‌عرض، آسیب دیدن باغات و ساخت و سازهای غیرمجاز با نمایندگان خود در میان می‌گذارند و خواستار نظارت بیشتر هستند.در عین حال، این شش سال و در دوره سوم شورا فهمیدیم که مهم‌ترین وجه رضایت‌مندی شهروندان، به اعتماد آنان به مجموعه شورای شهر برمی‌گردد که میتوانند به راحتی با اعضا صحبت کنند و با مقاومت و برخورد تلخ آنان روبه‌رو نمی‌شوند؛ بر همین اساس، مردم همه نیازهای اجتماعی خود را در این سال‌ها از شورا مطالبه کرده‌اند.
بارها نامه‌هایی از شهروندان دریافت کردیم که از نبود بانک، کلانتری، مدرسه و مهدکودک در محله و منطقه خود شکایت داشتند، اما این موضوعات ارتباطی به مدیریت شهری ندارد که اعضای شورا پیگیر آن باشند، در عین حال که مطرح کردن آن‌ها، نشانه رضایت‌مندی شهروندان از افزایش مجموعه‌های شهری مانند فرهنگسراها، سراهای محلات و میادین میوه و تره‌بار بوده است و می‌خواهند خواست‌های مدنی دیگر خود را هم از طریق شورا پیگیری کنند.
از شش سال پیش تاکنون، البته خواست‌های شهروندان تفاوت چشمگیری داشته است؛ مثلاً آن سال‌ها بیشتر موارد عمرانی مانند لکه‌گیری و آسفالت خیابان‌ها را مطرح می‌کردند اما اکنون به دنبال توسعه مراکز فرهنگی در محلات هستند یا ساخت ورزشگاه‌ها و توسعه ورزش بانوان را پیگیری می‌کنند.
شهر دارای وجود مختلفی است و شامل مجموعه‌ای گسترده و به هم پیوسته از بزرگترین دستاورد تمدنی بشر است که امکان حضور فرهیختگان و فرزانگان را فراهم می‌کند؛ چنان که در تهران می‌بینیم بیشتر شخصیت‌های مهم تاریخ معاصر و فرهیختگان، تهرانی نیستند اما تهران برایشان امکان رشد و بالندگی فراهم کرده است.
شهر در عین حال، ابعاد فرهنگی، محیطی، کالبدی و عمرانی دارد که با نگاهی کلان به آن، کارکرد اجتماعی و فرهنگی‌اش تمایز پیدا می‌کند؛ وگرنه چه تفاوتی میان تهران و اصفهان با دیگر شهرها هست، وقتی روح خاص هر کدام را از آن‌ها بگیریم و فقط ساختمان‌های شهری و اداره‌ها بماند؟
البته باید شهر را برای انسان‌ها خواست، نه انسان‌ها را برای شهر، پس ضروری است که خود شهروندان شهرشان را بسازند.
برخی سازمان‌ها در این دوره مدیریت شهری به جای آنکه با شهرداری همکاری داشته باشند، به رقیب جدی آن تبدیل شده‌اند. مثلاً سازمان نظام مهندسی یا برخی نهادهای دولتی که به جای حمایتگری، همیشه فعالیت‌های شهرداری را زیر سؤال بردند و نمونه کوچکی از آن را می‌توان در مخالفت برخی اداره‌های دولتی با پیاده‌راه‌سازی یکپارچه در تهران دید.
تمامی مناطق تهران نیازهایشان مانند هم نیست. در گوشه‌ای از شهر، مردم همچنان به ساخت پل‌های عابر و دسترسی‌های بیشتر برای تردد آسان نیازمندند و در نقاطی دیگر شبکه حمل و نقل را باید توسعه داد. در محله‌ای، آلودگی آب شرب و مواد غذایی مطرح می‌شود و در منطقه‌ای، مبارزه با آسیب‌های اجتماعی پرخطر و بهره‌وری از اوقات فراغات جوانان، که در نگاهی کارشناسانه باید برای هر منطقه و محله، نیازهای اصلی خودش را در نظر گرفت و به فکر توزیع عدالت شهری بود.
تفاوتی ندارد چه دوره‌ای باشد. مردم تهران به هر حال میتوانند به نمایندگانشان در شورا اعتماد کنند و از وجود سلیقه‌های مختلف اجتماعی و سیاسی نگران نباشند و ارتباطشان را با ما قطع نکنند. اعضا میتوانند با مدیریت مناسب از این اختلاف نظر‌ها هم برای آسایش و رفاه عمومی شهروندان به نتیجه مناسب برسند.
4545