محمدتقی قاسمی با به اشاره به روند آغاز جنگ تحمیلی در سال 1359 میگوید: جنگ از ایلام آغاز و در ایلام هم ختم شد ولی متأسفانه به این موضوع توجه نشده است چرا که حمله عراق به سایت «نخجیر» در سال 58 و حمله به چاههای نفتی در منطقه دهلران، حمله اردیبهشتماه 1359 به پاسگاه هلاله و حمله توپخانهای دشمن در خرداد 59 به پاسگاههای فرخآباد و بهرامآباد، رضاآباد و ارتفاعات 343 منطقه مهران از جمله مواردی هستند که پیام هجوم نظامی عراق به ایران ا داشتند.
در این شرایط ،عملیات رسمی عراق در 18 شهریور 59 به پاسگاه «نیخزر» که در ارتفاعات مهم میمک قرار داشت شدت گرفت.در این عملیات «نورالله شنبهای» فرمانده عملیات سپاه در 20 شهریور 59 بهعنوان اولین فرمانده به شهادت رسید. دلیل پیشدستی عراق برای تصرف میمک و به ادبیات عراقیها منطقه «سیف سعد» یعنی شمشیر پیروزی این بود که میمک تهدیدکنندهی امنیت بغداد بود چون عراق در منطقه جبهه میانی بخصوص ارتفاعات میمک عمق استراتژیک دارد و اولین عملیات موفق ایران هم در میمک در 19 دی 59 رقم خورد.
البته ما یک عملیات دیگر را داریم که اگر 31 شهریور آغاز جنگ باشد ما دوم مهرماه 59 در تنگهی «بینا» در منطقه عمومی میمک در پاسگاه «سنگی» عملیاتی را به فرماندهی شهید فرجیانزاده انجام دادیم که 26 نفر از نیروهای عراق را اسیر کردیم. یعنی از دهانهی فاو تا مرز ایران، ترکیه و عراق ما یک اسیر از عراق نداریم و تنها اسیران مربوط به عملیات دوم مهر 59 هستند که اولین اسرای عراق از ایلام توسط مردم به اسارت گرفته شدند که افتخار بزرگی برای مردم ایلام محسوب میشود.
چند عملیات در جنوب توسط ارتش و نیروهای سپاه انجام شد اما موفقیت آنچنانی را نداریم و چند عملیات در تنگه حاجیان داریم که موفقیت چندانی نداشتند. تنها عملیات موفق ایران نبرد میمک در عملیات 19 دی 59 بود که چند دستاورد داشت:یکی از دستاوردهای آن این بود که ارتفاعاتی که در اختیار دشمن بود در یک عملیات آفندی کل ارتفاعات از اشغال دشمن خارج کرد که مرحله اول آن بحث آمادهسازی است یعنی ورود نیروها به منطقه، آموزش و ساماندهی و یک مرحله بررسی منطقه است و دیگری مرحلهی آفند که در 19 دی 59 انجام گرفت و یکی از افتخارات مردم ایلام این است که نیروی خطشکن این عملیات بسیج ایلات و عشایری است که بهخوبی در این عملیات نقشآفرینی کردند.
جانشین اسبق سپاه امیرالمؤمنین (ع) استان ایلام ادامه داد: دستاورد دیگر این عملیات این است که نیروی رزمندهی ما از منطقه مندلی عراق تا منطقه کوت یعنی بدره و کوت و کل جاده مواصلاتی غرب و جنوب عراق زیر تیر نیروهای عراق قرار گرفت و دستاورد دیگر اینکه در این عملیات پدافند در دشت بر دشمن تحمیل شد چون در این مناطق پدافند فوقالعاده سخت است اما نیروهای ما بهواسطه چالاکی، تجربه و ایمان عاشورایی که داشتند توانستند این ارتفاعات را در کمترین زمان تصرف کنند.
قاسمی تصریح کرد: دستاورد بعدی اینکه عراق در اوج برتری و قدرت بود. برتری زرهی، هوایی و آتش داشت پس اولین عملیاتی بود که علیرغم قدرت، هیمنه دشمن در میمک شکسته شد و سند این حرفها کتابیاست با عنوان «ویران دروازه شرقی» که ارتشبد «وفیق سامرایی» مسئول اطلاعات نظامی عراق نوشته و اذعان میکند که اولین اعدام فرمانده نظامیان عراق از میمک شروع شد یعنی تثبیت میمک 30 شبانهروز طول کشید نیروهای مردمی، سپاه و ارتش 30 شبانهروز جنگیدند تا میمک را تثبیت کنند و اولین گلوله شیمیایی دشمن که صدام بکار برد در 21 دیماه 59 در این منطقه بود. باران بهشدت میآمد آفند و عملیات در باران برای نیروهای آفندی سخت بود و ما میگفتیم «خدایا بهجای اینکه یاریمان کنی، باران میبارد» اما بعداً فهمیدیم خداوند با این باران بزرگترین کمک به ما کرد چون ما نه آموزش مقابله با شیمیایی دیده بودیم و نه وسایل مقابله با مواد شیمیایی داشتیم و خداوند با بارندگی به کمک ما آمد.
