به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین، این تعزیهخوان پیشکسوت که پیش از اجرای تعزیه «حضرت عباس» در فرهنگسرای نیاوران سخن میگفت، بابیان این مطلب که درگذشته دستههایی در طول مدت برگزاری مراسم محرم و صفر حرکت میکردند و تعزیههایی را اجرا میکردند اما در دوره صفوی تعزیه شکل و فرم خاصی پیدا میکند، افزود: اگرچه در زمان صفویه موسیقی تعزیه ممنوع میشود که این مسئله اشکالاتی را برای تعزیهخوانان ایجاد نمود. چراکه تعزیه بدون موسیقی و آواز نمیتواند کارایی زیادی داشته باشد. اجرای مجالس تعزیه در زمان افشاریان نیز دنبال شد اما در زمان قاجاریه تعزیه بسیار موردتوجه قرار گرفت و در همه استانها و مناطق کشور مجالس تعزیه برگزار میشد. تکیه دولت هم در همین زمان شکل گرفت و کانون برگزاری مجالس تعزیه باشکوه بود که خیل عظیم عزاداران در این مراسم حضور پیدا میکردند.
علاءالدین قاسمی
او با اشاره به این موضوع که نسخههای مورداستفاده در اکثر تعزیهها نسخه میر علاء است، عنوان کرد: یکی از علل استفاده از این نسخ کوتاه بودن آن است. مثلاً در توصیف یک شخصیت، میر علاء با استفاده از دو سه بیت کار را تمام میکند اما در نسخ دیگر همان توصیف و معرفی در ده بیت اتفاق افتاده که باعث طولانی شدن تعزیه میشود.
قاسمی سادگی و ارتباط سریع تعزیه با مخاطب را از ویژگیهای بارز این ژانر نمایشی عنوان کرد و ادامه داد: امشب ما تعزیه حضرت عباس (ع) را میخوانیم و المان مورداستفاده در این تعزیه سطل آب است. مخاطب در تعزیه باور میکند که سطل آب همان شط فرات است و همین باور و پذیرش سریع از طرف مخاطب از ویژگیهای بارز تعزیه است. درواقع نمادهای کوچک در تعزیه میتواند مفهوم گستردهای داشته باشد و این ارتباط بین تعزیهخوان و مخاطب بهسادگی برقرار میشود.
این پیشکسوت تعزیهخوانی با اشاره به نمادهای مورداستفاده در تعزیه گفت: تاریخچه نمایش در ایران به بیش سه هزار سال قبل میرسد. در همان نمایشهای کهن ایرانی هم نمادهایی برای نشان دادن خوبی و بدی وجود داشت و امروز همین نشانهها در تعزیه استفاده میشود. رنگهای سبز و زرد و سفید و قرمز از المانهای اصلی ما در تعزیه است که در نمایشهای سیاوش کشان نیز از همین رنگها برای نشان دادن خوبی و بدی استفاده میشد. نکته جالبتوجه این است که لباسهای تعزیه در ایران برخلاف تفکر اکثر مردم عربی نیست و لباسهای کاملاً ایرانی است.
وی با ذکر این نکته که در ایران خیلی از مردم باشخصیتها و نسخ تعزیه آشنایی دارند و نیازی به توضیح ندارد گفت: متأسفانه نسل جدید ما تعزیه را بهخوبی نمیشناسد و باید در این زمینه کارکنیم. ما بازیگرانی باسن پایین داریم و امکان دارد ضعیف هم باشند اما با برگزاری پیاپی مجالس تعزیه مطمئنم تعزیهخوانان خوبی خواهند شد. خوشحالم که امسال در بسیاری از نقاط تهران و کل استانها تعزیه برگزار شد. ما باید تعزیه را به نسلهای بعدی و خصوصاً نسل جوان معرفی کنیم تا این هنر باقی بماند.
قاسمی همچنین نبود فضای مناسب برای اجرای تعزیه در محلهها و شهرها و خصوصاً شرایط آب و هوایی و مشکلات اجرای تعزیه در فضای باز را علت اجراشدن تعزیه در داخل سالن دانست و در پایان با قدردانی از حمایت معاونت امور هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و مدیریت فرهنگسرای نیاوران گفت: امیدوارم همه مسئولان فرهنگی و هنری کشور از این هنر آیینی و مذهبی بهخوبی حمایت کنند تا شاهد گسترش و توسعه هرچه بیشتر تعزیه باشیم.
استقبال مردم از اجرای تعزیه در بنیاد آفرینشهای فرهنگی و هنری نیاوران
در پایان سخنان سرپرست گروهی تعزیه، جمعی از مخاطبان و حاضران در سالن سؤالهایی پیرامون نمادها، نشانهها، تاریخچه و همینطور نسخ تعزیه مطرح نمودند و به سوا لات علاقهمندان پاسخ داده شد.
مجالس تعزیه عاشورایی از سوی بنیاد آفرینشهای هنری نیاوران و با حمایت معاونت امور هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به مدت 10 شب همزمان با دهه اول ماه محرم در فرهنگسرای نیاوران برگزار شد و مورد استقبال علاقهمندان قرار گرفت.
5757