به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین؛ در حالی که معروفترین مینیاتورهای دوران صفوی در موزه های لندن و نیویورک بر اساس صحنه چوگان طراحی شده است اما جمهوری آذربایجان آنرا در یونسکو به نام خود سند می زند. این اتفاق هرچند با اعتراض ایران مواجه شد و اما بعد سازمان میراث فرهنگی و گردشگری اعلام کرد مشترکا چوگان را به نام ایران و آذربایجان ثبت می کند.
در همین رابطه سفیر آذربایجان در تهران با بیان اینکه ایران و آذربایجان مشترکات فرهنگی زیادی دارند گفت: آذربایجان چوگان قره باغ را ثبت کرد و یونسکو هم آن را پذیرفت ایران نیز می تواند چوگان اصفهان را ثبت جهانی کند.
جوانشیر آخوندوف به مهر گفت: قوانین یونسکو نشان می دهد که هر کشوری می تواند آداب خود را ثبت کند به عنوان مثال غذای محلی یکی از شهرهای اصفهان را می توانید به یونسکو معرفی کنید ما هم چوگان قره باغ را معرفی کرده ایم و یونسکو هم آن را پذیرفت. ایران هم می تواند چوگان اصفهان را ثبت جهانی کند. چوگان نه تنها در ایران بلکه در مناطقی از کشورهای پاکستان، ترکیه، افغانستان و... هم وجود دارد ولی ما تنها چوگان منطقه قره باغ را پیشنهاد کردیم مثل تار محلی آذربایجان که ثبت شد.
نجفی: ثبت چوگان قره‌باغ شکست آذربایجان است
بعد از ثبت چوگان قره باغ به نام آذربایجان، محمد علی نجفی رییس سازمان میراث فرهنگی آنرا شکستی برای آذربایجان توصیف کرد: به نظر من این شکست کشور آذربایجان بود که نتوانست چوگان را به طور مطلق به نام خود ثبت کند. با توجه به اینکه کشور آذربایجان به دنبال ثبت مستقل ورزش چوگان بود می توان گفت این کشور موفقیتی به دست نیاورده چراکه پرونده به نام چوگان قره‌باغ ثبت شده است.
به گفته او در متن اصلی سندی که در یونسکو به ثبت رسیده، ایران به عنوان خاستگاه اصلی این ورزش معرفی شده است که این مسئله راه را برای ثبت جهانی چوگان باز می‌کند: همکاران ما اجازه ندادند کارشناسان یونسکو تصمیم نادرستی بگیرد. هدف از ثبت میراث معنوی برقراری صلح بوده اما در حال حاضر این مسئله باعث بروز مشکل بین کشورها شده است، بنابراین به نظر می‌رسد قوانین مربوط به ثبت میراث معنوی در یونسکو نیازمند بازنگری و اصلاح است.
اما در رابطه با اعتراض ایران، محمدرضا سعیدآبادی، دبیرکل کمیسیون ملی یونسکو در تهران گفت: اینکه بخواهیم نسبت به ثبت بازی سنتی چوگان به نام کشور جمهوری آذربایجان اعتراض کنیم، در چارچوب کنوانسیون یونسکو، یک اشتباه است. اینکه بگوییم چوگان متعلق به ایران است و جمهوری آذربایجان نباید آن را به نام خود ثبت کند، براساس کنوانسیون یونسکو، بحثی حقوقی نیست.
او با اشاره به اظهار نظرهایی مبنی بر اینکه ثبت یک میراث ناملموس به نام هر کشوری باعث ایجاد نفاق بین کشورها می‌شود، گفت: هر کشوری حق دارد درباره برنامه‌های یونسکو اظهار نظر کند. از سوی دیگر، یونسکو می‌تواند درباره‌ی میزان اهمیت، تنوع و تکثر میراث معنوی اظهار نظر کند. در واقع، اصل کنوانسیون میراث فرهنگی و برنامه‌های ثبت کنوانسیون میراث معنوی، با این هدف هستند. یونسکو نظر قائم‌مقام سازمان میراث فرهنگی را می‌پذیرد و باید این قضیه در میان کشورها بررسی شود. کاری که یونسکو در حال انجام آن است، چون موضوعی مانند چوگان، در کشورهای دیگر نیز وجود دارد و احتمال نفاق و دشمنی بین آن‌ها است. بنابراین یونسکو مدتی است که این قضیه را در دست بررسی دارد.
پیش از این هم دکتر یدالله پرمون، رئیس مرکز مطالعات منطقه‌ای پاسداری از میراث فرهنگی ناملموس در آسیای غربی و مرکزی تحت نظارت یونسکو که یکی از اعضای ارشد هیأت ایرانی حاضر در اجلاس یونسکو بود، درباره آنچه در آذربایجان رخ داد، گفته بود: حجم فعالیت‌های صورت پذیرفته توسط هیأت ایرانی بسیار وسیع بود و متأسفانه تنها بخش کوچکی از آن که مربوط به چوگان بود، ناقص بازتاب یافت که بنده تمرکزم را بر توضیح مفصل‌تر بر آن می‌گذارم. (باز‌شناسی شیوه ثبت میراث ناملموس به نشست دیگری محول شد) آنچه مسلم است، عنوان ثبت شده برای پروندهٔ چوگان آذربایجان، «چوغان، یک بازی سنتی با اسب قرباغ» بود که ما در بررسی دریافتیم، پیشنهاد آذربایجان دو اشکال عمده دارد.
47301