به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین، مظفرالدین‌شاه قاجار سفر نخست خود به فرنگ را در ماه آخر سال ۱۳۱۷ ه ق. آغاز کرد. او شرح همه روزهای این سفر را به صورت روزنوشت به نگارش درآورده است. در ادامه روزنوشت روز جمعه بیست‌وپنجم جمادی‌الاول ۱۳۱۸ (سی‌ام شهریور ۱۲۷۹) او را می‌خوانیم، (این متن از سفرنامه نخست مظفرالدین‌شاه به فرنگ است):
امروز در وینه [وین] توقف است، قدری کسل و خسته راه‌آهن دیروز بودم. از خواب که برخاستم وزیرهمایون را خواسته قدری روزنامه [روزنوشت] سفر را فرمودیم نوشت. بعد وکیل‌الدوله به حضور آمد قدری نوشتجات و تلگرافات به طهران و غیره فرمودیم تحریر کرد. بعد سفرای خارجه مقیم دربار اطریش به حضور آمدند. هرچه سفرای کبار بودند در تالار مخصوص جداگانه پذیرفته شدند و وزرای مختار در سالون بزرگ حاضر شده بودند. بعد از ملاقات سفرای کبار به آن‌جا رفته با هریک از وزرای مختار هم دست داده احوال‌پرسی کردیم.
پس از آن، ناهار خورده باز وزیرهمایون را خواسته قدری روزنامه سفر را فرمودیم نوشت. ساعتی هم استراحت کرده از خواب برخاستیم نماز خوانده چون ساعت پنج بعدازظهر باید شام رسمی با اعلیحضرت امپراطور و خانواده سلطنت اطریش صرف شود، نیم ساعت به وقت مانده لباس رسمی پوشیده حاضر شدیم. اعلیحضرت امپراطور آمدند و به اتفاق خودشان ما را به سر شام بردند. در سالون جلوی اطاق شام نواب ولیعهد و آرشیدوک‌ها و آرشیدوشس‌ها خانواده سلطنتی تماما با وزرای ما و رجال دولت اطریش حاضر بودند. بعد وارد تالار شام شدیم و صرف شام شد. در میانه شام اعلیحضرت امپراطور تستی به سلامتی ما کرده و نطقی مبنی بر اظهار مودت و اتحاد دولتین و خوش‌وقتی از ورود ما به پایتخت خودشان نمودند ما هم بعد از قدری فاصله جوابی همان‌طور مبنی بر خصوصیت و یک‌جهتی و امتنان از پذیرایی ورود خودمان نموده جام شربتی به سلامتی اعلیحضرت امپراطور خوردیم و الحق مجلس شام بسیار عالی مزین باشکوهی بود. بعد از شام با اعلیحضرت امپراطور و خانواده محترم امپراطوری وداع کرده به منزل آمدیم.
منبع: مظفرالدین‌شاه قاجار، «سفرنامه فرنگستان، سفر اول»، تهران: شرق، چاپ دوم، ۱۳۶۳، ص ۲۰۵.
۲۵۹