محمود حاجزمان: آب خیلی خوب بلد است خودش را پنهان کند. مولکولهای آن میتوانند پیوندهای ضعیفی با بسیاری از مواد ایجاد کنند، که به آنها امکان میدهد تا درون ساختارهای بلوری خود پنهان شوند. هیچ اثری از حضور آب وجود ندارد: نه رطوبتی، نه نرمی، و نه هیچ چیزی؛ تا اینکه چیزی باعث میشود این پیوند خودش را رها کند.
به گزارش پاپساینس، تعداد کمی از صخرهها و مواد معدنی حاوی آب هستند، اما شما نمیتوانید این موضوع را با نگاه کردن به آنها دریابید. برای مثال، سنگ فیروزه از سولفات آلومینیوم و مس ساخته شده است. به طرز قابل توجهی، به ازاء هر اتم مس در سنگ فیروزه، چهار مولکول آب حضور دارد. اگر فیروزه را به اندازه کافی گرم کنید، این آب خارج شده و باعث بیرنگ شدن سنگ میشود.
تفاوت میان آبی که صرفا به درون یک ماده مانند لباس رسوخ میکند و آبی که با پیوندهای شیمیایی درون آن قرار دارد، در این مساله است که مولکولهای ماده تا چه حد از یکدیگر جدا هستند. در مقیاس اتمی، یک لباس مرطوب حاوی بستههایی از میلیاردها مولکول آب است که توسط تارهای لباس در جای خود نگاه داشته میشوند. اما در سنگ فیروزه، این مولکولها به طور مساوی اطراف واحدهای فسفات پراکنده شدهاند و به صورت جداگانه با اتمهای مس یا آلومینیوم پیوند دارند.
تئودور گری، خبرنگار سایت پاپساینس است که به انجام آزمایشهای عجیب شهرت دارد. اگر یادتان باشد، وی همان کسی است که سال 2010 / 1389 تنها برای سرگرم کردن خوانندگان خود، دستش را درون نیتروژن مایع فرو برد؛ ولی به این اکتفا نکرد و سال گذشته نیز با انجام عکس این آزمایش، انگشتش را درون سرب مذاب فرو کرد!
در جدیدترین ماجراجویی خود، گری به سراغ یک کنجکاوی آشپزخانهای رفته است که شاید پدیدهای که در بالا به آن اشاره شد بتواند آن را توضیح دهد: چیپس میگو که با نام اندونزیایی خود یعنی کروپاک (Krupuk) نیز شناخته میشود. این میان وعده کار خود را به صورت جامد آغاز میکند: قرصهای خشکی که از آرد برنج یا نشاسته ساخته شده است که شکل، حس و مزهای شبیه پلاستیک خشک دارد. اما ادامه ماجرا خیلی جالب توجه میشود!
وقتیکه این قرصهای سفت به درون روغن داغ انداخته میشوند، تا 10 برابر اندازه خود پف میکنند. احتمالا به این دلیل که گرما آب پنهان درون مولکولهای چیپس را آزاد و ناگهان آن را به بخار تبدیل میکند. مهم این است در هر شکلی که باشد، آب آنجا منتظر است تا این نشاستههای خشک را به یک خوردنی خوشمزه چرب غیرسالم تبدیل کند.
ویدئوی زیر مراحل آزمایش اخیر گری را نشان میدهد. فقط به یاد داشته باشید که روغن داغ میتواند باعث سوختن شما شود و به راحتی نیز آتش میگیرد. پس سعی نکنید مشابه این کار را در خانه امتحان کنید!
53275