موضوع مشارکت اجتماعی و فعالیت های عام المنفعه بخش خصوصی بیش از هرچیز به تعهد اخلاقی و انگیزه های درونی فعالان اقتصادی بر می گردد. این فعالیت ها که برای انجام آنها هیچ چارچوب و قانون خاصی وضع نشده، اعمالی کاملا اختیاری است که فعالان اقتصادی میتوانند در صورت تمایل درونی آن را انجام دهند اما در یک نگاه بلند مدت و برای جلب نظر بیشتر فعالان اقتصادیِ کمتر حاضر در مسائل اجتماعی میتوانیم تشکل ها و نهادهایی را در نظر بگیریم که برای همگرایی بیشتر و مشارکت فعالانه تلاش کنند.
در هیچ جای دنیا قوانین و مقررات نیستند که در فعالیت های عام المنفعه به مثابه اهرم صاحبان سرمایه را وادار به انجام کار خیر کنند بلکه این خود افراد هستند که باید انگیزه کافی داشته باشند. به هرحال حضور فعالان اقتصادی در مسائل اجتماعی، فکر آنها، کمک آنها، قدم آنها و قلم و سرمایه آنها میتواند در سطح جامعه تحول بزرگی ایجاد کند و با توجه به این، نقشی که برای این دوستان در این حوزه ها در نظر میگیریم بسیار پررنگ است.
به نظر من مردم تشویق برای حضور بخش خصوصی در فعالیت اجتماعی و انگیزههای درونی افراد، در کنار هم و به عبارت دیگر موازی با هم، میتوانند ارتقای جایگاه این بخش را در مشارکت اجتماعی همراه داشته باشد.
من احساس میکنم در چند سال اخیر به دلیل افت و خیزهایی که شرایط اقتصادیمان را دچار نوسان کرد کمتر شاهد حضور بخش خصوصی در این زمینه ها بودهایم. به هرحال شرایط اقتصادی بر این مسئله بی تاثیر نیست که اگر بهبود یابد تاثیر مثبتی بر اقدامات اجتماعی فعالان اقتصادی خواهد داشت. هرچند همیشه کسانی از این بخش پیش قدم مشارکت اجتماعی هستند اما با کار فرهنگی باید انگیزه مسئولیت اجتماعی و حاکمیت شرکتی را درونی کنیم و بنگاههای اقتصادی را در متن مسائل اجتماعی و اقتصادی قرار بدهیم. هم چنین بنگاه ها بویژه آن دسته که دارای انگیزههای درونی هستند باید این مسئله را در دسته اولویتهای اول بنگاهها و شرکتهایشان قرار دهند. در این باره دولت با سیاست گذاری و مجلس با قانونگذاری میتواند موفق عمل کند با این حال من بازهم تاکید میکنم که موثرتر از سیاستهای دولت و قانونگذاری مجلس کار فرهنگی است. سیاستهای تشویقی دولت به عنوان مثال در بحث مالیات و نظام مالیاتی میتواند ترغیب کننده باشد. در نظر گرفتن تشویقها و ترغیبهایی از سوی نهادهای قانون گذار میتواند حرکتهایی ایجاد کند ولی بیشتر از اینها کار فرهنگی و رسانهای است که قادر خواهد آن بخش از فعالان اقتصادی غیردولتی و صاحبان سرمایه را که نسبت به اجتماع بنا به هر دلیلی مسئول نیستند و فعالیت نمیکنند، وارد عرصه مشارکتهای اجتماعی کنند.
عضو کمیسیون اقتصاد مجلس شورای اسلامی