به گزارش خبرآنلاین، نشست هم اندیشی دبیر کل نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور با اصحاب رسانه، شب گذشته (24 آبان) با حضور علیرضا مختارپور، دبیرکل و جمعی از مدیران ارشد این نهاد در سالن اجتماعات هتل انقلاب تهران برگزار شد.
دبیرکل نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور در این نشست گفت: وضعیت مطالعه در کشور را ضعیف، بد و اسف بار می دانم؛ چراکه جامعه‌ای که در آن فرهنگ مطالعه رواج داشته باشد، دارای سه نشانه است. اولین نشانه، شمارگان بالای کتاب است که متوسط شمارگان ما بر اساس برخی گزارش‌ها 750 نسخه است و این در حالیست که متوسط شمارگان کتاب در سال 75 به حدود 5000 جلد می‌رسید.
مختارپور دومین نشانه را میزان مراجعه به کتابخانه‌ها عنوان کرد و ادامه داد: البته میزان مراجعه به کتابخانه‌ها به معنای میزان امانت کتاب است، و نه تنها استفاده قرائتخانه ای از کتابخانه. متاسفانه در حال حاضر تنها، 2.5 میلیون نفر در کشور ما عضو کتابخانه‌ها هستند، که از این بین تعداد معدودی اعضای فعال کتابخانه محسوب می شوند و این درحالیست که بر اساس جمعیت موجود باید حداقل 15 میلیون عضو کتابخانه در کشور داشته باشیم. همچنین وجود گفتمان کتاب و کتابخوانی در جامعه سومین نشانه رشد کتابخوانی در جامعه است.
دبیرکل نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور در این زمینه توضیح داد: در کشور ما گفتمان کتاب و کتابخوانی در فضای سیاسی، فرهنگی و اجتماعی کشور مشهود نیست و حتی در عرصه فرهنگی، در محصولات رادیو تلویزیون و همینطور گفتمان مسئولان نشانه‌ای از دغدغه فرهنگ مطالعه نیست.
بنابراین گزارش، در ادامه این نشست اهالی رسانه نظرات، پیشنهادات و راهکارهای خود برای ترویج فرهنگ مطالعه در کشور بیان کردند؛ برگزاری نشست‌های تخصصی با حضور نخبگان و پیشکسوتان با همکاری نهاد و رسانه‌های تخصصی در حوزه کتاب، مطرح کردن مسائل چالش برانگیز پیش روی نهاد با رسانه‌ها برای انجام کار رسانه‌ای، از میان برداشتن فاصله بین نخبگان و پیشکسوتان حوزه کتاب و کتابداری با رسانه‌ها، همراه شدن خبرنگاران حوزه کتاب در سفرهای استانی مسئولان بصورت دوره‌ای از جمله مسائل و پیشنهاداتی بود که از سوی خبرنگاران در این مراسم مطرح شد.
همچنین مباحثی همچون استفاده از کتابداران متخصص، ایجاد محافل کتابخوانی، در نظر گرفتن بسترهایی همچون کتاب الکترونیک، ایجاد تمهیداتی برای جذب کودکان به کتابخانه‌ها، و ... از دیگر موضوعات مورد نطر اهالی رسانه بود.
تنها 16 درصد از کل اعضای کتابخانه‌ها، عضو فعال هستند
در این نشست، گزارشی آسیب شناسانه، از کارکرد کتابخانه‌های عمومی ارائه شد که بر اساس آن، مشخص شد در حال حاضر تنها 16 درصد اعضاء از کتابخانه‌ها استفاده می کنند، که نشان دهنده وضعیت بد ترویج کتاب، حتی در میان اعضاء کتابخانه‌ها، است.
دبیرکل نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور، پس از شنیدن نظرات مختلف برای آگاهی اصحاب رسانه از اتفاقات جاری در نهاد و کتابخانه‌های عمومی سراسر کشور به ذکر نکاتی پرداخت و گفت: نکاتی که درباره استفاده از کتابداران متخصص در کتابخانه‌ها مطرح شد بسیار صحیح است و شکی در آن نیست. اما جالب است که بدانید که ما نزدیک به 500 کتابخانه داریم که تک کتابدار هستند؛ یعنی نگهبان، نظافت‌چی، مسئول ثبت، امانت، و سازماندهی کتاب در این کتابخانه‌ها بر عهده یک نفر است. همچنین بیش از 60 درصد کتابداران ما خانم هستند، که اگر ازدواج کنند، مرخصی ازدواج نمی روند، چراکه اگر حتی شخص بخواهد از مرخصی استحقاقی‌اش استفاده کند، کتابخانه بسته می ماند و در اینصورت از کار بی کار خواهد شد.
مختارپور ادامه داد: تا یک ماه گذشته حقوق کتابداران روستایی ما 250 هزار تومان بوده و برای اینکه این مبلغ توجیه داشته باشد، برای آنها 3 ساعت کاری در روز تعیین کردیم، اما عملا دیده‌ایم که این کتابداران با حضور دانش‌آموزان در کتابخانه، تمام 8 ساعت کاری خود را در کتابخانه‌ها حضور داشته‌اند.
تنها یک چهارم کتاب‌های کتابخانه‌ها مورد مراجعه اعضا هستند
مختارپور، موضوع مطرح شده مبنی بر عدم استفاده از برخی منابع موجود در کتابخانه‌ها را تأیید کرد و اظهار داشت: بیش از 75 درصد از کتابهایی که در کتابخانه‌های ما وجود دارد، مورد استفاده مراجعه کنندگان قرار نمی گیرد. چراکه در انتخاب منابع، به سطح تحصیلاتی، زبان، و قومیت منطقه توجه نشده است. مثلا در کتابخانه‌های منطقه کردستان کتابی به زبان کردی وجود نداشته و یا به برخی روستاها کتاب‌های تخصصی ارسال می‌شده است.
وی اظهار داشت: در سال 44 که اولین قانون کتابخانه‌ها در کشور ما تصویب شد، 1.5 درصد درآمد شهرداری‌ها به کتابخانه‌ها تعلق می‌گرفت. در سال 54 این امر منتفی شد. و بعد از انقلاب در سال 83 تصویب شد که حداقل نیم درصد از درآمد شهرداری‌ها به کتابخانه‌ها اختصاص یابد. جالب است بدانید که در سال 92، تنها 7 درصد از جموع این نیم درصد به کتابخانه‌ها پرداخت شد. یعنی از مجموع چیزی نزدیک به 300 میلیارد، تنها 20 میلیارد تومان در سراسر کشور وصول شد.
دبیرکل نهاد کتابخاه‌های عمومی کشور در پایان این مراسم با تقدیر از اصحاب رسانه برای حضور در این هم اندیشی، از اجرای برنامه ای در کتابخانه های عمومی سراسر کشور، مبنی بر آموزش مهارت کتابخوانی و قصه گویی در میان مادران در قالب کلیپ های گوناگون خبر داد و این حرکت را مقدمه ایجاد تحول دانست.
6060