مهم اين است كه ميادين مشترك به حدي برسند كه بتوان از آنها برداشت كرد و عقب‌ماندگي‌هاي قبلي جبران شود. وزارت نفت مي‌خواهد در بخش انرژي بتواند تا چند سال آينده در بازار توليد و صادرات مثل چندين سال گذشته حرفي براي گفتن داشته باشد.
بر همين اساس نيز در سه سال گذشته طرح‌هاي مختلف از طريق پيمانكاران و جوينت ونچرهاي آنها به مرحله اجرا گذاشته شده است. وضعيت ايران در برداشت از ميادين مشترك به غير از پارس جنوبي كه امارات بسيار جلوتر از ايران قرار دارد در مياديني كه با كشور دوست و همسايه‌اش عراق دارد وضعيت متفاوت است.
عراقي‌ها در برداشت از ميادين مشترك با ايران به دليل جنگ‌هايي كه در چند سال گذشته داشته‌اند پيشرفت چنداني نداشته‌اند اما به نظر مي‌رسد بعد از انعقاد قراردادهاي مختلف اگر ايران عزم خود را براي توسعه اين ميادين به كار نگيرد اتفاقي كه در مورد امارات گريبان ايران را گرفت، در مورد عراق تكرار خواهد شد.
البته ايران در سه سال گذشته بعد از روي كار آمدن دولت يازدهم سعي كرده است اشتباهش در مورد امارات را تكرار نكند. بر اين اساس با ادامه همكاري با چيني‌ها كه تاخيرات و زيان‌هايي كه گريبان ايران را گرفته است، تاكنون آمارها نشان مي‌دهد وضعيت ايران حداقل در برداشت از ميادين غرب كارون كه از اهميت زيادي نزد زنگنه، وزير نفت جمهوري اسلامي برخوردار است، بهتر از وضعيت ايران در ساير ميادين مشتركش است و گويا ايران يك گام جلوتر از رقيب بر سر سفره اين ميدان مشترك نشسته است.
موضوعي كه ميركاوه موسوي حسيني، مدير برنامه‌ريزي و كنترل پروژه شركت مهندسي و توسعه نفت آن را اين گونه تشريح مي‌كند كه «توليد روزانه نفت از مجموع ميدان‌هاي مشترك غرب كارون امسال به حدود ۳۱۵ هزار بشكه در روز مي‌رسد. هم‌اكنون افزون بر ١٧٠ هزار بشكه نفت از ميدان‌هاي يادآوران و آزادگان شمالي و ٥٠ هزار بشكه نفت از آزادگان جنوبي برداشت مي‌شود كه با احتساب افزايش برداشت از ياران شمالي به ٣٠ هزار بشكه در روز تا پايان شهريورماه امسال و افزايش ٦٠ هزار بشكه‌اي آزادگان جنوبي تا پايان سال، توليد روزانه نفت از ميدان‌هاي مشترك غرب كارون، امسال به حدود ٣١٥ هزار بشكه در روز مي‌رسد.
ميزان توليد نفت طرف عراقي در بخش مرزي مشترك با ميدان‌هاي آزادگان و ياران ۲۰۰ هزار بشكه در روز است كه تا سه ماه آينده با افزايش توليد از ميدان‌هاي ياران شمالي و آزادگان جنوبي، توليد نفت ايران و عراق برابر مي‌شود. قابل ذكر است كه همه توليدات نفت ميدان‌هاي مشترك غرب كارون صادر مي‌شود.»آزادگان شمالي، آزادگان جنوبي، ياران شمالي و ياران جنوبي در كنار يادآوران پنج ميداني هستند كه در كنار دو ميدان عراقي‌ها واقع شده‌اند و براي دو كشور مشترك محسوب مي‌شوند و ايران قصد دارد با تكميل طرح‌هاي توسعه‌اي و اجرايي اين ميادين در سال‌هاي آينده ميزان توليدش را به ميزان قابل توجهي افزايش دهد.
توليد ۳۲۰ هزار بشكه از آزادگان جنوبي
موضوعي كه سيد محمود مرعشي، مجري طرح توسعه ميدان نفتي آزادگان جنوبي در توضيح اقدامات و برنامه‌هايش براي اين ميدان از تحقق توليد ۳۲۰ هزار بشكه‌اي از فاز نخست اين ميدان تا پايان سال ۱۳۹۷ خبر مي‌دهد و مي‌گويد: « از شهريورماه امسال برداشت نفت از ميدان نفتي آزادگان جنوبي به صورت پلكاني از ۳۰ هزار بشكه آغاز و به مرور به ۶۰ هزار بشكه در روز مي‌رسد. با اجراي كامل برنامه افزايش توليد زودهنگام از ميدان نفتي آزادگان جنوبي ظرفيت برداشت به بيش از ۱۱۰ هزار بشكه در روز مي‌رسد. ١٩ دكل حفاري در ميدان نفتي آزادگان جنوبي مستقر هستند و از سال ٩٣ و بعد از خلع يد شركت چيني (CNPCI) تاكنون، افزون بر ٢٧٠ هزار متر حفاري انجام شده است.»
