به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین، علی نجومی در عصرایران نوشت: سال‌های سلطنت محمدشاه قاجار است. حالا دیگر ایران از شکست در جنگ‌های ایران و روس و قراردادهای گلستان و ترکمانچای خسته‌نفس است و هر روز خبر تازه‌ای از پیشرفت‌های علمی و صنعتی دنیای فرنگ به گوش ایرانیان و بخصوص دربار می‌رسد و محمدشاه بالاخره رضایت می‌دهد تا مدارس به شکل نوین در ایران تاسیس شوند. اما مدارسی که در پی این دستور در ایران ساخته می‌شوند عموما متعلق به میسیونرها یا مبلغان مذهبی خارجی است و اولین آن‌ها را که یک مدرسه پسرانه بود یک کشیش آمریکایی به نام «پرکینز» در ارومیه تاسیس کرد و دو سال بعد هم شعبه دخترانه آن را بازگشایی کرد اما دانش‌آموزان این مدرسه اقلیت‌های مذهبی بودند و مدرسه حق ثبت‌نام کردن دانش آموزان مسلمان را نداشت.
در آن مدرسه علاوه بر علوم جدید و تعالیم مذهبی مسیحی، قالی‌بافی و آهنگری هم آموزش داده می‌شد. دومین مدرسه را هم «اوژن بوره» که یک کشیش فرانسوی بود در سال ۱۲۱۶ در تبریز بازگشایی کرد. اما این مدرسه اجازه و امکان این را داشت که از مسلمانان ثبت‌نام کند به طوری که از ۱۴ شاگردی که در سال اول در آن ثبت‌نام کردند ۱۱ نفر مسلمان بودند و علت آن این بود که دروس مذهبی مسیحی از درس‌های مدرسه حذف شده بود و فقط علوم جدید، فلسفه و زبان فرانسه در آن تدریس می‌شد.حتی ناصرالدین‌شاه قاجار هم در دوران ولیعهدی در این مدرسه درس خواند.
در دوره ناصرالدین‌شاه کم‌کم ساخت مدارس توسط خود ایرانیان رونق گرفت و «دارالفنون»، «رشدیه» و «شوکتیه» از آن جمله‌اند. همچنین کالج مشهور آمریکایی‌ها که بعدها نامش به البرز تغییر کرد در همین دوران ساخته شد.
اما موضوع یادداشت ما امروز مدرسه دخترانه «ژاندارک» است که در سال ۱۲۷۲ خورشیدی توسط دختران تارک دنیا و راهبان فرانسوی و با نام سن ژوزف تاسیس شد. این مدرسه در زمین‌های «نصرالله خان مشیرالدوله» اولین صدراعظم دوران مشروطه ساخته شده بود و بعدها در دوران رضاخان توسط «نیکلای مارکوف» معمار شهیر روسی ساختمان جدیدی برای مدرسه در همان زمین و در کنار کلیسای ژاندارک ساخته شد و نامش به ژاندارک تغییر کرد. مارکف روحیه معماری ایرانی را در این بنا به رخ کشیده است و نمای آن تلفیق هنرمندانه آجر و گچ است. استفاده از قوس‌های ایرانی، کاشی‌کاری‌ها در بالای قاب بازشوها و قطاربندی به صورت نواری در رخ‌بام بنا این نوع معماری را به‌خوبی نشان می‌دهد.
فهرست دروس
مدرسه شامل دوره ابتدایی و دوره متوسطه بود. دانش‌آموزان آشوری، ارمنی و مسلمان در کلاس‌های واحد باهم تحصیل می‌کردند. در برخی کلاس ارمنی‌ها فارسی تدریس نمی‌شد هرچند که از سال ۱۳۰۴ بنا به بخشنامه وزارت معارف درس فارسی را به فهرست دروس متفرقه اضافه کرد. معلمان مدرسه اغلب از فارغ‌التحصیلان همین مدرسه بودند. معلمان کلاس‌های فارسی ایرانی و معلمان کلاس‌های فرانسه از «دختران تارک دنیا» یا همان راهبه مسیحی کاتولیک از فرقه سن ونسان دوپل بودند. این مدرسه از وزارت معارف نیز ماهیانه بودجه‌ای دریافت می‌کرد که در سال ۱۳۰۴ هجری شمسی ۱۰۰ تومان بوده است. همه شاگردان، نیمه وقت برنامه کامل آموزش و پرورش ایران را دنبال می‌کردند و نیمه وقت برنامه کامل آموزش و پرورش فرانسه را. بخش فارسی تا کلاس چهارم نظری و اخذ دیپلم متوسطه ادامه داشت، اما برای بخش فرانسوی تنها تا تصدیق کلاس نهم مدرک داده می‌شد و پس از آن دو سال مدرک زبان فرانسه سوربن ۱ و ۲ اخذ می‌شد.
برنامه درسی مدرسه در دوره ابتدایی شامل حساب، دیکته، پاک‌نویسی، خیاطی، تاریخ، جغرافیا، معرفه‌الاشیا، ادبیات و فوائدالادب می‌شد. همچنین برنامه درسی دوره متوسطه از دروس ریاضیات (جبر و هندسه)، علوم (شیمی، فیزیک و تاریخ طبیعی) تاریخ (تاریخ عمومی و تاریخ شعرا)، فارسی (دستور و کلیله و دمنه)، حفظ‌الصحه خیاطی و تدبیر منزل تشکیل می‌شد.
فارغ‌التحصیلان مشهور
بانوان مشهوری مانند ملکه ملک‌زاده (باستان‌شناس و سکه‌شناس)، فخرعظمی ارغون (روزنامه‌نگار و شاعر/ مادر سیمین بهبهانی)، خواهرِ لوریس چکنواریان که در صنایع شیمی صاحب‌نام است، آذرنوش صدرسالک (موسیقی‌دان و نوازنده چنگ/ همسر مجید انتظامی)، فرح دیبا، رویا نونهالی ، لیلی رشیدی، لیلا حاتمی و... در آن درس خوانده‌اند.
یکی از یادگاری‌های کوچه ژاندارک که به ارزش معنوی این محله ومدرسه می‌افزاید، وجود یکی از قدیمی‌ترین فروشگاه‌های لوازم تحریر و لوازم نقاشی تهران بوده، این مغازه در خیابان منوچهری، مجاور کوچه ژاندارک قرار داشت که تا سال گذشته هم توسط صاحبان قدیمی آن دایر بود، اما چند ماه پیش این مغازه فروخته شد و در حال حاضر خالی است.
سرنوشت مدرسه
پس از پیروزی انقلاب اسلامی در سال ۱۳۵۷ ساختمان مدرسه به تملک وزارت آموزش و پرورش درآمد و تبدیل به راهنمایی دخترانه «سمیه» شد ولی در سال‌های اخیر تبدیل به یک دبیرستان پسرانه شده است. در حالی که کلیسای مجاور مدرسه معروف به «کلیسای ژاندارک» همچنان به عنوان کلیسا به عملکرد خود ادامه می‌دهد.
۲۵۹