مرتضی براری، معاون وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات با اعلام خبر فوق به «ایران» گفت: راه اندازی مراکز شتابدهنده و منتورشیپ‌های بومی در استان‌ها با حمایت وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات و با هدف آموزش کسب و کارهای فناوری اطلاعات در جهت سرمایه‌گذاری برای ایده‌های نو و ایجاد شرکت دانش بنیان برای مقابله با بیکاری صورت گرفته است.
ایجاد شرکت‌های دانش بنیان با ایده نو
«صاحبان ایده و سرمایه‌گذارها در تمام شهرهای کشور وجود دارند ولی معمولاً صاحبان ایده به مراکز شتابدهنده‌های تهران مراجعه می‌کنند از این رو وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات مذاکره با دانشگاه ها، شرکت‌های بزرگ و استانداری‌ها را آغاز کرد تا شتابدهنده‌ها در استان‌ها توسعه پیدا کنند بنابراین با پیگیری‌های انجام شده 5 مرکز شتابدهنده در شهرهای اصفهان، شیراز، مشهد، یزد و قزوین راه‌اندازی شده و شروع به جذب ایده‌های دارای شرایط اقتصادی و سودآور کرده‌اند.»
مرتضی براری، معاون وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات در امور مجلس و استان‌ها با بیان مطلب فوق درباره کارکرد مراکز شتابدهنده و اینکه این مراکز در زمینه توسعه کسب و کارهای اینترنتی چه کارهایی انجام می‌دهند، به «ایران» می‌گوید: شتابدهنده (Accelerator) یک ساختار منسجم و مشخص در جهت حمایت و توسعه کارآفرینی نوآورانه و دانش بنیان است که با هدف کمک به کوتاه کردن روندهای راه‌اندازی و توسعه یک کسب و کار نوپا، کمک در جهت بالا بردن کیفیت محصولات و خدمات و ثبات مالی کسب و کار نوپا، آموزش و پرورش استارتاپ‌های پذیرش شده به صورت موازی و گروهی، مشارکت در فرآیند فشرده توسعه کسب و کار نوپا برای یک مدت محدود (حداکثر ۶ ماه)، دارا بودن یک سیلابس آموزشی کسب و کار محور و ارائه مربیگری یا منتورینگ (راهنمایی و مشاوره از کارآفرینان پیشکسوت و باتجربه به کارآفرینان) و... شکل می‌گیرد. وی می‌افزاید: شتابدهنده‌ها با اعلام فراخوان ایده‌های نو(30 ایده دارای ویژگی اقتصادی و سودآور) را جذب می‌کنند سپس صاحبان ایده ابتدا به مدت 2 ماه آموزش می‌بینند و بعد از بررسی، در مرحله نهایی 10 ایده برتر برگزیده می‌شود. بعد از این مرحله، مبلغ 25 میلیون تومان به همراه مکانی برای فعالیت و ارائه سرویس و خدمات از سوی شتابدهنده‌ها در اختیار صاحبان ایده قرار داده می‌شود که بعد از 4 ماه آموزش دوباره هر یک از ایده‌های انتخاب شده به شرکت دانش بنیان تبدیل می‌شوند.
مرتضی براری، معاون وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات در ادامه می‌گوید: به عبارتی مراکز شتابدهنده، ایده‌ها را تحویل می‌گیرد و شرکت دانش بنیان تحویل جامعه می‌دهد. شرکت‌های شتابدهنده که هر کدام سرمایه گذار محسوب می‌شوند به میزان 15 درصد در سود شرکت تازه تأسیس سهیم می‌شوند. البته شرکت‌های دانش بنیان در مراسمی به سرمایه گذاران معرفی می‌شوند و آنها در صورت تمایل می‌توانند سرمایه گذاری کنند که هدف نهایی این کار تنها استفاده از ظرفیت بخش خصوصی برای ایجاد کسب و کارهای نو دانش بنیان است.
جذب سرمایه گذار دغدغه وزارت ارتباطات
«در تمام دنیا، استارتاپ‌ها براساس مشکلاتی که در جامعه وجود دارد و نیاز به سرویس دهی دارند، راهکار و ایده ارائه می‌دهند بنابراین نیاز داریم در استان‌ها صاحبان ایده، سرویس دهی در حوزه فناوری اطلاعات را افزایش دهند چراکه کسب و کارهای فناوری اطلاعات به عنوان مولد اقتصاد، می‌تواند نقش پررنگی در توسعه اقتصادی جامعه ایجاد کند.»
مرتضی براری معاون وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات با بیان مطلب فوق و با اشاره به اینکه جذب سرمایه گذاری برای تبدیل ایده به محصول و سرویس در استان‌ها از جمله دغدغه‌های وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات است به «ایران»می‌گوید: هم اکنون سرمایه‌گذارهای مختلف از عرصه‌های دیگر اقتصادی در شتابدهنده‌های تهران، سرمایه‌گذاری می‌کنند و به ارزش افزوده‌ای که کسب و کارهای فناوری اطلاعات تولید می‌کنند واقف هستند که این موضوع باید در استان‌ها نیز بیش از این عملیاتی شود. البته در یکسال اخیر با دانشگاهیان و استانداران در استان‌های مختلف جلسات متعددی برگزار شد تا بتوان با توسعه کسب و کارهای نوپا، فناوری اطلاعات را به شتابدهنده‌ای برای رشد اقتصادی و ایجاد اشتغال در استان‌ها تبدیل کرد که موفقیت نیز حاصل شده است.
