تاریخ انتشار: ۱۹ مرداد ۱۳۹۵ - ۰۲:۰۷

در دنیای امروز یکی از چالش‌هایی که رسانه‌ها دارند، در مواجهه با رسانه‌های جدید است. رسانه‌های جدید و مبتنی بر موبایل آرام آرام جایگاه خودشان را تحمیل می‌کنند به رسانه‌های سنتی و حوزه شهروند خبرنگار جای خبرنگاران حرفه‌ای را می‌گیرد و پا جای پای آنها می‌گذارد. اینکه مردم بتوانند در فضای خبری تولید محتوا کنند امروز جای تخصصی کار خبری را پر می‌کند.

اين اتفاق از جهاتي مثبت است و از جهاتي هم منفي. وجه مثبت اين اتفاق اين است كه فضاي ديده باني و نظارت بر محيط‌هاي اجتماعي و سياسي كه يكي از وظايف روزنامه‌نگاري سنتي بود چنان محقق مي‌شود كه روزنامه‌نگارها همراهي مردم را در كنار خودشان احساس مي‌كنند و مي‌توانند از طريق مردم و با استفاده از توانمندي مردم فضاي روزنامه‌نگاري را تا پايين‌ترين سطوح خود گسترش دهند. اما وجه منفي اين اتفاق اين است كه فضا ناامن و شايبه ‌آلود شده است و پر از شايعه شده و نمي‌شود به اين فضا اعتماد كرد.
در عين حال فضا غير حرفه‌اي شده است و نگارش حرفه‌اي كه در آموزش‌هاي سنتي روزنامه‌نگاري وجود داشت، كمرنگ شده. به دليل اينكه اين بستر، بدون آموزش در اختيار مردم قرار گرفته، نتوانسته به فضاي امن و سالم و قابل اعتماد روزنامه‌نگاري سنتي بها دهد.
اين حوزه چالش‌هاي ديگري هم دارد، از جمله اينكه فضاي موجود مي‌تواند در اختيار رسانه‌هاي جناحي و فضاي سياسي و سياستمداران قرار گيرد و به آنها اجازه دهد اهداف خود را بر روند رسانه‌ها تحميل كنند و منافع ملي و منافع مردم را به قربانگاه منافع جناحي و رسانه‌اي خود ببرند و حتي براي خودشان منافع مالي ترسيم كنند.
لزوم وجود سواد رسانه‌اي و آموزش اصول استفاده از رسانه‌هاي نو در شرايط فعلي بيشتر از قبل خود را نشان مي‌دهد. به همين جهت احساس مي‌شود كه بايد نگاه آموزشي داشته باشيم كه بتوانيم خطرهاي موجود در اين زمينه را به حداقل برسانيم. از بين بردن اين خطر ممكن نيست مگر با آموزش سواد رسانه‌اي به عموم مردم. حضور در اين فضا نياز به اين دارد كه به مردم ياد بدهيم نسبت به آنچه در رسانه‌هاي مجازي با آن روبه‌رو مي‌شوند، با شك و ترديد برخورد كنند، به سمت منابع اوليه خبر و جريان‌سازان اصلي خبر بگردند. نبايد اين طور تصور كنند هر چيزي كه مي‌شنوند به طور قطع و يقين درست است و بايد پذيرفته شود. مردم بايد در مورد آنچه دريافت مي‌كنند شك از نوع دكارتي را دنبال كنند.
دكارت مي‌گويد: «من به همه‌چيز شك مي‌كنم، الا يك چيز، آن هم اينكه نبايد شك كنم». ما اگر بتوانيم در اين فضا نگاه شك آميز درستي را در مردم گسترش دهيم، مي‌توانيم بگوييم قدم اول را در حوزه سواد رسانه‌اي برداشته‌ايم.
اخيرا تاثير استفاده درست از شبكه‌هاي مجازي را در برخورد با مرغ‌هاي آلوده شاهد بوديم، انتشار اخبار باعث شد سيستم قضايي مجبور به برخورد با مساله و مجازات مجرمين شود. ما بايد باور كنيم اتفاقي كه در شعارها مي‌گفتيم امروز حادث شده است و مي‌توانيم شاهد تاثير‌گذاري شهروندان در عالم رسانه باشيم.

منبع: خبرآنلاین