نوشتن در مورد مهریه‌های نامتعارفی که نه تنها باعث خوشبختی زوجین نمی‌شوند بلکه باعث به وجودآمدن شکاف‌های عمیق درزندگی هم می‌شود، دیگرتکراری شده است. از طرف دیگر هرروز اخبار ضد ونقیضی از وضع یاعدم وضع قانون برای معین کردن سقف برای میزان مهریه به گوش می‌رسد. اخباری که اغلب هیچ کدام به طوررسمی ازسوی هیچ مرجعی تایید یا تکذیب نمی‌شوند. اما در این میان چیزی که کماکان درجریان است، تداوم تعیین وثبت مهریه‌های عجیب وغریب والبته پرداخت نشدن اکثراین مهریه‌ها وبه زندان رفتن مردان عاجزاز پرداخت مهرعندالمطالبه است. امری که چندی است حتی صدای اعتراض برخی از فقهارا هم درآورده و نگرانی مراجع را به همراه داشته است. ی
کی از آخرین نگرانی‌ها هم مربوط به آیت‌الله مکارم شیرازی – مرجع تقلید شیعیان- است:«قوانین کنونی مهریه در کشورآبروی اسلام را می‌برد.» آیت‌الله مکارم شیرازی ادامه می‌دهد:«سه قانون خلاف شرع مقدس اسلام در مورد مهریه در کشور اجرا می‌شودو خواستار اصلاح این قوانین توسط قوه قضائیه و مجلس شورای اسلامی هستم.» حال باید دید با مطرح شدن این مواضع، قرار است اتفاق جدیدی در این حوزه بیفتدیا خیر.»
اما قوانین مورد نظر آیت‌الله مکارم شیرازی درخصوص مهریه کدام است؟
آیت‌الله مکارم شیرازی می‌گوید: «راهی شدن جوانان به زندان به دلیل پرداخت نکردن مهریه یکی ازاین قوانین است که باید اصلاح شود.»
این مرجع تقلید شیعیان معتقد است: «اثبات پول نداشتن در پرداخت مهریه لازم نیست؛ نباید اعسار ثابت شود و فرد زندان برود تا ثابت کند که معسر است این خلاف شرع است؛ شما باید ثابت کنید که پول دارد و مهریه نمی‌دهد و اگر ثابت شد با وجود توانایی مهریه را نمی‌پردازد در این صورت باید به زندان برود.»
آیت‌الله مکارم شیرازی تصریح می‌کند: «دومین قانون خلاف شرع این است که اگر ثابت شد کسی معسر است و اعسارش ثابت و مهریه تقسیط شود سکه اول را که پرداخت کرد، زن باید تمکین کند.»
این عالم دینی در ادامه تشریح سومین قانون خلاف شرع مهریه افزود: «برای عقد قصد جدی شرط است بنابراین جوانی که دانشجو است و برای عقدش زیر بار قرض رفته است مطمئنا پولی ندارد که بخواهد مهریه را عندالمطالبه بپردازد و با وجود تعهدی که کرده است قصد جدی برای پرداخت این مهریه از قبل نداشته است بنابراین زندانی کردن این فرد خلاف شرع است.» آیت‌الله مکارم شیرازی پیشنهاد کرد: «برای رفع این مشکل باید سقفی برای مهریه تعیین شود و بیش از آن براساس بخشنامه‌ای در دفاتر ثبت نشود.»
همچنین موسی قربانی عضو کمیسیون قضایی مجلس دراین باره می‌گوید: «براساس قانون جامع خانواده، زندانی که در قانون آمده مربوط به افرادی است که دارایی و پول دارند و این دارایی در دسترس نیست تا حق فرد مقابل داده شود پس باید به زندان رود نه اینکه فردی که توان مالی ندارد را به‌خاطر عدم پرداخت مهریه به زندان بفرستیم.»
این عضو کمیسیون قضایی مجلس ادامه می‌دهد: «باید میان افرادی که بضاعت مالی در پرداخت مهریه ندارند با کسانی که تمکن مالی دارند اما تعمدا از پرداخت مهریه خودداری می‌کنند تفاوت وجود داشته باشد.»
وی ضمن انتقاد از روند رو به رشد محکومیت زندان برای پرونده‌های مرتبط با مهریه تصریح کرد: «زندان نرفتن این افراد حسن‌هایی دارد زیرا این افراد می‌توانند در بیرون از زندان فعالیت اقتصادی داشته باشد تا بدهی خود را پرداخت کند اما زمانی که این فرد به زندان می‌رود سربار جامعه می‌شود و قادرنیست بدهی‌های خود را پرداخت کند.»
دخالت مجلس، آری یاخیر
حال باید دید درمورد دخالت مجلس در امر تعیین سقف برای مهریه، تاچه میزان توافق میان نمایندگان وجوددارد. زیرا با وجوداینکه چندی قبل زمزمه‌هایی درموردتصویب قانون برای تعیین سقف مهریه به گوش می‌رسید، اما ظاهرا برخی از نمایندگان مجلس چندان موافق این امر نبوده ونیستند. به عنوان مثال محمد دهقانی یکی از اعضای کمیسیون اجتماعی مجلس که مخالف دخالت مجلس در امور مهریه است دراین باره به تهران امروز می‌گوید: «برای تعیین مهریه تنها خانواده‌ها هستند که با درنظرگرفتن میزان تمکن مالی داماد می‌توانند تصمیم گیری کنند.» او درمورد دلیل مخالفت‌اش با دخالت مجلس در امر تعیین سقف برای مهریه می‌گوید: «تعیین نرخی ثابت برای مهریه، ازآن جهت کار درستی نیست که با توجه به بالا رفتن نرخ تورم، نرخ مهریه پایین می‌آید ومرد ممکن است به دلیل پایین بودن میزان مهریه، زن را به راحتی رها کند.» دهقانی درادامه می‌افزاید: «تعیین مهریه توسط خود خانواده‌ها این حسن رادارد که آنها از توانایی مالی خانواده مرد اطلاع دارند وهمچنین با در نظرگرفتن سایر ملاک‌ها درست‌ترین انتخاب را انجام می‌دهند.»
ازسوی دیگر برخی از کارشناسان معتقدند تقسیم مهریه به دوبخش متعارف و نامتعارف تبعیض در امر قانونگذاری تلقی می‌شود. همچنین قانون قدرت تغییر عرف را ندارد از این رو امری غیرممکن است. همچنین اعضای جامعه زنان نیز با انتقاد از این شیوه معتقدند که در صورت تصویب چنین طرحی وضعیت زنان بدتر خواهد شد. زیرا مهریه هدیه مرد به زن است و این موضوع مسئله‌ای نیست که کمیسیون حقوقی و قضایی یا فراکسیون زنان در باره آن تصمیم گیری کند.
30145