این رزمنده دوران دفاع مقدس در ادامه به نقش ایلات و عشایر در این عملیات اشاره و تصریح کرد: بیش از 2 گردان از نیروهای عملیاتی خطشکن از ایل دلاور «خزل» هستند که در شکستن خطوط و شیرازهی دفاعی دشمن نقش اساسی داشتند. ایلات دیگری مانند بولی، ارکوازی، ملکشاهی، شوهان، دهبالایی و میشخاص و بهطورکلی ایلات دهلران گرفته تا ایوان و چرداول در تثبیت 30 شبانهروزی عملیات میمک یعنی دفع پاتکهای دشمن نقشآفرینی کردهاند.
وی با گرامیداشت یاد شهیدانی مانند شهید «شیرودی» که هوانیروز را برای انهدام نیروهای دشمن بهکارگیری کردند و با پاسداشت یاد و خاطرهی شهدای سپاه و ژاندارمری و نیروهای جهادی، گفت: این عملیات باعث موفقیت ایران در عملیات بعدی شد و این عملیات توانست این اعتمادبهنفس را به فرماندهان بدهد که عملیات دیگر را که در مناطق جنوب و جبهههای دیگر انجام دهند و در عملیات «ضربت ذوالفقار» بود که 146 نفر از نیروهای دشمن اسیر و بیش از 2 هزار نفر از نیروهای دشمن کشته و زخمی و نزدیک به 46 تانک دشمن منهدم و 21 دستگاه تانک و هزاران سلاح و خودروهای زیادی از دشمن به غنیمت گرفته شد و نهایتاً فرماندهان عراقی که بعد از 30 شبانهروز نبرد که نتوانستند میمک را دوباره از رزمندگان دلاور ایلام بازپسگیری کنند به دستور صدام اعدام میشوند که یکی از فرماندهان این محور «محمدجواد الخفادی» است. پس عملیات 19 دی 59 نبرد میمک از عاشوراییترین عملیاتهایی است که در آن مقطع تاریخی انجام شد و باعث سربلندی و پیروزی نیروهای ما شد و هیمنه دشمن را شکست داد.
قاسمی از مظلومیت میمک در رسانهها انتقاد کرد و گفت: نبرد تنبهتن نیروهای خودی با کماندوهای زبدهی آموزشدیدهی دشمن در میمک اتفاق افتاد و نیروی بسیج عشایر آموزش ندیدهی ما نیروی کماندوی دشمن را منهدم کرد و در طول دفاع مقدس عراق چند نبرد را با هدف گرفتن میمک انجام داد که موفق نشد و اگر میمک در اختیار دشمن قرار میگرفت ما نمیتوانستیم در ایلام زندگی کنیم.
جنگ با زره و ابزار شوخی نیست و کسی تصور نمیکند با دست خالی در مقابل تانک بایستد اما این موضوع در میمک اتفاق افتاد و پیروزی خون بر شمشیر که استراتژی عاشورای حسینی است را در میمک دیدیم. معنویت، عرفان، عشق، عاشورا بر زرهی و مکانیزه واقعاً پیروز شد.
درست است که ارتش عمل کرد، سپاه عمل کرد و پشتیبانی آتش توسط هوانیروز انجام شد اما اگر نیروی پیادهی ما که قسمت اعظم آن را بسیج عشایر تشکیل میداد و اگر نقشآفرینی این عزیزان نبود نمیتوانستیم میمک را نجات دهیم اما ما متأسفانه این حوادث را ثبت و ضبط نکردهایم.
با وجود اینکه کتابهای مختلفی در این زمینه منتشر شده است اما هیچکدام از این کتابها آنگونه که باید حوادث ایلام در دوران دفاع مقدس را که به دل بنشیند چاپ نکردهاند که امیدواریم با همکاری دلسوزان این عرصه این مهم اتفاق بیفتد و این کوتاهیها و بیتوجهیها که تداوم کوتاهیهایی است که در زمان دفاع مقدس در مورد ایلام اتفاق افتاد جبران شود.
۴۸