لیلا چرمچیان: تنور بحث‌های مرتبط با انتخابات ریاست جمهوری دوازدهم البته پیش از آنکه وزارت کشور خبر از احتمال برگزاری انتخابات ریاست جمهوری 96 یک ماه زودتر از زمان قانونی برگزاری این نوع انتخابات بدهد، داغ شده بود؛ شاید «پروژه عبور از روحانی» و تاکید بر تغییر کابینه نشانه‌هایی از داغ شدن این تنور باشد که با زیرکی از سوی شاخه تندرو جریان اصولگرا تنظیم شده است.
تندروهایی که برای عملیاتی کردن این فاز از اقدامات خود علیه دولت، مستقیم وارد بهره گیری از نیروها و رسانه‌های خود نشده‌اند بلکه برای عملیاتی کردن آن دام را پیش روی تحلیلگران و فعالان سیاسی جناح اصلاح‌طلب، پهن کرده‌اند. چهره‌های اصلاح‌طلبی که یا به تعدد در ارائه پیشنهاد و تحلیل‌های سیاسی مشهورند یا آنهایی که باید در طیف نواصلاح‌طلبان تعریف شوند.
همین طیف ازاصلاح طلبان بودند که طی چند هفته اخیر و به موازات طرح ایده عبور از روحانی از سوی تندروها، با کج سلیقگی تبدیل به بلندگوی این جریان شده‌اند و هرازگاهی از کاندیدا نشدن روحانی روایت می کنند یا پای وزرای دولت را به میدان کاندیداتوری انتخابات ریاست جمهوری می کشانند.
سوی دیگر ماجرا اما طیف معقول و اعتدالی اصلاح طلبان هستند که نیت و ماهیت طراحان پروژه عبور از روحانی را از همان ابتدا پس زدند، چه آنکه بنا به گفته این طیف از اصلاح طبان، روشن است که گزینه عبور از روحانی، درواقع آغاز جنگ روانی علیه رییس جمهور است و از سوی اشخاص فرصت‌طلب و انحصارجویی صورت می‌گیرد که در دولت قبلی به همه چیز رسیده‌اند و الان دستشان کوتاه شده است.
اگرچه پروژه عبور از روحانی تا این مرحله با شکست مواجه شده، اما به نظر می رسد جریان راست افراطی که در خود قابلیتی برای معرفی کاندیدای انتخابات ریاست جمهوری نمی‌بیند بی تمایل نیست این پروژه را تا آستانه انتخابات ریاست جمهوری دوازدهم دنبال کند. جریانی که با وجود آنکه برخی تحلیل گران اصولگرا با اما و اگر از کاندیداتوری و تایید صلاحیت احمدی نژاد سخن می گویند، باز هم در آرزوی تکرار دوران رییس جمهوری احمدی‌نژاد مانده است.
در راستای همین آرزو است که طی چند ماه اخیر فشارهای سیاسی به دولت اوج گرفته است و در کنار آن تلاش می کنند همچنان پروژه عبور از روحانی را دنبال کنند، پروژه‌ای که دنبال کردن ان در زمین اصلاح طلبان می تواند کمترین هزینه را برای آنها داشته باشد.
شاید در این راستا بود که چندی قبل برخی سایت‌ها مدعی شدند در نشست اخیر مجمع روحانیون مبارز بحث عبور از روحانی کلید خورده است، امری که به سرعت توسط مجمع روحانیون مبارز تکذیب و اعلام شد«تاکنون مطلقا در رابطه با انتخابات ریاست جمهوری آینده جلسه و گفت‌وگویی نداشته است و موضع این مجمع، حمایت قاطع از دولت و خصوصا شخص روحانی است..»
ورود زودهنگام و تکذبیی مجمع به این ماجرا و اظهارات روزهای اخیر چهره های اعتدالی اصلاح طلب در مورد حمایت قاطع از روحانی در سال 96 را شاید بتوان به تجربه سیاسی و تاریخی که این جریان دارد مرتبط دانست.
