زینب کاظم‌خواه: در سی‌امین جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران 25 هزار 498 اثر در سال 90 منتشر شده، بررسی شد.
در مرحله اول این آثار توسط سه داور ارزیابی شد که از میان آثار 197 اثر به مرحله بعد راه یافت و بعد از بررسی 26 اثر به مرحله پایانی رفت که از میان آن‌ها چهار اثر برگزیده و 22 اثر شایسته تقدیر شدند.
همچنین در بخش بیستمین جایزه کتاب سال دو هزار اثر مورد ارزیابی قرار گرفت که در نهایت آثاری از کشورهای لبنان، پاکستان، مصر، تاجیکستان و ایتالیا برگزیده اعلام شدند و هر کدام 50 سکه با خود به خانه بردند.
محمود احمدی‌نژاد رییس جمهور به این مراسم آمده بود تا جایزه‌های برگزیدگان دومین جایزه گران حوزه کتاب بعد از جایزه جلال آل احمد را اهدا کند.
رئیس جمهور که به همراه محمد حسینی وزیر ارشاد، علی اسماعیلی معاون فرهنگی وزیر ارشاد و مجید حمیدزاده دبیر جایزه به روی سن حاضر شده بود، بعد از اهدای جوایز 50 سکه برگزیدگان جایزه کتاب سال و جایزه جهانی کتاب سال، از وزیر ارشاد قرآن نفیسی را به پاس توجه ویژه او به این جایزه دریافت کرد و بعد در سخنانی به لزوم تجلیل از علم و عالم اشاره کرد و تجلیل از این‌ها را تکریم از حقیقت انسان دانست.
او گفت:«انسان بالاترین موجود هستی است، مهم‌ترین موضوع هستی است و همه حقایق و ارزش‌ها و آرزوها و سوالات و پیشرفت‌ها و کمال و تعالی در رابطه با انسان معنا و مفهوم می‌یابد. اگر انسان را از دایره هستی برداریم همه موضوعاتی که برشمردم بی‌معنی است.»
رئیس جمهور همچنین اشاره کرد که ظرفیت‌های وجودی انسان بی‌نهایت است و از میان دو وجه مادی و انسانی که برخوردار هستیم وجه مادی نمی‌تواند لایتناهی باشد.
او ادامه داد: «بعد اندیشه، تفکر و تعقل و علم آموزی انسان نامحدود است و حدی ندارد. کمال انسان وعروج و تعالی، قدرت و حکمت او حدی ندارد، به تعبیر دیگر علومی که به معرفت‌های انسانی برمی‌گردند محدودیتی ندارند.»
احمدی‌نژاد وجهی که به انسان جاودانگی می‌بخشد را علم و معرفت و اندیشه ذکر کرد و تاکید کرد:«اگر بخواهیم هویت یک نفر را تعریف کنیم هویت حقیقی‌اش به علم و اندیشه بازمی‌گردد و همین است که انسان را تا امروز نگه داشته است.انسان منهای تعقل و اندیشه فرقی با سایر موجودات ندارد.»
او یکی از بهترین راه‌های انتقال دانش را کتاب دانست و تصریح کرد: «دانشی که ثبت نشود از گزند حوادث مصون نخواهد بود. از دیر باز کتاب ظرف خوبی برای حمل اندیشه و معرفت بوده است.البته امروز ظرف‌ها و وسایل جدیدی در اختیار بشر هست؛ فضای مجازی ظرف جدیدی است که یک حوزه ارتباطی بی‌نهایت است که مقابل انسان قرار دارد، اما کتاب و کتابت همچنان جایگاه خود را حفظ کرده است.»
در این مراسم وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی دولت احمدی‌نژاد را دولتی دانست که بیشترین کتاب‌ها بعد از پیروزی انقلاب در آن چاپ شده است و به رقم 415 هزار عنوان کتاب چاپ شده از سال 84 تا 90 اشاره کرد.
احمدی‌نژاد در این خصوص گفت: «وزیر ارشاد عدد و رقمی ذکر کردند. اتفاقا این هفت یا هشت سال ارتباط مجازی خیلی زیاد شده است، ولی علیرغم همه این امکانات می‌بینیم که تعداد کتاب‌های منتشر شده چند برابر است و این نشان می‌دهد که هر قدر جامعه پیشرفته‌تر شد، نیازمند به کتابت بیشتری است.»
