محمود حاج‌زمان: آیا می‌توانید در عکس زیر، بوف اروپایی که خود را استتار کرده است پیدا کنید؟ بوف مذکور در مرکز تصویر پنهان شده، در حالی‌که منقار آن در سمت چپ و پرهای دمش به سمت راست است. بدن گرد و کوچک این پرنده نیز زیر بال‌های خالدار آن پنهان شده است.
بوف اروپایی از روش استتار اخلال‌گرانه (Disruptive Camouflage) استفاده می‌کند: بدن این پرنده با الگوهای متفاوتی پوشیده شده است که باعث در هم ریختگی نمای کلی بدن آن می‌شود.
در طبیعت، جانورانی زیادی وجود دارند که از حربه استتار برای در امان ماندن از شر شکارچیان استفاده می‌کنند؛ حربه‌ای که روش‌های بسیار متنوعی دارد. مثلا مانتیس عکس زیر نوع متفاوتی از استتار را به کار می‌گیرد. این جانور از روش تطبیق پس‌زمینه‌ای (Background-Matching) استفاده می‌کند تا شباهتی زیرکانه بین خود و پوست درختی که روی آن مستقر شده ایجاد کند. با این وجود، استراتژی مذکور نمی‌تواند مانع از شناسایی نمای کلی بدن جانور شود.
اگرچه استتار یکی از بهترین روش‌ها برای زنده ماندن در طبیعت به شمار می‌رود؛ اما اکنون نتایج تحقیق جدیدی نشان می‌دهد که حتی این حیوانات پنهان‌کار باید بیش از پیش مراقب شکارچیان باشند. بر اساس مطالعه انجام شده به سرپرستی ژولین تروسچیانکو از دانشگاه اکستر انگلستان، حیوانات شکارچی توانایی یادگیری این را دارند که گول تغییر قیافه طعمه‌های خود را نخورند.
در این مطالعه، گروه تحقیقاتی افراد دواطلب را مورد آزمایش قرار داد تا میزان توانایی آنها را در تشخیص بیدهایی که به خوبی استتار کرده بودند مشخص کند. نتایج نشان می‌داد که در ابتدا، استتار اخلال‌گرانه بوف اروپایی بیش از تطبیق پس‌زمینه‌ای مانتیس باعث فریب خوردن این شکارچیان انسانی می‌شد. اما به مرور زمان مشاهده‌گران انسانی یاد گرفتند تا سریع‌تر متوجه استتار اخلال‌گرانه پرنده‌ها شوند؛ موضوعی که نشان می‌دهد حیوانات شکارچی هم ممکن است این توانایی را داشته باشند.
هر چقدر حیوانات استتار کننده بهتر بتوانند شکارچیان خود را گول بزنند، احتمال زنده ماندن آنها بیشتر است. در نتیجه می‌توانند ژن‌های خود را به نسل‌های بعدی منتقل کنند، و نسل‌هایی از جانورانی خلق کنند که کشف نشده در زیست‌بوم خود محو می‌شوند. اکنون شما آنها را می‌بینید و چند لحظه بعد ... دیگر نمی‌بینید!
53275