فهیمه حسنمیری: «روزی روزگاری ایران»، عنوانی است كه یك عكاس ایتالیایی برای انتشار عكسهایی از شهرها و روستاهای مختلف ایران در سايتش انتخاب كرده است. «ماسیمو رومی» كه چند ماه قبل به ایران سفر كرده بود، برخلاف بسیاری از گردشگرانی كه صرفا جذب شهرهای بزرگ و شناختهشده میشوند، در طول سفر یكماههاش به ایران، روستاها را به عنوان سوژه دوربین عكاسیاش انتخاب كرد. او در توضيح عكسهايي كه منتشر كرده نوشته: «تنوع زیستی و ترکیبهای قومی ایران اشکال متنوعی از سکونتگاههای روستایی با ابعاد مختلفی ایجاد کرده است. بیشتر این روستا ها که تصویری از چهره جالب و حیرت انگیز تمدن ایران باستان را نشان میدهد، توسط یونسکو و دیگر زیرمجموعه های سازمان ملل به ثبت رسیدهاند. نقطه مشترک همه ی روستاهایی که از آن بازدید کردم مهربانی انسانها بود. لبخند گرم مردم تنها زبانی بود که میتوانستم آن را درک کنم.»
ماسيمو رومي هم مانند كريستينا پالتن ، دونده سوئدي، از اعتماد به ايرانيها حرف ميزند. او در گفتوگو با خبرآنلاین، از این میگوید كه باز هم دلش میخواهد به ایران سفر كند و ناشناختههای بیشتری از فرهنگ این كشور و مردم مهماننوازش را بشناسد. این گفتوگو را در ادامه بخوانید.
چند سال است به سفر و عكاسی مشغولید؟
سفر و عكاسی دو مسیر از هم جدانشدنی در زندگی من هستند. اوایل، وقتی دانشجو بودم، به عكاسی به عنوان یك تفریح نگاه میكردم اما از سال 2003 شروع به عكاسی با یك دوربین حرفهای كردم و دو سال بعد شغلی كه داشتم را رها كردم تا بتوانم كاملا بر اين حرفه متمركز شوم. حالا یك عكاس مستقل تماموقت هستم كه با كنجكاوی دور دنیا را میگردم تا فرهنگهای مختلف را بشناسم.
سفر با دوربین عكاسی به نقاط كمتر شناخته شده سخت نیست؟
معمولا با دوربینهای كوچك سفر میكنم چون ترجیح میدهم دوربینم زیاد توجه مردم را جلب نكند و همهچیز طبیعی اتفاق بیفتد. مدل عكاسی من اینطور است كه لحظههای معمولی زندگی روزانه مردم مناطق مختلف را ثبت میكنم. برای این كار تمام تلاشم را انجام میدهم كه مزاحمتی برای آنها ایجاد نكنم و به حریم خصوصی آنها كاملا احترام میگذارم. برای من، عكاسی به معنای گرفتن عكسهای تكنیكی عالی نیست، من عكاسی را در انعكاس احساسات و زیباییهایی كه در اطرافم میبینم میدانم. به عقیده من عكاسی، ثبت لحظههای گذرایی است كه هر كدام داستان خودشان را دارند.
براي فهميدن اين داستانها، به چه كشورهایی سفر كردهاید؟
در دو سال گذشته بهطور پیوسته به مناطق مختلفی سفر كردهام؛ قطب جنوب، مغولستان، اتیوپی، هندوستان، ایسلند و ... در یكی از سفرهایم به شخصی برخوردم كه ایران را دیده بود و از جذابیتهای این سفر برایم گفت. او برایم تصاویری را تعریف كرد كه با آنچه در ذهنم درباره این كشور داشتم و تحت تاثیر تبلیغات منفی علیه ایران ایجاد شده بود، تفاوت داشت. این رویارویی انگیزهای شد كه درباره فرهنگ ایران تحقیق بیشتری داشته باشم و اولین سفرم به ایران شكل گرفت.
تا قبل از آن، درباره ایران چه میدانستید؟
اگر بخواهم صادقانه به این سوال پاسخ دهم باید بگویم تمام چیزی كه از ایران میدانستم، كمی اطلاعات تاریخی بود كه در كتابهای درسی خوانده بودم و آنچه درباره فرشهای زیبای ایرانی و انقلاب اسلامی ایران شنیده بودم. درواقع، به جز اين موارد و شنيدن تبليغات منفي درباره اين كشور، چیز خاصی درباره مردم ایران و سبك و سیاق زندگیشان نمیدانستم.
اين سفرتان چقدر طول كشید؟
برنامهام این بود كه 10 روز در ایران بمانم ولی دو بار تاریخ پروازم را عوض كردم و یك ماه در ایران ماندم. سفر در ایران واقعا ساده بود، قیمت هواپیما برای سفرهای داخلی مناسب بود و به همهجا دسترسی وجود داشت، با این حال به نظر من اتوبوسهای ویآیپی راه خیلی خوبی برای گشتن در ایران بود مخصوصا این كه میتوانستی شب را در اتوبوس بگذرانی.
