آغاز: از سال های دور که به تفاریق برای برخی از امور(ساختن دیوار یا برای دروی شالی در برنج زار روستای ما )فردی و کارگری را به خدمت می گرفتیم. غروب همان روز نشده پدر مرحومم دست به جیب می شد و با ذکر یک صلوات و خسته نباشید به کارگری که یک روز تمام زحمت کشیده و عرق ریخته بود، حق الزحمه روزانه اش را پرداخت می کرد و همراهش نیز حدیثی از پیامبر یا حضرت علی(ع) را بلند بر زبان می آورد به این مضمون که"دستمزد کارگر قبل از این که عرقش خشک شود باید پرداخت شود".
این سخن همه گاه آویزه گوشم بود تا جایی که برخی از رفتارهای هر پیشه و حرفه ای را با این متر می سنجیدم از جمله نحوه پرداخت دستمزد اهالی موسیقی و گروه ها را. پیشه روزنامه نگاری و جست وجو در زوایا و خبایای کار اهالی موسیقی و اعتماد و لطفی که برخی از آنها به من داشته ودارند سبب می شد تا برخی مسائل پشت پرده از جمله نحوه پرداخت دستمزدها و چگونگی محاسبه آنها برای اعضای گروه و زمان پرداختش را با من در میان گذارند.
میانه:قاعده کار موسیقی در این است که سرپرستان گروه حق الزحمه اعضای گروه را می پردازند و در این میانه آن سرپرست یا آهنگسازی که انصاف و معرفتی داشته باشد، در همان روزهای کنسرت و یا یک هفته بعد از کنسرت با اعضای گروه تسویه می کند تا به قول معروف هنوز عرق نوازنده خشک نشده دستمزدش را در جیبش داشته باشد. در سال های اخیر نیز پای برخی مدیران گروه ها هم به میان آمد که ماجرا را کمی مدرن تر و مدیریتی کرد که مدیر گروه تمامی این امور را انجام می داد.
جدای از تمامی گروه ها و افراد و سرپرستان، رفتار یک تن در این زمینه استثناء و تحسین آمیز بود. استاد فرامرز پایور که به حق او را باید جنتلمن و جوانمرد موسیقی از هر حیثش نامید مجال نمی داد که عرق نوازنده خشک شود و با تمامی نوازندگان تسویه می کرد و حتی خود آخرین نفری بود که دستمزدی دریافت می کرد. مردی که تقریبا کمتر عضو و نوازنده ای را دیده ام که در سالیان همکاری با این استاد یگانه، گله و شکایتی از او کرده باشد. شاید یکی از دلایل همراهی چندین دهه ای نوازندگان با آن زنده یاد روحیه منظم و اخلاق منحصر به فردش در رعایت حقوق دیگران بود.
انجام: سخنان بردیا کیارس،مایستر کنسرت گروه کیتارو و انتقادش به نپرداختن دستمزد نوازندگان ایرانی ارکستر،نگارنده را به یاد آن خاطره از مرحوم پدرم و رفتار شادروان پایور با گروه زیر نظرش انداخت و حسرتی که برجای ماند.
آقای کیارس که از قرار صبر سه ماه اش برای دریافت دستمزد لبریز شده بود در گفت وگویی با ایسنا گفت:" پیش از اجرا، سنگ‌هایم را واکندم و آنها به من گفتند، هرچه شما بخواهید، شرایط همان‌طور پیش می‌رود. اما حالا نمی دانم نتیجه‌ی این فروش میلیاردی بلیت‌ها چه شد؟ به کجا برمی‌خورد اگر با نوازندگان این کنسرت هم تسویه‌حساب می‌کردند؟"
البته مدیر دفترموسیقی وزارت ارشاد نیز پاسخی داده است که مشخص نیست به ایشان چه ارتباطی دارد؟وآیا ایشان دست اندرکار برگزاری کنسرت کیتارو بوده اند یا این که مدیری از بخش خصوصی؟ البته یک گمان را می توان به ذهن متبادر کرد که آقای ارجمند واسطه وصل شدن برخی از نوازندگان ارکستر سمفونیک به گروه آقای کیتارو و دو تهیه کننده و برگزار کننده کنسرت های آنها بوده است. در هر حال برابر اعلام رسانه ها کف قیمت بلیت ها 120 هزار تومان و سقفش به 200 هزار تومان هم رسید. اگر میانگین این رقم را 150 هزار تومان در نظر بگیریم گنجایش تالار وزارت کشور 3هزار نفر است که روزی 250 بلیت به عنوان پرتی و بلیت های مهمان در نظر بگیریم پول 2750 بلیت باید قاعدتا بازگردد. هزینه های اجاره سالن و متفرقه را هم اگر بخواهیم کم کنیم به طور متوسط هر شبی 340 میلیون تومان( 2250 نفر در 150 هزار تومان) درآمد باقی می ماند که جمع سه شب این رقم بالای یک میلیارد تومان خواهد شد. بعید می دانم جمع کل اجرای نوازندگان ارکستر سمفونیک در این سه شب به 100 میلیون هم برسد؟