او تاکید کرد که در مسیر علم ما هنوز در پله‌های اول هستیم و ادامه داد:«در علم مادی هم می‌توانیم به جایی برسیم که همه عالم هستی درلحظه در اختیار انسان باشد. اگر سرعت انسان به حد نور برسد چه اتفاقی می‌افتد؟ کجا خواهد ایستاد؟ جهان مادی در نسبت با او کجا خواهد بود و اگر از حد نور عبور کند چه اتفاقی می‌افتد؟ در بعد معنوی هم ما هنوز در ابتدای راهیم.»
رییس قوه مجریه در ادامه یادآور شد: «نوع ما آدم‌ها مشغول سیر در صفات الهی، متجلی کردن صفات هستیم. ما داریم سیر می‌کنیم؛ هر کس به یک نسبت و هر کس در یک مرتبه‌ای و این سیر بی‌نهایت است. در دنیا چه خبر است؟ هفت میلیارد جمعیت جهان شاید سالی 120 میلیون به دنیا می‌آیند و بیست یا سی میلیون می‌میرند. هی دنیا می‌آیندو هی می‌میرند؛ فرصت نمی‌یابند خودشان را بشناسند و عظمت‌های هستی را بشناسند، زیرا ما در ابتدای راهیم. آن‌قدر باید اندیشید و نوشت تا عبور کرد. هنوز چقدر آدم هست که از مرز حیوانیت عبور نکرده است؟ آن‌که بمب شیمیایی می‌سازد برای کشتن آدم‌ها به بدترین شکل معلوم است که از مرز حیوانیت عبور نکرده است.»
او ادامه داد: «هنوز خیلی کار داریم، همه علما و هنرمندان و اهل علم که به حقیقت انسان می‌اندیشند باید دست به دست هم دهند و کار علمی و معرفتی کنند و منتشر کنند. قله در انتظار است؛ خدا هم منتظر است که انسان خودش را بالا بکشد تا به قله‌های کمال انسانی برسد.»
احمدی‌نژاد تاکید کرد: «همه باید از هم حمایت کنیم، حریم علم را پاس داریم به امید این‌که همه انسان‌ها در یک فضای علمی معطر سطح بالا زندگی کنند. اگر فضای جامعه عقلانی و علمی و باورمند به حقیقت انسان شود، آن‌وقت هر روز، روز نویی است و این ار علم و معرفت و علما است. علم اکسیری است که تمام زنگارها را از وجود انسان پاک می‌کند.»
سیدمحمد حسینی وزیر ارشاد در این مراسم به ارایه آمار کتاب‌های منتشر شده در دولت احمدی‌نژاد پرداخت و گفت: «از سال 84 تاکنون به امر کتاب و کتابخوانی توجه ویژه‌ای وجود داشته است. تا پایان سال 90 756 هزار عنوان کتاب در کشور منتشر شده است. از این تعداد 415 هزار عنوان متعلق به سال 84 تا کنون است؛ به طور دقیق‌تر تا قبل از آن 340 هزار عنوان کتاب منتشر شده بود.»
او در این مراسم گزارش جایزه کتاب سال و جایزه جهانی را که دبیر جایزه ابتدای مراسم تشریح کرده بود و رییس جمهور حضور نداشت، دوباره توضیح داد.
وزیر ارشاد در پایان گفت: «این جایزه می‌تواند رقابت خوبی ایجاد کند، گرچه از نظر مادی نمی‌توانیم حق مطلب را ادا کنیم و پاداش واقعی را خدا خواهد داد.»
حسینی همچنین از حسن حبیبی که به تازگی درگذشت یاد کرد و یاد او را گرامی داشت.
در این مراسم مجید حمیدزاده دبیر جایزه کتاب سال به ارایه آمار و گزارش جایزه پرداخت.
جایزه کتاب سال هر سال بعد از بررسی کتاب‌های منتشر شده سال قبل‌ترش آثاری را به عنوان شایسته تقدیر و آثاری را برگزیده اعلام می‌کند. برگزیدگان کسانی هستند که کتاب‌شان در داوری امتیاز 90 تا 100 را به دست آورده است که 50 سکه به او تعلق می‌گیرد، اما اثر شایسته تقدیر اثری است که امتیاز 80 تا90 را کسب کرده که 15 سکه به او داده می‌شود.
