به گزارش خبرآنلاین دکتر محمدرضا بهشتی در سلسله نشست های شرح دعای "مکارم الاخلاق" گفت: عزت و کبر بسیار به هم نزدیک هستند طوری که عزت یک فضلیت به حساب می آید اما کبر و خودپسندی یک مشکل اخلاقی به شمار می رود. فاصله عزت و کبر به قدری نزدیک است که حتی این دو اشتباه گرفته می شود. بنابراین حفظ عزت انسان از باب انسان بودن جز تکالیف ما است. البته حفظ عزت خودمان هم واجب است از این جهت که ایمان داریم و انسان هستیم. ارزش فضیلت دقیقا به همین دلیل است که فاصله بسیار نزدیکی با رذیلت ها دارند.
وی ادامه داد: در روایتی از امام صادق(ع) آمده است که خداوند به مومنان همه امورشان را تفویض کرده اما این اختیار را به آنها نداده است که خودش را خوار کنند و باید عزت خود را حفظ کند. بنابراین حفظ کردن فضیلت ها هم بسیار دشوار است و باید برای حفظ این فضیلت ها تلاش بسیاری کرد گاهی ممکن است با یک تصمیم نادرست تمام فضیلت اخلاقی ما به رذیلت تبدیل شود.
بهشتی با اشاره به روایتی از امام صادق(ع) در مورد کبر بیان کرد: دو مورد از بزرگترین کبرها به حساب نیاوردن دیگران است و بعد هم تجاهل کردن و نادیده گرفتن حسن دیگران است؛ کبر اگر در انسان وجود داشته باشد، مذموم است. کبر تنها زیبنده یک موجود که آن هم خداوند است. خود را بزرگ دیدن و بزرگ شمردن تنها در جایی که یک بزرگی مطلقی وجود دارد معنا می شود اگر از این بزرگی پایین آمدیم کبر دیگر معنا پیدا نمی کند.
این استاد فلسفه دانشگاه تهران گفت: امام علی(ع) در این حکمت تکبر بر آدم متکبر را دقیقا تواضع می داند بنابراین در اینجا نباید خود را کوچک کنیم و البته بزرگ نمایی کنیم ایرادی ندارد. پیامبر(ص) نیز تکبر در مقابل متکبر را مانند عبادت می داند به ویژه اگر این فرد متکبر حاکم یک جامعه ای باشد. گذشته از این حفظ عزت واجب است اما در این مورد اگر بزرگنمایی هم کنیم، ایرادی ندارد.