محمود حاج‌زمان: احتمالا بسیاری از شما عکس‌های زمستان گذشته آسمان شهر پکن را دیده‌اید؛ زمانی‌که این شهر بدترین روزهای تاریخ خود را از نظر آلودگی هوا از سر می‌گذراند. البته چنبن تصاویری برای ساکنان کلانشهرهای ایران منظره چندان غریبی نیست! اگرچه چنین روزهایی می‌آیند و می‌روند، اما اثرات حتی کوچک‌ترین مقادیر افزایش آلودگی ممکن است جمعیت ساکن در منطقه را برای مدت طولانی درگیر خود سازد.
به گزارش پاپ‌ساینس، مطالعات فراوان انجام شده نشان داده‌اند که آلودگی هوا باعث کاهش طول عمر انسان می‌شود. اما در مطالعه‌ای که اخیرا انجام شده، گروهی بین‌المللی از دانشمندان میزان مرگ و میر سالیانه افراد را در اثر آلودگی هوا در سراسر جهان تخمین زده و نتایج آن را در قالب نقشه زیر به تصویر کشیده‌اند (برای دیدن نقشه در ابعاد بزرگ اینجا کلیک کنید).
توجه داشته باشید رنگ‌های نقشه میزان مطلق مرگ‌ومیر را نشان نمی‌دهند. در عوض، این اعداد به ما می‌گویند که در یک منطقه خاص، میزان تلفات انسانی ناشی از آلودگی هوا در سال 2000 / 1379 نسبت به سال 1850 / 1229 چقدر افزایش یافته است. رنگ‌های نقشه افزایش سرانه تعداد مرگ و میر را در ناحیه‌ای به وسعت 1000 کیلومترمربع به تصویر می‌کشد. بر اساس نقشه بالا و در مقایسه با 150 سال پیش، در بدترین مناطق هند و شمال چین، مرگ‌های ناشی از آلودگی هوا به میزان 1000 نفر در هر 1000 کیلومترمربع افزایش یافته است. در کلانشهرهای ایران مانند تهران و اصفهان نیز آمار نشان‌دهنده افزایش 500 تا 1000 نفری قربانیان آلودگی هوا در هر 1000 کیلومتر مربع است.
مناطق اندکی نیز در دنیا وجود دارند که شرایط هوای آنها در سال 2000 / 1379 نسبت به سال 1850 / 1229 بهبود یافته است. ایالات جنوب شرقی آمریکا یکی از مناطقی هستند که بهترین بهبود را در وضعیت هوا داشته‌اند؛ جایی‌که کشاورزان پیش از جنگ‌های داخلی آمریکا عادت داشتند برای پاک کردن زمین، پوشش گیاهی را به آتش بکشند و از این راه ذرات فراوانی را وارد هوای منطقه کنند. بهبود وضعیت هوا در برخی از مناطق هند و آفریقا به احتمال فراوان در اثر تغییرات آب‌و‌هوایی رخ داده است؛ چرا که تغییرات اقلیمی می‌تواند نرخ واکنش‌های شیمیایی جوی و نحوه گردش هوا را تحت تاثیر قرار دهد.
53275