به گفته حمیدزاده هیات علمی در ابتدای دوره تعین می‌شود و بعد از تایید اعضای هیات علمی نتایج اعلام می‌شود.
در کتاب سال یک بخش ویژه وجود دارد که به حوزه‌های ترجمه‌های قرآن اختصاص دارد که امسال تفاسیر قرآن بعد از انقلاب هم قرار شد که مورد ارزیابی قرار گیرد که از میان 45 تفسیر که داوری شد 26 اثر به مرحله بعدی راه یافت و 18 اثر به مرحله پایانی که در نهایت 4 اثر انتخاب شد.
علی اسماعیلی معاونت فرهنگی ارشاد نیز در این مراسم متنی را خواند که درباره اهمیت هنر بود.
او اشاره کرد: «کتاب میراثی ماندگار و پدیده‌ای روشنگر در پهنه زندگی بشر است و نویسندگی یکی از هنرهای فاخر است که با برخورداری از هنر پرواز اندیشه و ارتباط با جان مخاطبان اثر خلق می‌کند.»
معاون فرهنگی ارشاد ادامه داد: «آثار ارزشمند نویسنده خوب در زمره گنجینه‌هایی است که همگان را از برکت خویس بهره‌مند می‌سازد. گزینش کتاب سال و جایزه جهانی یکی از پدیده‌های ارزشمندی است که در جهت به یادسپاری ارزش و اهمیت کتاب و کتابخوانی است.»
او در پایان گفت: «وزارت ارشاد در راستای وظایف ذاتی خود تجلیل از از این عزیزان را از وظایف خود می‌داند و آن‌را در سرلوحه خود قرار داده است.»
علی الموسوی از لبنان که یکی از برگزیدگان جایزه جهانی کتاب سال بود نیز در این مراسم به زبان فارسی سخنرانی کرد و گفت که از سال 72 برای تحصیل علوم دینی به ایران آمده و به قم رفته و به سفارش پدرش زبان فارسی را فراگرفته است.
کامبیر حاج قاسمی نیز یکی از برگزیدگان جایزه کتاب سال در این مراسم سخن گفت و به خیال‌انگیز بودن معماری گذشته اشاره کرد و حیات‌های بزرگ و حوض‌های وسط و آجرهای آب‌زده که امروز دیگر اثر از آن‌ها نمانده است.
در این دوره جایزه کتاب سال تنها چهار کتاب به همراه چهار کتاب در بخش ویژه (تفاسیر قرآن کریم) برگزیده شدند. در حوزه ادبیات تنها یک مجموعه شعر شایسته تقدیر معرفی شد.
آثار برگزیده جایزه کتاب سال که از سوی دبیرخانه این جایزه معرفی شده‌اند، در گروه‌های مختلف عبارت‌اند از:
دین
الف. در شاخه کلیات اسلام
جرعه‌ای از دریا/ تألیف آیت‌الله سیدموسی شبیری زنجانی از انتشارات مؤسسه کتابشناسی شیعه.
زبان
الف. در شاخه زبان‌های باستانی
واژه و معنای آن از فارسی میانه تا فارسی/ تألیف کتایون مزداپور از انتشارات پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
علوم کاربردی
الف. در شاخه علوم پزشکی
سکته مغزی (اصول تشخیص، پیشگیری و درمان)/ تألیف محمودرضا آذرپژوه از انتشارات دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی مشهد.
هنر
الف. در شاخه معماری
خشت و خیال: شرح معماری اسلامی ایران/ تألیف کامبیز نوایی، کامبیز حاج‌قاسمی از انتشارات دانشگاه شهید بهشتی و انتشارات سروش
بخش ویژه: تفاسیر قرآن کریم
حوزه تألیف دو اثر به طور مشترک:
تفسیر نمونه/ تألیف آیت‌الله ناصر مکارم شیرازی و همکاران از انتشارات دارالکتب الاسلامیه.
تفسیر الفرقان فی تفسیر القرآن»/ تألیف زندهیاد آیت‌الله محمد صادقی تهرانی از انتشارات فرهنگی اسلامی.