پرسش این است که وقتی مدیریت این کنسرت پول کنسرت را نقدا دریافت کرده است ، چرا باید آنقدر ماجرا را کش دهد که کار به رسانه ها بکشد و و فریاد و فغان گروهی از موزیسین های خوشنام و جوان به آسمان بلند شود و علاوه بر آن پای مدیر مرکز موسیقی هم به میان بیاید که حدس وگمان ها و حاشیه های ناصوابی در این میانه جان بگیرد؟
آقای کیارس که از قرار صبر سه ماه اش برای دریافت دستمزد لبریز شده بود در گفت وگویی با ایسنا گفت:" پیش از اجرا، سنگ‌هایم را واکندم و آنها به من گفتند، هرچه شما بخواهید، شرایط همان‌طور پیش می‌رود. اما حالا نمی دانم نتیجه‌ی این فروش میلیاردی بلیت‌ها چه شد؟ به کجا برمی‌خورد اگر با نوازندگان این کنسرت هم تسویه‌حساب می‌کردند؟"
اصل نوشته را در سایت فرصت امروز بخوانید با عنوان فروش میلیاردی کنسرت کیتارو کجا رفت
بعد از تحریر: یکی از دوستان روزنامه نگار که در نشست خبری مربوط به این کنسرت در مهر ماه حضور داشت در چتی که با همدیگر داشتیم گفتند که دفتر موسیقی وزارت ارشاد یکی از طرف های قرارداد بوده و حتی قرارداد با اعضای ارکستر یاد شده به صورت مکتوب نبوده است و تنها شفاها توافقاتی صورت گرفت و البته در همان نشست نکاتی درباره نحوه قرار داد بین اعضای ارکستر و کنسرت گذاران و دفتر موسیقی مطرح شد که متن آن را در زیر به نقل از روزنامه فرهیختگان مورخه 27 مهر ماه آورده ام:
قراردادهای نوازندگان ایرانی کنسرت
حضور 37 نوازنده ارکستر در کنار گروه کیتارو و دستمزد آنان از دیگر سوالات چالشی نشست خبری بود که بازهم لازم بود برای کیتارو ترجمه نشود. البته کیتارو در مورد کیفیت همراهی ارکستر نوازندگان ایرانی در این کنسرت گفت: «این اولین تجربه یک ارکستر ایرانی در چنین سطحی بود که وقتی دو ساعت با هم تمرین کردیم کنار آمدن با یکدیگر برایمان سخت بود.
اما حین کنسرت شرایط کمی بهتر شد.» علی چراغعلی برگزارکننده کنسرت اعلام کرد که تنها از دفتر موسیقی برای این مساله -همراهی نوازندگان ایرانی- درخواست کمک کرده است و با مبلغی که به توافق رسیده‌اند و به دفتر موسیقی داده خواهد شد تمام مسائل مربوط به اختیارکردن نوازنده و هزینه دستمزد نوازندگان را دفتر موسیقی رتق و فتق می‌کند. پیروز ارجمند اعلام کرد با برخی اعضای سابق ارکستر سمفونیک تهران به توافق رسیده‌اند، هر چند می‌توانستند به صورت کتبی قرارداد امضا کنند اما به صورت شفاهی توافق صورت گرفته و دستمزد آنها پرداخت خواهد شد. او توافقات اولیه و ثانویه را در کاهش این دستمزد دخیل دانست. علی چراغعلی در پاسخ به این سوال که «چرا نوازندگان ارکستر ایرانی همراهی‌کننده کیتارو هیچ قراردادی ندارند؟» گفت: «ما در همان ابتدای تشکیل این ارکستر ۳۷ نفره از آقای پیروز ارجمند خواهش کردیم دفتر موسیقی مسئولیت اداره این ارکستر را برعهده بگیرد؛ ایشان هم خوشبختانه پذیرفتند و آقای حمید عسگری را مسئول پیگیری تمام سیستم‌های مالی کردند و تمام مسائل مربوط به این ارکستر در اختیار دفتر موسیقی قرار گرفت. ما نیز تنها پرداخت هزینه‌ها را برعهده گرفتیم.» پیروز ارجمند در توضیح بیشتر سخنان چراغعلی گفت: «یکی از آسیب‌های نوازنده‌های ما این است که هیچ‌‌گونه قراردادی به این شکل در این زمینه وجود ندارد. ما برای اداره این ارکستر تفاهمنامه‌ای با دو شرکت برگزارکننده کـــنسرت امــضا کردیم تا در جریان این پروژه نقش نظارتی خودمان را ایفا کنیم و نوازندگان اطمینان داشته باشند که پرداخت‌ها از طریق ما صورت خواهد گرفت.
ما می‌توانستیم با نوازندگان قرارداد هم ببندیم اما نوازندگان به ما اطمینان دارند و به صورت تفاهمی کار را آغاز کردیم.» ارجمند همچنین در مورد کاهش دستمزد نوازندگان ارکستر گفت: «سوءتفاهمی در مورد دستمزدها به وجود آمده بود که خوشبختانه طی صحبت‌هایی که با سرگروه‌های این ارکستر داشتم مشکلات به وجود آمده حل شد. دستمزد قبلی برای ۱۰ اجرا تعیین شده بود که در رویکرد جدید قرار شد هفت اجرا روی صحنه ببریم و به همان نسبت نیز دستمزدها کاهش پیدا کردند.»
گزارش کامل این نشست در اینجا