به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین، متغير بودن توليد انرژي برقابي در سالهاي مختلف به مقدار حجم آب موجود پشت سدها و بهطور غيرمستقيم به وضعيت بارندگي و خشكسالي كشور باز ميگردد. درحال حاضر بحران آب در كشور ايران و جنبههاي مختلف آن بر كسي پوشيده نيست.
وقوع كمآبيها و خشكساليها، افزايش مصارف، از بين رفتن زيستبومهاي آبي و تبعات زيستمحيطي، همگي از ابعاد مختلف بحران آب هستند كه در دهههاي قبل كمتر از آنها سخن بميان ميآمد.
این مشکلات موجب شده كه مقوله سدسازي و سدها در مركز توجه منتقدان و طرفداران آن قرارگيرد. یکی از موضوعاتی که به صورت مسائل پیرامونی مقوله سدسازی در کشور محل مناقشه موافقان و مخالفان است، مقوله نیروگاههای برقآبی است.
در نيروگاههاي برقابي از آب جمع شده در پشت سدها براي توليد برق استفاده ميشود. آب جمع شده در پشت سدها با برخورد به پرههاي توربين سبب چرخش روتور توربين ميشود و چرخش روتور توربين نيز سبب چرخش ژنراتور و در نتيجه توليد برق ميشود. نيروي برقابي يا هيدروالكتريسيته اصطلاحي است كه به انرژي الكتريكي توليدي از نيروي آب اطلاق ميشود.
آنگونه که گزارش مرکز پژوهشهای مجلس نشان میدهد برقابي 98,8 درصد از توليد ملي برق تجديدپذير و 13,8 درصد از مجموع الكتريسيته توليدي در ايران را تشكيل ميدهد. درحالی که هيدروالكتريسيته حدود 19 درصد از كل انرژي الكتريكي توليدي جهان را پوشش ميدهد.
نيروگاه برقابي كارون 3 با توان توليد برق 2280 مگاوات و توليد انرژي سالانه 4170 گيگاوات ساعت، بزرگترين نيروگاه برقابي كشور است. درحال حاضر در كل كشور حدود 11,3 گيگاوات ظرفيت توليد انرژي برقابي وجود دارد. از سال 1387 تا سال 1394 از 5 تا 13,5 گيگاوات ساعت انرژي برقابي در كشور توليد شده است.
ايران با متوسط بارندگي برابر با يكسوم متوسط جهاني، جزو كشورهاي خشك و نيمهخشك جهان است و علاوه بر اين امر، شايد مهمترين علت تأسيس سدها در ايران پراكنش نامناسب زماني و مكاني بارندگي باشد. اين امر در درجه اول بدين معناست كه بايد تمهيدي در جهت ذخيره آب براي زمان مورد نياز آن برای كشاورزي و شرب انديشيد و در درجه دوم نيز بدين معناست كه انحراف از معيار مكاني بارندگي در كشور قابل توجه است.
با توجه به اينكه ميزان انرژي برقابي كمتر از 15 درصد از كل انرژي برق كشور را تشكيل ميدهد، شايد نتوان هدف تأمين انرژي را هدف اصلي مناسبي براي تأسيس يك سد در كشور دانست. اين امر در حالي است كه ذخيره آب توسط سد در يك كشور كمآب و خشك و رهاسازي آن برای توليد برق، عليرغم وفور سوختهاي فسيلي، چندان صحيح بنظر نمیرسد.
39223