حوزه تحقیق دو اثر برگزیده به طور مشترک:
تفسیر ابوالفتوح رازی/ تصحیح محمدجعفر یاحقی و محمدمهدی ناصح از انتشارات آستان قدس رضوی.
تفسیر جوامع الجامع/ تصحیح زندهیاد ابوالقاسم گرجی، از انتشرات دانشگاه تهران.
همچنین بر اساس این گزارش، اسامی پدیدآورندگان آثار شایسته تقدیر عبارت است از:
کلیات
بخش کلیات:
کاغذ در زندگی و فرهنگ ایرانی/ تألیف زندهیاد ایرج افشار از انتشارات مرکز پژوهشی میراث مکتوب.
فلسفه و روان‌شناسی
بخش فلسفه غرب
نظریه تفسیر متن/ تالیف حجت‌الاسلام احمد واعظی از انتشارات پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
تاریخ فلسفه (قرن هفدهم و قرن هجدهم)/ تألیف امیل بریه؛ ترجمه اسماعیل سعادت از انتشارات هرمس.
دین
علوم قرآنی
پژوهشی در محکم و متشابه/ تألیف حجت‌الاسلام محمد اسعدی و حجت‌الاسلام سیدمحمود طیب حسینی از انتشارات پژوهشگاه حوزه و دانشگاه و سمت.
علوم روایی
اصول کافی/ تألیف ثقۀ‌الاسلام کلینی؛ تحقیق، ترجمه و تصحیح حسین استادولی از انتشارات دارالثقلین.
فقه و اصول
اخباریگری (تاریخ و عقاید)/ تألیف حجت‌الاسلام ابراهیم بهشتی از انتشارات دانشگاه ادیان مذاهب و مؤسسه علمی و فرهنگی دارالحدیث.
کلام
عصمت امام در تاریخ تفکر امامیه تا پایان قرن پنجم هجری/ تألیف حجت‌الاسلام محمدحسین فاریاب از انتشارات مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره)
علوم اجتماعی
اندیشه سیاسی امام خمینی (ره) سیاست به مثابه صراط/ تألیف ابراهیم برزگر از انتشارات سمت.
علوم کاربردی
پزشکی
کفایه‌ی الطب/ تألیف حبیش التفلیسی، مقدمه، تصحیح و تحشیه زهرا پارساپور از انتشارات پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
دامپزشکی
بیماری آنفلوانزای طیور/ تألیف مهدی وصفی‌مرندی از انتشارات دانشگاه تهران.
مهندسی شیمی
عملیات تقطیر/ تألیف هنری کیستر، ترجمه انوش لطفی از انتشارات پژوهشگاه صنعت نفت.
کشاورزی
شیمی و فناوری گوشت و فرآورده‌های گوشتی/ تألیف نفیسه سلطانی‌زاده، مهدی کدیور از انتشارات دانشگاه صنعتی اصفهان.
هنر
معماری
تاریخ معماری غرب/ تألیف دیوید وتکین، ترجمه محمدتقی فرامرزی از انتشارات کاوش‌پرداز.
هنرهای تجسمی
زیبایی‌شناسی خط در مسجد جامع اصفهان/ تألیف محمدحسین حلیمی از انتشارات قدیانی.
هنرهای نمایشی
هنر نقالی در ایران/ تألیف سهیلا نجم از انتشارات آثار هنری متن.
ادبیات
شعر
قبله مایل به تو/ سروده‌ی حمیدرضا برقعی از انتشارات فصل پنجم.
حوزه تاریخ و جغرافیا
محیط زیست
حیات هامون/ تألیف شایان شا‌محمدی و سعیده ملکی از انتشارات سازمان انتشارات جهاد دانشگاهی.
کودک و نوجوان
گردان قاطرچی‌ها/ تألیف داوود امیریان از انتشارات کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان.
آثار برگزیده بیستمین جایزه جهانی کتاب سال جمهوری اسلامی ایران نیز سه روز قبل از برگزاری آئین اختتامیه این جایزه معرفی شدند.