جریان اصلاحات و خصوصا بزرگان آن، تجربه طرح عبور از خاتمی را در هشتمین دوره انتخابت ریاست جمهوری در ذهن خود دارند، ایده ای که آن زمان از سوی افراطیون اصلاح طلب دنبال می شد اما هوشیاری در مواجه با آن باعث شد، رییس دولت اصلاحات در دومین دوره انتخابات برای رییس جمهور شدن بتواند حتی از دوره اول رییس جمهور شدنش رای بیشتری کسب کند، اصلاح‌طلبان امروز نیز می دانند که تکرار عبارت عبور از روحانی، افتادن در دام افراطیون جناح رقیب است، افراطیونی که امروز از هر حربه‌ای برای کم کردن شانس روحانی در انتخابات آتی ریاست جمهوری استفاده می‌کنند.
پوست خربزه افراطیون زیر پای دولت
سوی دیگر قصه تندروها و دولت روحانی تغییر و تحول در کابینه است. در فاصله کمتر از یک سال تا برگزاری انتخابات ریاست جمهوری دوازدهم و در شرایطی که بسیاری از معتدلین دو جریان اصلاح‌طلب و اصولگرا باور دارند روحانی هنوز نتوانسته همه برنامه‌هایش را اجرا کند و در دور دوم ریاست‌جمهوریش به‌طور‌قطع می‌تواند به بخش مهمی از این برنامه جامه عمل بپوشاند، مطرح شدن مساله لزوم تغییر در کابینه را نیز باید از جمله آن مباحثی برشمرد، که طرح آن به قول معروف پوست خربزه‌ای است که از جانب افراطیون زیر پای دولت انداخته شده است.
هر چند این موضوع نخستین بار از سوی حسام الدین آشنا یکی از مشاوران حسن روحانی مطرح شد و وی از احتمال تغییر برخی وزرا و استانداران خبر داد، اما باید توجه داشت که تکرار این درخواست تغییر و جابجایی وزرا با توجه به زمان کم باقی مانده تا انتخابات و ملزومات زمانی که برای موثر بودن هر تغییر و تحولی لازم است، تنها بازی کردن به نفع افراطیون است هر چند انتصاب استانداران جدید برای دو استان خراسان جنوبی و شمالی در هفته‌های اخیر نشان داده در جاهایی که امکان و لزوم تغییر وجود دارد دولت بدان بی توجه نیست.
حمایت از روحانی؛ نقطه وصل اعتدالیون اصولگرا و اصلاح‌طلب می شود؟
به اعتبار آخرین بیانیه مجمع روحانیون مبارز که در آن بر حمایت از روحانی تاکید شد و موجی که اظهارات مصباحی مقدم سخنگوی جامعه روحانیت مبارز در مورد حمایت از روحانی در جریان اصولگرایی برانگیخت، می‌توان حدس زد معتدلین دو جریان برای حمایت از روحانی در انتخابات ریاست جمهوری دوازدهم نظری نزدیک به هم دارند، مساله‌ای که می‌تواند تشدید هجمه‌های افراطیون دو جناح علیه روحانی و به تبع آن تیم همراه وی را در ماه‌های پیش رو به همراه داشته باشد و علاوه بر تخریب روحانی و عملکردش شاهد رونمایی از کاندیداهایی برای رقیب تراشی برای روحانی از سوی تندروها باشیم.
شاید از همین روست که برخی اصلاح طلبان چون سیدهادی خامنه ای پیش دستی کرده و معتقدند «اگر گزینه‌ای هم در جریان اصلاح طلب هست باید برای بعد از روحانی مطرح شود.»
به نظر می‌رسد در روزهای آینده بحث‌ها در باره زمان برگزاری آن که به نظر وزارت کشور با توجه به تقارن با ماه رمضان باید زودتر برگزار شود و کاندیداهای احتمالی دو جریان رقیب شکل جدی تری به خود بگیرد.
2929