اگرچه تركيه روند توسعه سياسي - اجتماعي‌اش را خوب آغاز كرد و خوب از كنار جنگ دو قدرت منطقه‌يي ايران و عراق سود برد و خوب از سرنگوني رژيم بعث و مشغله ايران و غرب در پرتو مسائل هسته‌يي سوءاستفاده كرد اما با توجه به عدم شناختش از منطقه به دليل آرزوي ديرينه‌اش براي اروپايي شدن و اينكه ظرفيت و مزيت نسبي را براي بازيگري تحولات منطقه‌يي ندارد، با موقعيت سختي روبه‌رو است كه هم احتمال از دست دادن آرامش سياسي- اجتماعي‌اش وجود دارد و هم ناچار شود از نردبان امريكا پايين‌آيد. فواره چو بالا رود سرنگون شود! هم تركيه خيلي تلاش كرد كه سوگلي امريكا در منطقه شود و هم امريكا سعي زيادي كرد تا تركيه را به عنوان يك نظام مذهبي دموكراتيك و اعتدالي در مقابل آرمانخواهي ايران در سياست خارجي‌اش معرفي كند. ولي نه تركيه چنين ظرفيت و صفاتي داشت و نه ايران علاقه‌مند به چنين قياس و افتادن در مسابقه و رودررويي‌اي بوده اما تركيه بدون توجه به عواقب افتادن در چنين مسابقه‌يي، به دليل تحليل غلط از شرايط و سياست‌هاي فرامنطقه‌يي در كنار داعش قرار گرفت و نردبان ترقي اين گروه شد الان كه اين موضوع تركيه را در حالت آچمز قرار داده است. اگر كوباني سقوط كند، كردهاي تركيه مجددا منبع ناآرامي و بهم خوردن توازن داخلي و خارجي تركيه خواهند شد و مسائل امنيتي بر روند توسعه اين كشور تقدم پيدا خواهد كرد، اما اگر كوباني با دخالت تركيه و امريكا و ائتلافي كه هر چند تبليغي شكل گرفته است و صدالبته يا با رشادت جنگجويان كوباني از سقوط نجات پيدا كند كه بعيد به نظر مي‌رسد، در آن صورت خودمختاري كردهاي سوريه تقويت خواهد شد و اين عدم توازن قدرت در سوريه انگيزه‌يي براي خودمختاري و حتي تشديد درخواست‌هاي استقلال‌طلبانه اكراد در عراق و تركيه و طبعا به چالش كشيدن سياست‌هاي داخلي و خارجي دولت تركيه مي‌شود. آمدن مجدد نظاميان به خيابان‌ها، منع آمد و رفت براي نخستين‌بار در ?? سال اخير، تظاهرات در حدود ?? شهر و حمله به ساختمان‌هاي دولتي، وضعيت خطرناكي به وجود آورده است كه در صورت عدم اقدام مناسب از سوي دولت تركيه به سرعت مي‌تواند تشديد شود. اگرچه بخشي از درگيري‌ها بين موافقان و مخالفان داعش است ولي عمده اعتراضات و خشم شديدتر عليه دولت تركيه است زيرا از نظر كردها، تركيه آنها و نه داعش را دشمن واقعي خود مي‌داند. يكي دانستن پ‌ك‌ك و گروه دولت اسلامي توسط اردوغان يكي از راهبردي‌ترين اشتباهات سياسي اردوغان است. دومين اشتباه او نيز تفكيك نكردن يك مساله داخلي و خارجي از يكديگر است. به گونه‌يي كه گذشته تلخ درگيري‌هاي دولت تركيه و اقليت كردها و حمايت كردهاي سوريه از پ ك ك در اين معادلات پررنگ شده است. اگرچه تعدادي از تحليلگران معتقدند كه دولت تركيه خيلي دير در مقابل تهديد گروه داعش از خواب بيدار شده است ولي من اعتقاد دارم دولت تركيه به دليل عدم فرعي و اصلي كردن تهديدات داخلي و خارجي و مشخص و شفاف نبودن راهبردها و سياست‌هاي خاورميانه‌يي‌اش نه تنها خود را به خواب زده كه نمي‌توان بيدارش كرد، بلكه در خواب روياي خوش دوران گذشته را مي‌بيند.
منبع: روزنامه اعتماد 19/7/93