فهرست آثار برگزیده این دوره به شرح زیر است:
مطالعات اسلامی - رشته فلسفه (اقتصاد و مالیه اسلامی؛ یک تحقیق معرفت شناختی / مسعود العالم چودری / انتشارات امرالد).
مطالعات اسلامی - رشته اقتصاد (نمادشناسی هنر اسلامی و مسیحی / سارا کوهن / انتشارات بریل).
مطالعات اسلامی - رشته نمادشناسی هنر (شاهکارهایی از بخش هنر اسلامی در موزه هنر متروپولیتن نیویورک / شیلا کنبی، مریم اختیار و.../ موزه هنر متروپولیتن).
مطالعات اسلامی - رشته هنر (آثار شیشه‌گری اسلامی در موزه شیشه کورنینگ / دیوید وایت هاوس / هدسان هیلز).
مطالعات اسلامی - رشته هنرهای دستی («اسلام، تجلیات مذهبی» با رویکرد هنری (تجلیات در اسلام) / سعاد ایده / پاریس، انتشارات مرکز ملی پژوهش‌های علمی).
مطالعات اسلامی - رشته هنر (شرح و ترجمه آلمانی «حکمت الاشراق» سهروردی / نیکلای سینایی / نشر ادیان جهان).
مطالعات اسلامی/ ایرانی - رشته فلسفه اشراق (هدایای امرای ممالک اسلامی به یکدیگر/ ایندا کاماروف / موزه هنر لوس آنجلس).
مطالعات اسلامی - رشته اسلام و هنر (اسلام، هنر و معماری / مارکوس هاستین و پیتردلیوس / نشر اولمان).
مطالعات اسلامی - رشته معماری اسلامی (شاهنامه شاه طهماسب / شیلا کنبی / موزه هنر متروپلیتن).
مطالعات ایرانی - رشته شعر و ادب فارسی (اصولی از حقوق کیفری بین‌المللی اسلامی؛ جستجوی تطبیقی / فرهاد ملکیان/ انتشارات بریل).
مطالعات اسلامی - رشته فقه و حقوق (جنبه‌های حقوقی و مقرراتی بانکداری اسلامی با نگرش مقایسه‌ای / عبدالکریم الدوهنی / انتشارات راتلج).
مطالعه اسلامی - رشته بانکداری اسلامی (اخلاف خاندان پیامبر در تاریخ معاصر/ رافائل مائوریلو / رم، نشر فابریزیو سرا).
مطالعات اسلامی - رشته شیعه شناسی (مخزن‌الاسرار نظامی گنجوی و استقبال از آن در شبه قاره و ایران / دکتر انجم حمید / مرکز تحقیقات فارسی ایران و پاکستان).
مطالعات ایرانی - رشته شعر و ادب فارسی (النظام الفلسفی لمدرسه الحکمه المتعالیه / عبدالرسول عبودیت؛ تغریب: علی عباس الموسوی / بیروت: مرکز الحضاره اتنمه الفکر الاسلامی).
مطالعات اسلامی / ایرانی - رشته فلسفه صدرایی (ترجمه «تفسیر سوره حمد» امام خمینی به زبان روسی / کابلشاه ادریس اف / نشر علمی «نااوچنا یاکینگا»).
مطالعات اسلامی / ایرانی- رشته ترجمه آثار اندیشمندان ایرانی (تصحیح «الفهرست للندیم؛ الفهرست فی اخبار العلماء المصنفین من القدما و المحدثین و اسماء ما صنفوه من الکتب / مصحح : ایمن فواد سید / الفرقان).
مطالعات اسلامی - رشته آثار علمی اسلامی (روضه الورد / ترجمه جبرائیل بن یوسف المخلع / مرکز جامعه القاهره للغات و الترجمه).
مطالعات ایرانی - رشته شعر و ادب فارسی (موسوعه عبدالله بن عباس حبر الامه و ترجمان القرآن. السید محمد مهدی بن السید حسن الموسوی الخراسان / مرکز الابحاث العقائدیه).
و در نهایت تقدیر از پژوهشگر برتر مطالعات اسلامی - ایرانی؛ پروفسور حامد الگار.
تعدادی از این برگزیدگان در مراسم حضور یافتند و جایزه‌شان را دریافت کردند و بقیه در زمان دیگر جایزه‌شان را دریافت خواهند کردو
58244