به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین از سنندج، شیرین هدایت کردستانی در تشریح وضعیت چاقی و راهکارهای پیشگیری از آن، اظهار کرد: چاقی به انباشته شدن و ذخیره بیش از حد چربی در بدن اطلاق می‌شود و یک بیماری مزمن و عودکننده است.
وی بی‌تحرکی، تغییر الگوی غذایی شامل مصرف فزاینده غذاهای آماده، پرچرب، شیرینی‌جات، تنقلات و نوشابه‌ها و همچنین استرس‌های محیط زندگی را از عوامل اصلی بروز چاقی و اضافه وزن در انسان امروزی برشمرد.
آمار نگران‌کننده چاقی در کردستان
مدیر بهبود تغذیه جامعه دانشگاه علوم پزشکی کردستان با ارائه آمارهای ملی و استانی، نسبت به افزایش شیوع چاقی هشدار داد و گفت: بر اساس بررسی‌های انجام شده توسط WHO، پیش‌بینی می‌شود تعداد بزرگسالان دارای اضافه وزن و چاقی در دنیا از سال ۲۰۱۰ تا ۲۰۳۵ دو برابر شود و کشورهای با درآمد پایین و متوسط بیشترین افزایش را تجربه خواهند کرد.
وی افزود: در کشور ما، شاخص اضافه وزن و چاقی در افراد بزرگسال (بالای ۱۸ سال) در سال ۱۴۰۳ حدود ۵۲ درصد بوده است؛ این در حالی است که این شاخص در استان کردستان ۶۱.۱ درصد گزارش شده که نشان‌دهنده افزایش شیوع چاقی و اضافه وزن در استان نسبت به میزان کشوری است.
هدایت کردستانی با اشاره به خطرات چاقی شکمی، تصریح کرد: درصد شیوع میانسالان با چاقی شکمی در کشور در سال ۱۴۰۳، ۴۴ درصد است، اما متأسفانه این شاخص در استان کردستان به ۵۴ درصد رسیده است که می‌تواند زنگ خطری جدی برای شیوع بیماری‌های غیرواگیر در استان محسوب شود.
معیار تشخیص و عوارض جدی چاقی
این مقام مسئول، ساده‌ترین روش تشخیص چاقی را استفاده از نمایه توده بدن (BMI) دانست که از تقسیم وزن بدن (به کیلوگرم) بر مجذور قد (به متر) به دست می‌آید که با مقایسه عدد بدست آمده با رنج‌های جدول BMI میتوان به وضعیت وزنی پی برد.
وی در خصوص عوارض چاقی تأکید کرد: چاقی خطر ابتلا به بسیاری از بیماری‌ها از جمله دیابت، انواع سرطان‌ها و بیماری‌های قلبی را به شدت افزایش می‌دهد و پیامدهای جسمانی متعددی ایجاد می‌کند که مهم‌ترین آنها شامل افزایش فشارخون، چربی‌های خون و بیماری‌های قلبی، التهاب مفاصل و افزایش فشار بر کمر و مهره‌ها، بیماری‌های تنفسی و ریوی، نازایی و بیماری‌های تخمدان در زنان و غیرطبیعی بودن هورمون‌های جنسی، بالا رفتن آنزیم‌های کبدی همراه با کبد چرب و سیروز کبدی و افزایش بروز برخی سرطان‌ها مانند سرطان سینه، رحم، روده بزرگ و سنگ کیسه صفرا است.
هدایت کردستانی استفاده از غذاهای کم‌کالری با محتوای مواد مغذی بالا نظیر گوشت‌های فاقد چربی، حبوبات پخته شده و غذاهای آب‌پز یا بخارپز را توصیه کرد.
وی همچنین بر لزوم پرهیز از غذاهای فرآوری شده و تصفیه شده (مانند سوسیس، کالباس، نوشابه‌های گازدار و آبمیوههای صنعتی) و جایگزین کردن غذاهای سرخ‌کردنی با غذاهای آب‌پز یا بخارپز تأکید کرد.
وی از مردم خواست زمانی که گرسنه هستند اقدام به خرید غذا نکنند، با یک فهرست مشخص خرید کنند، برچسب‌های غذایی را بخوانند و کمتر مواد پرکالری خریداری نمایند و میان وعده‌های سالم مانند میوه‌ها، سبزی‌ها و لبنیات کم‌چرب را در دسترس داشته باشند.
آداب صحیح غذا خوردن و فعالیت بدنی
این متخصص تغذیه، آهسته خوردن و خوب جویدن غذا، مصرف منظم وعده‌های غذایی در ساعات مشخص و پرهیز جدی از پرخوری و ریزه‌خواری را ضروری دانست.
وی همچنین توصیه کرد: افراد در حالت‌های اضطراب و استرس غذا نخورند و از غذا خوردن همزمان با کارهایی مانند مطالعه یا تماشای تلویزیون اجتناب کنند.
هدایت کردستانی در بخش دیگری از صحبت‌های خود به اهمیت فعالیت بدنی اشاره کرد و گفت: فعالیت بدنی باعث افزایش سوخت و ساز بدن شده و شانس حفظ وزن مطلوب را بالا می‌برد. وی توصیه کرد: افراد بیشتر پیاده‌روی کنند، به جای آسانسور از پله استفاده نمایند و یک برنامه ورزشی منظم شامل ورزش‌های هوازی و قدرتی را در برنامه هفتگی خود بگنجانند.
۱۰ توصیه طلایی جهت پیشگیری از اضافه وزن و چاقی
مدیر بهبود تغذیه جامعه معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی کردستان ۱۰ نکته کلیدی را برای پیشگیری از چاقی برشمرد و یادآور شد: مصرف انواع غذاهای آماده و پرکالری (فست فودها) را کاهش و مصرف انواع سبزی‌ها و میوه‌ها را افزایش دهیم، آهسته غذا بخوریم، وعده‌های غذایی را در ساعات معینی از روز و به‌طور منظم مصرف نماییم، روزانه بیش از ۲ ساعت از کامپیوتر یا تلویزیون استفاده نکنیم، از انواع شیر و لبنیات کم‌چرب استفاده کنیم، از مصرف انواع نوشابه‌های گازدار، آبمیوههای صنعتی و تنقلات کم‌ارزش اجتناب کنیم، برای پیشگیری از اضافه وزن و چاقی روزانه حداقل یک ساعت فعالیت بدنی داشته باشیم، از مصرف روغن جامد خودداری و مصرف دیگر روغن‌ها را کاهش دهیم، برای کاهش وزن از رژیم‌های خودسرانه بپرهیزیم و برای پیشگیری از چاقی هیچ یک از وعده‌های غذایی را حذف نکنیم، بلکه هر وعده را به‌موقع اما به میزان کافی مصرف کنیم.