طرح چاوزیستی نقدی کردن یارانه‌ها

گروه اقتصاد: محمد خوش‌چهره، کارشناس مسایل اقتصادی که سابقه حضور در نهادهای تصمیم ساز اقتصادی را نیز در پرونده کاری خود دارد، اصلاح نظام پرداخت یارانه در اقتصاد ایران را گریز ناپذیر می داند ولی نسبت به شیوه این اصلاح نقد دارد و اجرای شتاب زده طرح دولت نهم را ناکارآمد می داند.

مدرس اقتصاد دانشگاه تهران می گوید: طرح مشابه آن چه که دولت نهم در دستور کار خود قرار داده، پیشتر از سوی هوگو چاوز در ونزوئلا و پیش از انتخابات ریاست جمهوری این کشور اجرا شد که بر پایه آن به بخشی از فقرای جامعه سهمی از درآمد نفتی این کشور را به طور نقدی دریافت کردند.
وی می افزاید: حال بیم آن می رود که اجرای طرح نقدی کردن یارانه ها هم با انگیزه های سیاسی و با هدف همراه سازی فقرا با جریان سیاسی خاصی در آستانه انتخابات اجرا شود.

خوش‌چهره اجرای کوتاه مدت طرح پرداخت نقدی یارانه ها را در شرایط فعلی ممکن می داند و یادآور می شود: همانطور که پیشتر نیز گفته ام با وجود کاهش درآمد های نفتی کشور دولت قادر خواهد بود با جا به جایی برخی ردیف ها در بودجه همچون بودجه اجرای تبصره 13 قانون بودجه برای دوره ای حدود 6 ماه پرداخت نقدی یارانه ها را انجام دهد.
اما عضو سابق کمیسیون اقتصادی مجلس توزیع بی هدف یارانه ها را به شیوه ای که در طرح دولت نهم بر آن تاکید شده برای اقتصاد ایران مشکل زا می داند و تاکید می کند: این شیوه پرداخت بی هدف یارانه ها که بخش تولید و سرمایه گذاری را هدف قرار نداده در دهک های پایین درآمدی که با شوک درآمدی رو به رو می شوند، انگیزه کار کردن و فرهنگ کار و مشارکت اقتصادی را تضعیف می کند.

خوش‌چهره می افزاید: درست است که اصلاح نظام پرداخت یارانه مورد تفاهم و توافق عموم کارشناسان است ولی دولت نهم نباید این مساله را به معنای همراهی عمومی برای اجرای طرح تدوین شده از سوی خود بداند، چرا که بسیاری از کارشناسان نسبت به شیوه مورد نظر دولت نقدهای جدی دارند.
مدرس اقتصاد دانشگاه تهران تصریح می‌کند: این که برای تدوین طرح دولت مدعی انجام ساعت کار کارشناسی بالاست نمی تواند تضمین کننده خدشه ناپذیر بودن طرح باشد. چرا که برنامه های تدوین شده در نظام های کمونیستی نیز با ساعت کارهای بالا ارایه می شد ولی مهم این است که چه سطح کارشناسی و چه تعداد خبرگانی این ساعت کارها را بر پایه اطلاعات دقیق و مورد نیاز در همه ابعاد متصور طرح انجام داده باشند.
وی می افزاید: متاسفانه دولت نهم کار کارشناسی را به کار یدی اشتباه گرفته است آن چنان که کار 20 ساعته کارشناسان در شبانه روز را معیار مزیت کارهای پ‍‍ژوهشی خود قرار داده و این در حالی است که یک پژوهشگر کارا نباید روزی بیش از 8 ساعت کار کند و فراهم نبودن شرایط رفاه فیزیکی و روانی مانع از کارایی او می شود.