از زمان آغاز بحران سوریه، نحوه موضع‌گیری دولت ترکیه با سؤالات و ابهامات زیادی مواجه شد. زیرا این موضع‌گیری برخلاف روندی بود که حداقل طی 10 سال قبل از شروع این بحران، در روابط ترکیه با سویه آغاز شده بود. در حال حاضر با گذشت زمان، کاملاً مشخص شده که دولت ترکیه با انتخاب موضعی نادرست در قبال مسائل سوریه، دچار خطای راهبردی شده و هزینه‌های گزافی را چه در عرصه سیاست داخلی و چه در عرصه سیاست خارجی متحمل شده است.
در این بین وقوع انفجار در شهر 60 هزار نفری ریحانلی، دولت اردوغان را در وضعیت پیچیده‌ای قرار داده است. این بمب‌گذاری‌ها که در نزدیکی مرز ترکیه صورت گرفته، تاکنون 46 کشته و بیش از 150 زخمی بر جای گذاشته‌است. اگر چه مقامات ترکیه قصد دارند ساماندهی این حملات را به گروه های طرفدار دولت سوریه نسبت دهند، اما واقعیت آنست که دلیل اصلی این ناامنی‌ها، خط مشی و سیاست های اشتباه دولت اردوغان است. به همین سبب نیز وقوع این حملات، اوضاع را برای نخست وزیر ترکیه، برای اینکه همچنان خارج از درگیری های سوریه باقی بماند، بسیار دشوار کرده است. این در حالیست که ایالات متحده امریکا نیز از طرح ایجاد منطقه پرواز ممنون در مرزهای ترکیه با سوریه حمایت نمی‌کند. ترکیه تاکنون موفق نشده حمایت قاطع امریکا و ناتو را جلب نماید و به‌رغم اصرار مقامات دولت آنکارا، با این حال امریکا و ناتو حاضر به دخالت مستقیم نظامی و یا حمایت علنی و ارسال تسلیحات به معارضان مسلح نیستند. بمباران مناطق مرزی ترکیه توسط ارتش سوریه و سرنگون شدن جنگنده‌های ترکیه در حریم هوایی سوریه، نشان داد که نه امریکا حاضر به پشتیبانی نظامی از ترکیه است و نه ناتو حاضر است برای دفاع از یکی از اعضای خود وارد جنگ جدیدی شود.
بنابراین در شرایطی که آمریکا و ناتو حاضر به حمایت از ترکیه نیستند، ترکیه با مشکلات داخلی پیچیده‌ای مواجه شده است؛ زیرا بیم آن می‌رود که درگیری میان پناهندگان سوری با ساکنان مناطق مرزی ترکیه افزایش یابد. چنانکه پس از وقوع انفجار در شهر ریحانلی، مردم محلی به پناهجویان و خودروهایی که دارای پلاک های سوری هستند، حمله کردند. نباید از یاد برد که در حال حاضر، ترکیه میزبان 326 هزار تن از پناهندگان سوری است و وقوع درگیری میان آنها با شهروندان ترک می‌تواند به گسترش ناامنی و بی ثباتی در داخل مرزهای ترکیه منجر گردد.
این در حالیست که در داخل ترکیه نیز مخالفت احزاب و گروه‌های سیاسی مخالف دولت به شدت افزایش یافته است. احزاب مخالف عموماً این موضوع را مطرح می‌کنند که مشکلات سوریه به طور ناگهانی ظاهر نشده است. بنابراین اگر مشکلی از پیش وجود داشت، چرا دولت اردوغان به برقراری ارتباط دوستانه با اسد پرداخت؟ در واقع احزاب مخالف قصد دارند استدلال دولت ترکیه درخصوص دموکراتیک نبودن دولت سوریه را رد کنند و بر این نکته تأکید ورزند که سیاست خارجی دولت اردوغان تحت تأثیر مواضع جبهه غربی ـ عربی اتخاذ شده و به هیچ‌وجه منافع ملی ترکیه را تأمین نمی‌کند.
واقعیت آن است که خط مشی اشتباه مقامات ترکیه در قبال تحولات سوریه، آنکارا را درگیر مسایل و مشکلاتی کرده که از یک سو سیاست خارجی این کشور را به شدت زیر سوال برده و از سوی دیگر به ایجاد ناامنی در مرزها و حتی داخل ترکیه دامن زده است. از این رو در شرایطی که هنوز رژیم اسد سقوط نکرده، دولت ترکیه متحمل هزینه‌های گزافی چه در حمایت از پناهندگان سوری و چه در مقابله با ناامنی‌ها شده است. مسلماً چنین امری می‌تواند روزهای سختی را پیش روی اردوغان و دولت وی قرار دهد. به خصوص که پیروزی‌های اخیر ارتش سوریه در میدان نبرد با معارضان، نه تنها وضعیت آنها را دشوار ساخته، بلکه حتی حامیان منطقه‌ای و بین‌المللی آنها را نیز دچار تردید کرده است. چنانکه ایالات متحده خواستار برگزاری یک کنفرانس بین‌المللی با حضور نمایندگان دولت و معارضان سوری شده است. امری که پیش از این به هیچ وجه مورد قبول واشنگتن و متحدان منطقه‌ای آن نبود. در این بین به نظر می‌رسد ترکیه بیش از هر زمان دیگری، با انبوهی از مشکلات داخلی و خارجی، در منطقه تنها مانده است.
5252