چه شهرها و روستاهایی از ایران را دیدید؟
در این سفر، تهران، اصفهان، شیراز، یزد، كرمان، كاشان، ابیانه، تبریز، كندوان، ارومیه، سنندج، مریوان و روستای اورامانات را دیدم.
كدام منطقه برایتان جذابتر بود؟
هر كدام از این شهرها ویژگیهای جذابی داشت كه مرا متعجب و شگفتزده میكرد با این حال، معماری ایرانی در اصفهان و شیراز بسیار جالب و دیدنی بود. از روستاهای بكر تبریز كه زندگی مردم در آنجا سالهاست تغییری نكرده تا مهماننوازی مثالزدنی مردم استان كردستان همهشان برایم جذاب بود. از بازارهای سنتی یزد، تبریز و كاشان هم نمیتوان حرفی نزد.
از بهترین و بدترین خاطرهای سفر به ايران بگوييد.
هیچ خاطره بدی از سفر به ایران ندارم. از همان شب اول كه در هتلی در تهران اقامت كردم، تصمیم گرفتم برنامه سفر نداشته باشم، منعطف باشم و اجازه بدهم خود روزها مرا به جاهایی كه قرار است بروم ببرند. این شیوه سفر كردن به این منجر شد كه اتفاقات هیجانانگیزی برایم رخ دهد. من عاشق مناطق روستایی ایران شدم، سفر بدون برنامه به این مناطق، باعث شد احساس خوبی از زندگی در سالها پیش با امكانات محدود روستایی را تجربه كنم.
مواجهه با مردم چطور بود؟
قبلا خوانده بودم كه رفتار مردم ایران با توریستها، رتبه بالایی در گردشگری این كشور دارد و بعد از این سفر بود كه فهمیدم چرا. شاید سالها تحریم باعث شده ایران از كشورهای دیگر دور باشد یا شاید این اتفاق خودخواسته بوده و باعث شده توریستها كمتر به این كشور سفر كنند، اما باید بگویم مهماننوازی ایرانیها، مسافران را بسيار تحت تاثیر قرار میدهد. در طول زمانی كه در ایران اقامت داشتم، احساس میكردم میتوانم به همه اعتماد كنم و با كمك مردم محلی توانستم سفر بدون زحمت و مشكلی داشته باشم.
واكنشها نسبت به دوربین عكاسی شما به عنوان يك خارجي چه بود.
من شگفتزده شده بودم كه چقدر در انتخاب لحظات عكاسی از زندگی روزمره مردم آزادی عمل دارم. البته باید بگویم من هم به لحظات خصوصی آنها احترام میگذاشتم و سعی میكردم به عنوان یك فرد خارجی، كاری نكنم كه در تعارض با فرهنگ بومی مردم ایران باشد.
حالا كه این سفر تمام شده، فكر میكنید چه تفاوتی بین ایران و سایر كشورهایی كه دیدهاید وجود دارد؟
ایران از نظر جاذبههای گردشگری تاریخی در رده سوم دنیا قرار گرفته و از سوی یونسكو به عنوان یكی از اولین كشورهایی معرفی شده كه تمدن در آنجا شكل گرفته. من فكر میكنم اهمیت تاریخی ایران، تنوع محیط زیست گیاهی این كشور و تركیب قومی، ایران را به عنوان یك مقصد جذاب گردشگری تبدیل كرده است. اما آنچه این كشور را از سایر جاهایی كه دیدهام متمایز میكند، مهماننوازی و غرور ایرانیها نسبت به كشورشان است. من همچنین از شهرهای مدرن و فرهنگ متفاوت مردم در بعضی شهرهای بزرگ تعجب كردم.
نظرتان درباره موقعیت زنان ایرانی چیست؟
فكر میكنم اگرچه زنان ایرانی بعضی آزادیهای زنان كشورهای غربی را ندارند اما فكر میكنم زنان ایرانی بسیار قوی، تحصیلكرده و مطلع هستند. در تهران من افرادی را میدیدم كه واقعا از كلیشههای جنسیتی دور بودند و زنانی را میدیدم كه بدون این كه قوانین اسلامی را زیر پا بگذارند، كاملا مطابق با مد روز لباس پوشیده بودند. پیش از سفرم به ایران شنیده بودم كه زنان ایرانی از برابری با مردان برخوردار نیستند اما در سفر كوتاهی كه به ایران داشتم اوضاع به آن بدی كه تصور میكردم نبود. اگرچه بیشتر از این نمیتوانم درمورد این موضوع نظر بدهم كه چطور زنان در جامعهای كه به آن مردسالار گفته میشود با مشكلاتشان مواجه میشوند چون تنها یك ماه در ایران بودم.
باز هم دوست دارید ایران را ببینید؟
بله به شدت علاقه دارم به ایران برگردم. این بار میخواهم زمان بیشتری را در تهران سپری كنم تا جنبههای مدرن زندگی در یك كشور مذهبی و تاریخی را بیشتر بشناسم. این اولین سفرم به ایران بود و تنها توانستم اطلاعات كلی از این كشور به دست بیاورم اما مطمئنم فرهنگ ایران زیباییهای بیشتری برای دیدن و به نمایش درآوردن دارد.
47234