براری درباره سؤال «ایران» مبنی برای اینکه نقش وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات در این میان چیست، می‌گوید: وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات با نوشتن دستورالعمل‌ها به توسعه فعالیت شتابدهنده‌ها در تهران و دیگر استان‌ها کمک می‌کند و هدفش این است که مراکز شتابدهنده صرفاً در تهران متمرکز نشوند و شرکت‌های دانش بنیان با کمک سرمایه گذارهای بومی و محلی در کل کشور شکل بگیرند تا بیکاری جوانان کاهش پیدا کند. به عبارتی وزارت ارتباطات نقش تسهیل کننده را برای شکل‌گیری شرکت‌های دانش بنیان و تبدیل ایده‌های نو به کسب و کار دارد.
جذب 4.5 میلیارد تومان سرمایه در 2 سال
طبق تحقیقات انجام شده در وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات که از سوی معاونت امور استان‌ها در اختیار «ایران» قرار گرفت، شتابدهنده‌ها فعالیت خود را از سال 2005 در امریکا شروع کرده‌اند و سپس در دیگر کشورها این ایده دنبال شد. اگر بخواهیم به شتابدهنده‌های مهم دنیا اشاره کنیم می‌توانیم از Y combinatory نام ببریم که از سال 2005 روی 940 شرکت به ارزش 7/7 میلیارد دلار سرمایه گذاری کرده است و ارزش کل شرکت‌های زیرمجموعه این شتابدهنده تا سال 2015، 65 میلیارد دلار شده است. (ارزش 8 شرکت بیش از یک میلیارد دلار است و ارزش 40 شرکت آن بیش از 100 میلیون دلار.) از جمله شرکت‌های موفقی که با حمایت شتابدهنده‌ها پا به عرصه گذاشته‌اند، می‌توان به Dropbox (سرویس به اشتراک گذاری فایل. دارای بیش از 2 میلیارد دلار ارزش) و airbnb (سرویس اجاره خانه به ارزش بیش از یک میلیارد دلار) با حمایت Y combinatory ، شرکت SenfGrid با حمایت شرکت Techstars و شرکت اینستاگرام با حمایت شرکت dogpatcj اشاره کرد.
همچنین در سال 2014 در اروپا نزدیک به 40 میلیارد یورو در بخش شتابدهنده‌ها (76) و استارتاپ‌ها (1588) سرمایه گذاری شده است. در همین سال در امریکای لاتین نیز حدود 35.5 میلیارد دلار در بخش شتابدهنده‌ها (53) و استارتاپ‌ها (872) سرمایه گذاری شده است.
در ایران شتابدهنده‌ها با تاخیر 9 ساله پا به عرصه گذاشته‌اند یعنی از سال 2014 فعالیت شتابدهنده‌ها در کشور آغاز شده و یکی از مشکلات اساسی پیش روی این ایده، آشنا نبودن سرمایه گذاران است اما با همه اینها باید گفت گروه‌های استارتاپ زیادی با کمک شتابدهنده‌ها شکل گرفته‌اند که در سال 93، 10 استارتاپ منتخب (اخبار رسمی، ریحون، وبیاد، هنری، نوار، تسکولو، کافه تونز، دونیت، کائسنا و لندم) وارد چرخه شرکت‌های دانش بنیان شدند. در چرخه بعدی که در سال 94 انجام گرفت 10 استارتاپ منتخب دیگر ( پروانه، اسمارت بین، نیک پرینت، کارتادو، ناملیک و...) به جمع شرکت‌های دانش بنیان اضافه شدند. گفتنی است در سال‌های 93 و 94 که مراکز شتابدهنده در ایران آغاز به کار کرده است، برای 8 استارتاپ 9 سرمایه‌گذار به میزان 4.58 میلیارد تومان سرمایه گذاری کرده‌اند.
لازم به ذکر است آخرین لیست منتشر شده مراکز شتابدهنده شامل شرکت‌های آواتک، مپس، دیموند، تریگ اپ، شریف اکسلریتور، نوپایار، سیمرغ، بردیا، ستاک، تک، فینوا، مرکز شتابدهی نوآوری، پرش(شیراز)، شتابدهنده مخابرات مشاهیر(اصفهان)، سمک (سامانه مجازی کارآفرینی)، آی چیتا، شتابدهنده فناوری‌های همگرا - شزان، شتابدهنده پیشگامان (یزد)، علی بابا، شتابدهنده فرهنگی قرآنی (شفق)، مرکز نوآوری و شکوفایی صنعتی ایران (در اصفهان و مشهد)، کیان نور زاگرس، نسیم ارتباطات هزاره سوم (مشهد)، شرکت شهر آراز و مرکز شتابدهی قزوین است که صاحبان ایده‌های نو می‌توانند به این شرکت‌ها مراجعه کنند.
5656