سفر آقای شاهین مصطفی یف وزیر صنعت و اقتصاد جمهوری آذربایجان به ایران در راس یک هیات 30 نفره و حضور نمایندگانی از بخش های مختلف خصوصی و دولتی ،یک اتفاق خوب در تاریخ روابط تهران و باکو تلقی می شود و این امر نشان از علاقه مندی دولت آذربایجان به افزایش همکاری ها با ایران دارد.
بعد از توافق وین وسفر هیات اقتصادی آلمان به ایران،سفر هیات آذربایجانی،اولین سفر از یک کشور همسایه به ایران می باشد.این سفر نشان می دهد که اراده و آمادگی لازم در آذربایجان برای سرعت بخشیدن به توسعه روابط و استفاده از فرصت موجود،ایجاد شده است.
- در طی مذاکرات انجام‌شده در تهران، نتیجه گرفتیم که دو کشور می‌توانند در زمینه‌های انرژی، نفت، گاز، پتروشیمی، برق، گمرک، تجارت و مبادلات بانکی ،مناسبات خود را گسترش دهند.لذا هفت کمیته برای بررسی تمامی مسائل در حوزه‌های مختلف با حضور مدیران و کارشناسان دو طرف تشکیل شد و آماده‌سازی مقدمات برگزاری کمیته مشترک اقتصاد ایران و آذربایجان در تهران در دستور کار قرار گرفت.
- مذاکرات برای اتصال راه‌آهن رشت ـ آستارا به راه‌آهن سراسری آذربایجان که موجب اتصال ایران به اروپا از طریق راه‌آهن و اتصال آذربایجان به آب‌های خلیج‌فارس از طریق مسیر ریلی است ،به مراحل مثبتی رسید.
- آن چه دو کشور را بیش از هر چیزی به هم نزدیک می کند، داشتن منابع عظیم نفت و گاز و تجربه اکتشاف، تولید و صادرات آن است. سرمایه‌گذاری مشترک دو کشور در دریای خزر می‌تواند آغاز مناسبی برای سرمایه‌گذاری‌های مشترک در بخش های مختلف نفت و گاز باشد.به غیر از مشارکت ایران در توسعه میدان گازی شاه دنیز، دوکشور می توانند برای توسعه میدان های مشترک در دریای خزر و صادرات گاز نیز همکاری کنند.شاهین مصطفی یف، پس از دیدار با آقای زنگنه، وزیر نفت گفت: ایران برای صادرات نفت خام و گاز طبیعی خود به بازارهای جهانی از مسیرها و زیرساختهای صادراتی آذربایجان استفاده کرده و همچنین از زیر ساختهای صادراتی آذربایجان بویژه خط لوله انتقال نفت باکو - تفلیس- جیهان برای صادرات نفت خام خود به بازارهای جهانی بهره مند شود.وی افزود: ایران می تواند در آینده برای تامین گاز مورد نیاز خط لوله ترانس آناتولین به این پروژه بپیوندد.آذربایجان همچنین ایران را به استفاده از ذخیره سازیهای گاز آذربایجان برای نگهداری گاز طبیعی در این تاسیسات و استفاده در زمانی که مصرف رشد می کند، دعوت کرد.
- با توجه به زمینه همکاری دو کشور در بازار (ICT) این جمع بندی حاصل شد که با توجه به توان آذربایجان از نظر سخت‌افزاری و نرم‌افزاری،این کشور می تواند بازار خوبی برای شرکت‌های ایرانی است. همچنین باکو با خریداری یک ماهواره در زمینه فناوری فضایی حائز اهمیت است و ایران می‌تواند از ظرفیت مازاد آن ها استفاده کند.
- نظر به راه‌اندازی تاسیسات جدید برقی در منطقه مغان، با بهره‌برداری از تاسیسات جدید در کنار ارتقای ضریب امنیت شبکه برق، شرایط مبادله برق با جمهوری آذربایجان تقویت می‌شود. راه اندازی این پست جدید، تا شهریور ماه سال جاری مبادلات برقی ایران با جمهوری آذربايجان تقویت و تسهیل خواهد شد.همچنین مذاکراتی صورت گرفت تا بتوانیم برق مازاد آذربایجان را خریداری کنیم و در مقابل آذربایجان از ایران دارو تهیه کند.
- برای توسعه مبادلات تجاری و سرمایه گذاری دو کشور، قرار شد گسترش روابط کارگزاری بین بانک ها و بیمه های دو کشور که به دلیل تحریم ها کاهش یافته بود، در اولویت قرار گیرد.
- در مورد تسهیلات ویزایی و حذف محدودیت‌های ویزا توافق کردند که تحقق این امر فعالیت را به‌ویژه برای تجار آسان می‌کند.
- همانگونه که رئیس جمهور محترم کشورمان هم دردیداربا هیات آذربایجانی اشاره کردند،جمهوری اسلامی ایران برای توسعه روزافزون روابط با کشورهای همسایه از جمله جمهوری آذربایجان اولویت قایل است . بعد از توافق هسته‌ای شرکت‌های متعددی از سراسر دنیا خواهان سرمایه‌گذاری در ایران هستند، اما بدیهی است همسایگان و از جمله جمهوری آذربایجان در این زمینه اولویت دارند.
جمهوری آذربایجان می‌تواند دروازه ایران برای ارتباط با منطقه قفقاز باشد و آذربایجان نیز می‌تواند از طریق ایران به خلیج فارس و دریای عمان در ارتباط با سایر مناطق دنیا قرار گیرد؛ لذا ضروری است برای استفاده از این ظرفیت، همکاری‌های خود را تقویت کنیم.
شواهد نشان می دهد که دولت و ملت آذربایجان از این دستاورد و موفقیت بزرگ دولت ایران بسیار خوشحال است و ما هم مطمئن هستیم که این توافق به نفع صلح و ثبات در منطقه و جهان خواهد بود و می‌تواند دستاوردهای بسیار مفیدی برای ملت‌ها داشته باشد.
در مجموع،این سفر خوب،آینده روشنی را برای روابط تهران - باکو نوید می دهد.
* این یادداشت در تاریخ 14 مرداد د روزنامه جام جم منتشر شد.