وي با بيان اينكه بر اساس برنامه‌ريزي‌هاي صورت گرفته، ١٨٥ حلقه چاه در ميدان آزادگان جنوبي حفاري مي‌شود، ادامه مي‌دهد: « تاكنون ٣٨ حلقه چاه آماده و در مجموع ١٣٢حلقه چاه تعيين تكليف شده است. ۵۳ حلقه چاه باقيمانده نيز بر اساس برنامه در حال مناقصه هستند. در سال ٩٣ كه مناقصه‌هاي حفاري چاه‌هاي آزادگان جنوبي را آغاز كرديم براي هر حلقه چاه ٥/ ١٢ ميليون دلار هزينه مي‌كرديم در حالي كه هم‌اكنون اين رقم به ٥/٧ ميليون دلار كاهش يافته است كه اين نيز از تاثيرات مثبت برجام است. در بخش سطح الارضي از سال ٩٣ تاكنون حدود ٥٠ فقره مناقصه برگزارشده است، از اين ميان به جز مناقصه واحد اصلي فرآورش كه در حال انجام است، بقيه مناقصه‌ها به نتيجه رسيده است.»
مشكل مالي نداريم
مرعشي همچنين با بيان اينكه خوشبختانه از سال گذشته از نظر مسائل مالي مشكلي وجود نداشت، مي‌گويد: « تا پايان فاز نخست اين طرح توسعه‌اي مشكل مالي نخواهيم داشت. هم‌اكنون تمركز اصلي ما روي فاز نخست طرح است و فاز دوم نيز همان‌گونه كه برنامه‌ريزي شده در قالب قراردادهاي جديد نفتي توسعه مي‌يابد. البته شركت توتال علاقه‌مندي خود را به همكاري با ايران در پروژه‌هاي نفت و گاز ابراز كرده و ميدان آزادگان جنوبي ازجمله طرح‌هايي است كه از سوي توتال براي توسعه پيشنهاد شده است. همه پروژه‌هاي بررسي شده براي پيگيري درقالب قراردادهاي جديد نفتي از طريق مناقصه واگذار مي‌شود، تنها براساس مذاكرات صورت گرفته با اين شركت فرانسوي، مقرر شد آنها پروپوزالي فني به شركت ملي نفت ايران ارايه دهند كه بر اين اساس قرارداد محرمانگي امضا شد.»
بدون مناقصه واگذار نمي‌كنيم.
وي با يادآوري اينكه در اين باره تنها با شركت توتال مذاكره نشده است و شركت‌هاي ديگري نيز پاي ميز مذاكره آمده‌اند، مي‌افزايد: «بدون شك هيچ يك از طرح‌هاي توسعه‌اي نفت بدون مناقصه برگزار نمي‌شود.»
وي در پاسخ به پرسشي درباره امكان همكاري با اينپكس ژاپن در پروژه‌ها تاكيد كرد: «اينپكس در اين زمينه اعلام آمادگي كرده است و پيش‌بيني مي‌كنيم هر زمان كه مناقصه‌ها برگزار شود اين شركت ژاپني حتما در مناقصه‌ها شركت كند.»
سينوپك در فاز دوم يادآوران
در ادامه هادي نظرپور، مجري طرح توسعه ميدان نفتي يادآوران هم از نهايي شدن طرح جامع توسعه (MDP) اين ميدان خبر داده و مي‌گويد: «بر اساس مذاكره‌هاي انجام شده، مقرر شد توسعه فاز دوم اين طرح به شركت چيني سينوپك، واگذار شود. هدف از توسعه فاز نخست ميدان نفتي يادآوران توليد ۸۵ هزار بشكه نفت در روز بوده است. اين در حالي است كه هم‌اكنون روزانه
١٠٠ هزار بشكه نفت (يعني ۱۵ هزار بشكه بيش از مقدار تعهد شده) از اين ميدان مشترك برداشت مي‌شود. توليد نفت از اين ميدان مشترك درحالي به مرز ١٠٠ هزار بشكه رسيده كه عراق، توليد خود را از حدود چهار ماه پيش آغاز كرده است، از ابتداي توليد زودهنگام از اين ميدان تاكنون، افزون بر ۵۴ ميليون بشكه نفت از اين ميدان برداشت شده است»
نظرپور هدف توليد برداشت نفت از ميدان يادآوران در فاز دوم را توليد ۱۸۰ هزار بشكه نفت در روز اعلام و تاكيد مي‌كند: « انتظار مي‌رود اين هدف تا ۴ سال آينده عملياتي شود.
بر اساس برآوردهاي اوليه نفت در جاي اين ميدان حدود ١٢ ميليارد بشكه اعلام شده بود كه هم‌اكنون به ٣١ ميليارد بشكه بالغ شده است. باتوجه به افزايش ۱۹ ميليارد بشكه‌اي ذخاير درجاي ميدان نفتي يادآوران، امكان تعريف فازهاي چهارم و پنجم توسعه‌اي براي اين طرح وجود دارد. توليد كنوني ميدان يادآوران كه ١٠٠ هزار بشكه در روز است، ٨٣ هزار بشكه از اين نفت سبك و ١٧ هزار بشكه آن سنگين است. سهم ميدان نفتي يادآوران از افزايش توليد در غرب كارون تا پايان دولت يازدهم ۳۵ هزار بشكه است.»
3535