کرم شاخدار تنباکو (Manduca sexta) رفتاری کاملاً متفاوت و بی‌سابقه مقابل درد دارد. او از درد نمی‌گریزد و نمی‌جنگد، بلکه به‌سادگی بدنش را جمع می‌کند و با درد می‌سازد!

به گزارش خبرآنلاین، اغلب جانوران وقتی درد احساس می‌کنند، واکنشی سریع و غریزی نشان می‌دهند. یا فرار می‌کنند، یا با تقلای شدید از خود دفاع می‌کنند. در این میان کرم تنباکو راهی متفاوت برگزیده است. او به‌جای حرکت یا تقلای شدید، بدنش را در وضعیتی خاص که ژست ابوالهول «sphinx state» نام گرفته (به دلیل شباهت به تندیس ابوالهول در مصر باستان) قرار می‌دهد. 

در این وضعیت، شدت واکنش به درد به شکل قابل‌توجهی کاهش پیدا می‌کند. به بیان ساده‌تر، کرم با یک ژست ساده، آستانه تحملش در برابر درد را بالا می‌برد.

وقتی کرم درد می‌کشد

اگر چیزی داغ را لمس کنید، قبل از اینکه مغز شما حتی درد را ثبت کند، دست خود را عقب می‌کشید. محققان فکر می‌کردند حشرات نیز به همین ترتیب رفتار می‌کنند و مجموعه‌ای از آزمایش‌ها را با ۲۰ کرم شاخ‌دار تنباکو انجام دادند. با این حال، کرم‌ها همه را شگفت‌زده کردند.

آنها به آرامی کرم‌ها را با یک قلم‌مو نوازش کردند، روی سطحی که در آن استراحت می‌کردند ضربه زدند و حتی مواد زیر آنها را حرکت دادند. هر بار، کرم‌ها سر و سینه خود را به سمت پایین جمع می‌کردند و در حالت ابوالهول بی‌حرکت می‌ماندند. 

در تمام این موقعیت‌ها، کرم‌ها با گرفتن «ژست ابوالهول» نه‌تنها تحرکشان کاهش یافت، بلکه واکنش‌های عصبی مرتبط با درد نیز ضعیف‌تر شد. برای اطمینان، پژوهشگران بخشی از دستگاه عصبی مرکزی کرم را بررسی کردند. یافته‌ها نشان داد که این رفتار یک انتخاب فعال و هدفمند است، نه یک واکنش تصادفی یا انعکاسی.

چرا این کشف مهم است؟

تاکنون تصور می‌شد که جانوران ساده مثل حشرات تنها واکنش‌های غریزی و انعکاسی به درد دارند. اما این کشف نشان داد که حتی با مغزی ساده هم می‌توان درد را به شکلی هوشمندانه مدیریت کرد. شناخت چنین مکانیزم‌هایی می‌تواند سرنخ‌هایی تازه برای درک نحوه مهار درد در انسان فراهم کند.

اگر یک کرم می‌تواند با تغییر وضعیت بدنش شدت درد را کاهش دهد، شاید بتوان از این سازوکار برای طراحی روش‌های تازه در مدیریت درد انسانی الهام گرفت. به این ترتیب دیگر داروها تنها راه مقابله با درد نیستند. گاهی وضعیت بدن، سیستم عصبی را طوری بازتنظیم می‌کند که احساس درد کمتر شود.

در کشاورزی، شناخت این رفتار اهمیت زیادی دارد. اگر بتوانیم درک کنیم چه شرایطی باعث بروز چنین حالتی در کرم‌ها می‌شود، شاید بتوان از آن برای کنترل یا مهار آفات بدون استفاده گسترده از سموم شیمیایی بهره گرفت.

منبع: interestingengineering

۵۸۵۸